Thượng đỉnh Nga-Ukraina : Bất đồng còn nhiều, đối thoại tiếp tục
Tú Anh Đăng ngày 10-12-2019
![\"media\"/](\"http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_16x9_1024_578/sites/images.rfi.fr/files/aefimagesnew/aef_image/000_1mx8b8_0.jpg\")
Từ trái qua : tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, thủ tướng Đức Angela Merkel, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và nguyên thủ Nga Vladimir Poutine, tại điện Elysée, Paris, Pháp, ngày 09/12/2019HO / UKRAINIAN PRESIDENTIAL PRESS SERVICE / AFP
Trong cuộc gặp gỡ đầu tiên tại Paris, ngày 09/12/2019, tổng thống Nga và Ukraina đồng thuận trên một loạt biện pháp để vực dậy tiến trình hòa bình trong khuôn khổ thỏa thuận Minsk 2015. Tuy nhiên, hồ sơ chính trị vẫn là điểm bất đồng lớn nhất và hai bên hẹn gặp lại trong 4 tháng tới để đàm phán tiếp.
Trong khuôn khổ hội nghị được Pháp, Đức bảo trợ, ba điểm tiến bộ được ghi nhận là từ nay đến cuối năm, hai bên trao trả hết tù nhân còn giam giữ, cam kết triệt thoái ở ba khu chiến tuyến trước cuối tháng 03/2020 và tiếp tục đối thoại rà soát tình hình để giải tỏa bất đồng.
Theo AFP, trong cuộc họp báo chung của lãnh đạo bốn nước, tổng thống Ukraina không che dấu thất vọng : kết quả quá ít ỏi. Nga không đồng ý để Ukraina tái lập kiểm soát biên giới và giải thể các nhóm vũ trang « bất hợp pháp » trước khi tổ chức bầu cử.
Trong khi đó, chủ nhân điện Kremlin với tư thế mạnh, cho biết « rất lạc quan » và tin chắc « quan hệ hai bên sẽ được cải thiện ».
Tại Ukraina, thượng đỉnh Paris đã gây nhiều lo ngại. Đa số công luận e rằng tổng thống Volodymyr Zelensky non tay « đầu hàng » trước một Vladimir Putin cáo già. Thái độ cứng rắn của lãnh đạo Ukraina làm mọi người nhẹ nhõm nhưng vẫn không giảm bớt áp lực.
Từ Kiev, thông tín viên Sébastien Gobert giải thích :
« Ông ấy không vượt làn ranh đỏ, chúng ta có thể đi về ». Sau khi theo dõi cuộc họp báo của tổng thống Volodymyr Zelensky ở Paris qua màn ảnh lớn đặt trước phủ tổng thống Ukraina, hàng trăm cựu chiến binh Ukraina và thành viên phong trào dân tộc tỏ ra hài lòng.
Ngoài một số tiến triển kỹ thuật, tại vòng đàm phán Paris, tổng thống Ukraina không những từ chối nói đến mô hình liên bang mà còn khẳng định với Vladimir Putin là bán đảo Crimée, bị Nga sáp nhập, là lãnh thổ của Ukraina.
Tuy bằng lòng, nhưng những người Ukraina chống Nga vẫn thận trọng do lo ngại có một thỏa thuận bí mật nào đó. Họ cho biết sẽ tiếp tục biểu tình gây sức ép trong suốt quá trình thương thuyết.
Nếu tổng thống Zelensky làm hài lòng phe dân tộc chủ nghĩa thì trái lại, có lẽ ông gây thất vọng cho 20% cử tri, những người mong muốn có một nền hoà bình thật sự và hòa giải với Matxcơva. Thành phần cử tri này cũng mong chờ có thỏa thuận mua khí đốt của Nga để giảm bớt phần nào hóa đơn sưởi đốt.
Chính tổng thống Ukraina cũng tuyên bố : kết quả đạt được tại thượng đỉnh chưa đầy đủ. Đối với người dân Ukraina, ủng hộ Zelensky hay không, đây chỉ là một giai đoạn, con đường trước mặt còn dài.
