Mỹ-Trung bất đồng, lần đầu tiên APEC bế mạc không thông cáo chung
![\"\"](\"http://lienminhdantocvietnam.com/wp-content/uploads/2018/11/2018-11-18t005132z_426083573_rc1584b62b50_rtrmadp_3_apec-summit_0.jpg\")
Thượng đỉnh APEC : Ảnh các lãnh đạo chụp ngày 17/11/2018, tại Port Moresby, Papua New Guinea. REUTERS/David Gray
(Thụy My / RFI) – Lần đầu tiên trong lịch sử APEC, các nhà lãnh đạo 21 quốc gia và nền kinh tế châu Á-Thái Bình Dương trong ngày bế mạc hôm nay 18/11/2018 không ra được thông cáo chung. Hội nghị thượng đỉnh tại Papua New Guinea năm nay được đánh dấu bởi sự đối đầu trực diện giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, trong bối cảnh tranh giành ảnh hưởng tại khu vực.
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc cho biết : « Các nhà lãnh đạo quyết định, thay vì ra bản tuyên bố chung như truyền thống, đã giao cho nước chủ nhà Papua New Guinea thay mặt tất cả các thành viên đưa ra một bản tuyên bố sau đó ».
Thủ tướng Papua New Guinea, ông Peter O’Neil chỉ phát biểu ngắn gọn với báo chí : « Quý vị biết đó, có hai người khổng lồ trong một căn phòng. Tôi biết nói gì hơn ? ». Còn thủ tướng Canada Justin Trudeau nhìn nhận đã có những quan điểm khác biệt, nhất là về thương mại.
Theo một số nguồn tin, trước thượng đỉnh APEC Hoa Kỳ đã thúc đẩy các nước khác chấp nhận một bản tuyên bố gần như là tố cáo Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO), kêu gọi thay đổi sâu sắc tổ chức quốc tế này. Đối với Bắc Kinh, nước hưởng lợi rất nhiều từ khi gia nhập WTO, đây là đòi hỏi không thể chấp nhận được vì sẽ bị thiệt hại không nhỏ.
Không khí đã nóng lên từ hôm qua, với cuộc đấu khẩu giữa phó tổng thống Mỹ Mike Pence và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông Pence kêu gọi các nước trong khu vực đứng về phía Hoa Kỳ, không nên bị dẫn dụ bởi chính sách ngoại giao bẫy nợ thiếu minh bạch của Bắc Kinh.
Ông Tập Cận Bình, nổi bật nhờ sự vắng mặt của tổng thống Mỹ Donald Trump và tổng thống Nga Vladimir Putin, trước đó vài phút đã bênh vực kế hoạch « Một vành đai, một con đường » (Con đường tơ lụa mới), nói rằng đây « không phải là một cái bẫy như một số người nói ». Hôm nay bà Hoa Xuân Oánh, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc cũng hòa giọng, khẳng định « không có quốc gia đang phát triển nào gặp khó khăn về nợ vì hợp tác với Trung Quốc ».
Trong những tháng gần đây Washington và Bắc Kinh đã thi nhau áp thuế lên hàng hóa của đối thủ. Tập Cận Bình đả kích « chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa đơn phương », nhưng ông Mike Pence cũng không vừa, tuyên bố Washington không hề nhường bước « một khi Trung Quốc không chịu thay đổi thái độ ».
Trong hậu trường, đã có một số tiếng nói lo ngại chiến tranh thương mại Mỹ-Trung sẽ tác động đến các nền kinh tế APEC.
TIN LIÊN QUAN:
VOA: APEC không đạt thỏa thuận vì căng thẳng Mỹ – Trung
Lần đầu tiên trong lịch sử, lãnh đạo các nước tham dự cuộc họp của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) ở Papua New Guinea hôm 18/11 không thể ra tuyên bố chung vì sự chia rẽ sâu sắc giữa Mỹ và Trung Quốc, theo Reuters.
Hãng tin này cho biết thêm rằng việc cạnh tranh giành ảnh hưởng ở Thái Bình Dương giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã trở thành tâm điểm khi Mỹ và các đồng minh phương Tây cùng đáp trả sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc.
“Quý vị biết là có hai người khổng lồ ở trong phòng”, Thủ tướng Papua New Guinea nói trong cuộc họp báo kết thúc sự kiện, khi được hỏi về nước nào trong số 21 thành viên của APEC không đồng ý về tuyên bố chung.
Ông O’Neill, quan chức chủ trì cuộc họp, nói rằng điểm gây tranh cãi là việc có hay không nên đưa Tổ chức Thương mại Thế giới cùng cải cách tiềm tàng của tổ chức này vào Tuyên bố của Lãnh đạo APEC, theo Reuters.
“APEC không có điều lệ nào về Tổ chức Thương mại Thế giới, đó là một thực tế. Các vấn đề đó có thể được nêu lên tại Tổ chức Thương mại Thế giới”, ông O’Neill được trích lời nói.
Theo Reuters, mục tiêu tăng cường thương mại đa phương mà APEC được lập nên năm 1989 đang đối mặt với thách thức, trong khi Trung Quốc củng cố vị thế tại vùng Thái Bình Dương, và việc Mỹ đánh thuế hàng hóa của quốc gia đông dân nhất thế giới đang gây căng thẳng quan hệ trong khu vực và gây chia rẽ về sự trung thành của các nước.
Thông tin trên trang web của tổ chức cho biết rằng kể từ cuộc họp đầu tiên năm 1993, các kỳ họp hàng năm của APEC đều ra Tuyên bố của các Lãnh đạo.
Theo Reuters, ông O’Neill nói rằng với tư cách chủ nhà của APEC năm nay, ông sẽ ra Tuyên bố của Chủ tịch, dù không nói rõ là khi nào.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nguyên thủ Nga Vladimir Putin không tham gia cuộc họp thượng đỉnh. Phó Tổng thống Mike Pence tham dự thay ông Trump.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã được chào đón nồng nhiệt khi tới Papua New Guinea.
Ông gây quan ngại cho phương Tây hôm 16/11 khi ông gặp các lãnh đạo của đảo quốc Thái Bình Dương để quảng bá về sáng kiến Vành đai và Con đường của mình.
Đáp lại, Hoa Kỳ và các đồng minh Nhật Bản, Australia và New Zealand hôm 18/11 thông báo kế hoạch trị giá 1,7 tỷ đôla để cung cấp điện và Internet cho Papua New Guinea.
Nguồn: VOA
BBC: Căng thẳng Mỹ – Trung lộ rõ ở Apec
Một hội nghị thượng đỉnh kinh tế châu Á vừa lần đầu tiên kết thúc mà không có tuyên bố chính thức của các lãnh đạo do mâu thuẫn Mỹ – Trung về thương mại.
Thủ tướng chủ nhà Papua New Guinea, Peter O\’Neill, nói \”hai người khổng lồ trong phòng\” đã không đồng ý với nhau.
Hoa Kỳ và Trung Quốc đang có cuộc chiến thương mại, và đã bộc lộ viễn kiến cạnh tranh nhau tại hội nghị Apec.
Tại hội nghị Apec, Hoa Kỳ nói sẽ gia nhập với Australia để phát triển căn cứ hải quân ở Papua New Guinea, trong động thái có vẻ nhằm chống lại ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence nói căn cứ sẽ giúp \”bảo vệ chủ quyền và quyền hàng hải ở các đảo Thái Bình Dương\”.
Hôm thứ Bảy, tại Apec, Chủ tịch Tập Cận Bình nói các nước đi theo chủ nghĩa bảo hộ \”chắc chắn thất bại\”.
Dường như ngụ ý của ông Tập là chỉ trích chính sách Hoa Kỳ Trước tiên của Tổng thống Donald Trump.
Ông Mike Pence sau đó nói sẵn sàng \”tăng gấp đôi\” thuế đánh vào hàng hóa Trung Quốc.
Ông Pence cũng công khai chỉ trích chương trình Một vành đai, Một con đường của Bắc Kinh, cảnh báo các nước nhỏ có thể \”nợ đầm đìa\” khi nhận các khoản vay của Trung Quốc.
Ông kêu gọi các nước hợp tác với Mỹ, nói rằng Mỹ \”không ép buộc, tham ô, hay làm hại độc lập của quý vị\”.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định không có \”nghị trình che dấu\” trong chương trình Một vành đai, Một con đường.
Nguồn: BBC
