VĂN LAN / Người Việt –
Nhạc trưởng Trần Chúc, ‘Âm nhạc là để yêu nước Việt’
.
WESTMINSTER, California – Đầy ắp tình thân bên gia đình, thân hữu và học trò, đêm nhạc mừng sinh nhật nhạc trưởng Trần Chúc tròn 70 tuổi và vừa qua cơn bệnh, diễn ra tại Viện Việt Học, Westminster, hôm Chủ Nhật 23 Tháng Sáu.
Bước lên sân khấu với gương mặt rạng rỡ, nhạc sĩ Trần Chúc nói lời cảm ơn và chúc mừng tất cả mọi người đến dự đêm nhạc, trong tiếng vỗ tay hoan hô nhiệt liệt.
Đại diện cho những lời chúc mừng nồng nàn là những cánh hoa đầy sắc màu. Cứ thế, đêm nhạc trôi đi trong miên man bất tận của những nốt nhạc bay bổng do các nhạc sĩ, học trò, và thân hữu trình diễn.
Ông Trần Tuấn, bào huynh của nhạc trưởng Trần Chúc, bộc bạch: “Chúc đã nói rằng, mong sống thêm được 10 năm nữa để hoàn tất những dự tính âm nhạc của mình. Xin Chúa cho Chúc mau bình phục sau cơn giải phẫu, đủ sức khỏe để hoàn thành những tâm nguyện của mình. Xin cảm ơn Viện Việt Học, Ban Hợp Xướng Ngàn Khơi, Ban Hợp Xướng Magnifica Chorale, Ban Hợp Xướng Viện Việt Học, Ban Văn Nghệ Bắc Ninh, và tất cả những anh em thân hữu đã đứng ra tổ chức buổi nhạc hôm nay để chia vui với Chúc.”
Giám đốc Viện Việt Học, cô Kim Ngân, ngỏ lời: “Viện Việt Học chủ yếu là sinh hoạt về văn hóa, trong đó có âm nhạc Việt Nam. Với niềm yêu âm nhạc Việt Nam, chúng ta đã được nghe tiếng khóc của người nhạc trưởng tài hoa trong những bài nhạc mà anh đã viết cho quê hương. Chính trên nền tảng ngũ cung của nhạc Việt, giản dị đầy tình tự dân tộc, cùng với sự biến hóa theo phong cách Tây Âu, anh Trần Chúc đã thăng hoa cho nền âm nhạc Việt Nam, nghe nhạc của anh là cả một hồn quê dạt dào. Đây là lý do mà Ban Hợp Xướng Viện Việt Học ra đời với sự dẫn dắt tuyệt vời của nhạc trưởng Trần Chúc.”
Nói với nhật báo Người Việt, Giáo Sư Lê Văn Khoa cho biết: “Trần Chúc có sự đam mê âm nhạc, và sự cầu toàn của anh khiến người khác nghĩ rằng quá khó khăn, nhưng theo tôi thì đó là sự khó khăn cần thiết, nhất là trong sáng tác âm nhạc, nếu thấy khó vì những người theo đuổi chưa đúng mức mà thôi. Đáng quý trọng nhất trong nhạc Trần Chúc là tâm hồn và tinh thần Việt trong âm nhạc, để duy trì những nét đặc thù của văn hóa Việt Nam, mặc dù chịu ảnh hưởng theo phong trào nhạc mới từ 1931, ký âm pháp theo lối Tây. Thăng hoa nhạc ngũ cung Việt, hòa hợp Đông Tây để đưa nhạc Việt ra thế giới, Trần Chúc đã làm được điều ấy, thật đáng trân trọng.”
Ca sĩ Tạ Chương, từ San Diego về dự, chia sẻ: “Anh Trần Chúc là người rất người rất khó tính, ca đoàn bao nhiêu người chỉ có một người hát sai là anh bắt phải hát lại hết. Cái khó tính đáng kính trọng ấy đã làm nên một tương lai tươi sáng cho nền âm nhạc Việt, từ trong nước ra tới hải ngoại.”
Cùng ý kiến ấy, cô Tuyết Snowie, thuộc Ban Hợp Xướng Magnifica Chorale từ 2005 đến nay, thường hát trong ca đoàn nhà thờ, chia sẻ: “Từ khi đến với thầy Trần Chúc mới biết, chính thầy là người đã làm thay đổi con đường âm nhạc của em, tuy học với thầy rất khó nhưng kết quả hiện nay em thấy tốt hơn ngày xưa khi chưa được thầy rèn luyện. Chúng em cùng tổ chức, kêu gọi các anh chị em cùng đến trong buổi nhạc này, để chúc mừng sinh nhật thầy mình, để thầy có thêm niềm vui tiếp tục trên con đường phụng sự cho nền âm nhạc Việt Nam.”
Cô Diệu Trang, thuộc Ban Hợp Xướng Viện Việt Học, cho biết: “Thầy Trần Chúc thường nói bọn em là người cuối cùng có thể hát những bản nhạc hùng ca Việt Nam ở ngoài nước Việt Nam, bởi vì mấy em nhỏ gốc Việt sinh ra và lớn lên ở Mỹ sẽ không còn nói được tiếng Việt đúng để hát được nhạc Việt, vì các em chưa từng sống trong chiến tranh, chưa biết đói nghèo nên sẽ không thấm được những tâm tình của người Việt, mà việc chuyển tải cái hồn trong nhạc phẩm Việt là điều cần thiết nhất.”
“Thầy hay khuyến khích, hãy cố gắng lên để mai sau người nghe có thể hiểu được tâm tình của bài hát mà người nhạc sĩ muốn diễn tả. Với một câu nhiều khi thầy dạy cả buổi, để học viên hiểu cách diễn tả đưa tình cảm vào. Những bài hợp xướng tại Viện Việt Học phần lớn là những bản hùng ca, nhờ học ở thầy, nghe diễn giải càng hiểu và thương quê hương mình. Học ở thầy không chỉ là học hát, mà để yêu nước Việt nhiều hơn. Thầy rất khó, tâm huyết và sức lực của thầy bỏ ra rất nhiều để rèn luyện, học trò bọn em phải cố gắng học để không phụ lòng thầy,” cô Trang tiếp.
Ông Ngô Tất Tố, đại diện Ban Văn Nghệ Bắc Ninh, nói lời vinh danh: “Anh Trần Chúc là bậc thầy trong âm nhạc, riêng về thanh nhạc, ít có người qua mặt được. Cả một đời âm nhạc, từ Việt Nam qua tới đây, để hôm nay nhạc Việt Nam mới sánh ngang tầm được với nhạc quốc tế trong các buổi hòa âm. Trong quá trình đào luyện, anh đã hy sinh rất nhiều cả cuộc đời mình cho âm nhạc, nếu không có anh, âm nhạc Việt Nam sẽ không vang cao và vang xa trên thế giới như ngày hôm nay, có những bài rất dân dã quê mùa, nhưng qua tay thầy Chúc bài nhạc bỗng trở nên hùng tráng!”
Văn nghệ trong đêm nhạc, do các thân hữu trình bày đã đem lại những giây phút nhẹ nhàng hạnh phúc, với những nhạc phẩm do nhạc trưởng Trần Chúc soạn hòa âm.
Bài “Tặng Phẩm,” Trần Chúc soạn hòa âm theo thi kệ của Nhất Hạnh, phổ nhạc Hoàng Quốc Bảo, do Ngọc Sương và Duy Hiển trình diễn đã đem hết tâm ý của bài nhạc trong giai điệu hết sức nhẹ nhàng, và thật tuyệt vời trong lời nhạc, ý thơ, và âm điệu, để nói về người có một gia tài bậc nhất mà không biết, lại đi tha phương cầu thực xưa nay. “Hãy thôi làm thân cùng tử/ Về đi tiếp nhận gia tài…/ Hãy dâng cho nhau hạnh phúc/ Và an trú trong phút giây…/ Hãy buông thả dòng sầu khổ/ Về mang sự sống trên tay.”
Nhạc trưởng Trần Chúc hiện đang phụ trách hướng dẫn Ban Hợp Xướng Viện Việt Học và lớp thanh nhạc sinh hoạt hằng tuần tại đây. Ông là giám đốc âm nhạc và đồng sáng lập Ban Hợp Xướng Magnifica Chorale (từ 2005 đến nay), và Ban Hợp Xướng Viện Việt Học (từ 2015 đến nay). Ông cũng là giám đốc âm nhạc giáo xứ San Gabriel Mission, Los Angeles, đồng sáng lập Ban Hợp Xướng Ngàn Khơi và là giám đốc âm nhạc (1989-2004). Ông từng là ca trưởng ca đoàn nhà thờ Đức Bà Sài Gòn, ca đoàn Trùng Dương trước 1975, va ca đoàn Học Viện An Phong Dòng Chúa Cứu Thế.
Nhạc phẩm “Việt Nam Minh Châu Trời Đông” sáng tác Hùng Lân, được nhạc trưởng Trần Chúc hoàn tất phần hòa âm, đã thu âm, thu hình và trình diễn trong đêm nhạc “Dòng Giống Tiên Rồng” tại Viện Việt Học năm 2017.
Nói với Người Việt, nhạc trưởng Trần Chúc cho biết: “Mơ ước của tôi là làm sao cho thế hệ trẻ gốc Việt mai sau vẫn được thấm nhuần hồn nhạc Việt, nhất là phần hợp ca và giao hưởng Việt Nam, phát triển được nhiều nữa thì rất quý. Anh Nguyễn Minh Lân và Viện Việt Học rất mong muốn làm được việc này, tuy chưa thực hiện được trọn vẹn, nhưng tôi sẽ cố gắng khỏe hơn để tiếp tục việc còn dang dở, cần phải có thời gian.”
Trần Chúc người Việt, mang dòng máu Việt, nói tiếng Việt, và đã mang hết tất cả những tinh túy ấy vào nhạc Việt, cả nhạc đời và nhạc đạo, làm vang danh cho nền âm nhạc Việt Nam nơi hải ngoại.
Với nụ cười rạng rỡ, người nhạc trưởng tài hoa Trần Chúc, trong vòng tay ấm áp của người thân gia đình, bạn hữu và học trò, cùng ánh nến lung linh mừng 70 năm cuộc đời, những tràng vỗ tay hát mừng sinh nhật, chúc cho hoài bão âm nhạc của ông sớm thành tựu. (Văn Lan)
Nguồn: Người Việt