Thử tiên đóan thế giới trong năm 2019
Lê Mạnh Hùng.
Hàng năm cứ vào đầu năm, báo chí thường có thông lệ thử tiên đoán những gì sẽ xảy ra trong năm tới và đến cuối năm kiểm chứng lại xem những tiên đoán của mình đúng đến mức nào. Tuy rằng trong thời đại của Donald Trump và Brexit, của fakes news và chủ nghĩa dân túy, những tiên đoán này trở nên rất khó mà chính xác, nhưng theo thông lệ chúng tôi cũng cố gắng ra một số tiên đóan về một số sự kiện có thể xảy ra trong năm nay. Chúng tôi cũng mời quý vị khán, thính và độc giả cho ý kiến đồng ý hay không đồng ý về những tiên đoán này.
Câu hỏi đầu tiên mà hầu hết mọi người tại Mỹ có thể quan tâm là:
– Liệu những người Dân Chủ tại Hạ Viện có tìm cách đàn hạch tổng thống Donald Trump hay không?
– Có!
Cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller có nhiều triển vọng sẽ kết thúc vào đầu năm 2019. Với các truy tố có sẵn và nhiều triển vọng kết luận sẽ thiệt hại nhiều cho ông Trump. Với tính cách của ông Trump, phản ứng của ông đối với những gì đưa ra trong phúc trình Mueller sẽ chỉ làm cho những cử tri Dân Chủ tức tối thêm và áp lực để bà Nancy Pelosi, chủ tịch mới của Hạ Viện đồng ý mở những cuộc điều trần về ông Trump. Ông Trump có nhiều triển vọng sẽ bị đàn hạch ở Hạ Viện (chỉ cần một đa số tương đối). Nhưng Thượng Viện, sẽ đóng vai tòa án trong việc xử và đòi hỏi phải có đa số hai phần ba mới kết tội được ông Trump. Việc này sẽ giúp ông thóat nạn. Nhưng cuộc bầu cử tổng thống 2020 sẽ trở thành một cuộc bầu cử mà vấn đề chính có thể sẽ là “chế độ pháp trị.”
– Liệu Mỹ và Trung Cộng có đạt đuợc một thỏa thuận về mậu dịch?
– Không.
Mặc dầu một cuộc hưu chiến 90 ngày giữa Mỹ và Trung Cộng đã có và hai bên sẽ bắt đầu thương thuyết vào đầu năm, nhưng những mâu thuẫn giữa Mỹ và Trung Cộng trong vấn đề mậu dịch quá sâu đậm và vuợt cả ra ngoài lãnh vực kinh tế để có thể giải quyết. Trên thực tế phía Mỹ nói rằng, muốn tránh một cuộc chiến mậu dịch, Trung Cộng phải đầu hàng, hủy bỏ toàn thể hệ thống quản lý kinh tế hiện nay trong vòng ba tháng và từ bỏ tham vọng địa lý chính trị của mình. Một điều Trung Cộng không bao giờ có thể chấp nhận.
– Liệu cuộc tranh chấp biển Đông có thể nào nổ lên thành nóng hay không?
– Không.
Trung Cộng hiện còn đang bận rộn với cuộc chiến mậu dịch của Mỹ và không muốn cung cấp cho ông Donald Trump thêm lý do để tấn công thêm nữa vào Bắc Kinh. Trong khi đó không có nước nào trong vùng có triển vọng làm gì được để ngăn chặn Trung Cộng tại vùng biển tranh chấp vì quá chênh lệch về sức mạnh quân sự cũng như kinh tế. Thành ra có triển vọng Bắc Kinh sẽ tiếp tục lẳng lặng xây dựng thêm những đảo nhân tạo và quân sự hóa các đảo này trong lúc thương thuyết về một quy ước ứng sử, ít nhất là trong năm 2019.
– Liệu Nga có leo thang các họat động quân sự chống lại Ukraine hay không?
– Không.
Việc Nga bắt giữ ba chiến hạm của Ukraine tại Hắc Hải trong tháng 11 là một chuyện nghiêm trọng và việc giáo hội Ukraine cắt quan hệ với giáo hội Chính Thống Nga đã làm tăng căng thẳng giữa hai bên. Thế nhưng việc cải tổ hưu bổng của ông Putin đã làm ông bị mất đi nhiều sự ủng hộ trong dân chúng. Tuy rằng hành động quân sự chống lại Ukraine có thể là một hành động giúp lái sự chú ý của dân chúng ra khỏi những vấn đề nội bộ cũng như là kích động tinh thần ái quốc của dân Nga. Nhưng vị tổng thống Nga được biết là một con người luôn luôn đánh giá cẩn thận những rủi ro. Quân đội Kiev nay đã được huấn luyện và trang bị tốt hơn so với cách đây năm năm. Và nguời Nga không chấp nhận những thiệt hại lớn về nhân mạng trong một cuộc chiến chống lại “anh em”. Ông Putin chắc sẽ dè dặt nhiều.
– Liệu tổng thống Pháp Emmanuel Macron có làm được những cải tổ ông muốn sau các cuộc bạo động phản đối của nhóm “gilet jaunes” không?
– Có.
Ông Macron không có lựa chọn nào khác. Nếu từ bỏ có nghĩa là chết về phương diện chính trị. Một sự tạm ngưng có tính cách chiến thuật chắc chắn là sẽ xảy ra để giúp cho những giận dữ của những người biểu tình lắng đọng xuống cũng như để cho những ảnh hưởng của việc cắt giảm thuế và tăng lương tối thiểu có thời gian tác động. Nhưng cuối cùng thì ông Macron cũng phải tiến hành các cải cách về hưu bổng, bảo hiểm thất nghiệp và chế độ quản lý doanh nghiệp. Các biện pháp cải tổ hành chánh thì tế nhị hơn, nhưng có thể giúp trấn an những than phiền của những người phản đối về sưu cao thuế nặng. Tuy nhiên ông Macron cần phải làm nhiều hơn để thuyết phục dân Pháp rằng những cải tổ ông làm là có lợi.
Lê Mạnh Hùng
Jan 2019
