Mật báo viên từ Iraq, Syria giúp Mỹ hạ sát Tướng Iran

10/01/2020

• Reuters

Tướng Iran Qassem Soleimani đến phi trường Damacus trên một chiếc xe có cửa kính phủ màu đen. Bốn binh sĩ thuộc Vệ binh Quốc gia Iran đi với ông. Chiếc xe đậu tại cầu thang dẫn tới máy bay Cham Wings Airbus A320 được lên lịch bay đến Baghdad.

Ông Soleimani cũng như bốn binh sĩ đều không có tên trong danh sách hành khách, theo một nhân viên hãng hàng không Cham Wings mô tả với Reuters cảnh những người này rời khỏi thủ đô Syria. Ông Qassem Soleimani tránh dùng máy bay riêng vì những quan ngại về an ninh của ông ngày càng tăng, một nguồn tin an ninh Iraq biết về sự sắp xếp an ninh của ông Soleimani nói.

Đây là chuyến bay cuối cùng của ông Soleimani. Rocket bắn từ máy bay không người lái của Mỹ giết chết ông Soleimani khi ông rời phi trường Baghdad trong đoàn xe bọc thép. Cũng thiệt mạng là một người đàn ông đón ông tại phi trường: ông Abu Mahdi Muhandis, chỉ huy phó Lực lượng Huy động Nhân dân (PMF), một tổ chức ô dù của chính phủ Iraq dành cho lực lượng dân quân của nước này.

Cuộc điều tra của Iraq về vụ tấn công giết hai người này hôm 3/1 bắt đầu vài phút sau cuộc tấn công của Hoa Kỳ, hai giới chức an ninh Iraq nói với Reuters. Các nhân viên An ninh Quốc gia phong tỏa phi trường ngăn hơn một chục nhân viên an ninh không được rời phi trường kể cả cảnh sát, nhân viên hộ chiếu và tình báo.

Các nhà điều tra chú trọng đến việc làm thế nào những mật báo viên bên trong phi trường Damacus và Baghdad hợp tác với quân đội Mỹ theo dõi và xác định vị trí của ông Soleimani, theo cuộc phỏng vấn của Reuters với 2 nhân viên an ninh hiểu biết trực tiếp về cuộc điều tra của Baghdad, hai nhân viên phi trường Baghdad, hai cảnh sát và 2 nhân viên của hãng hàng không Cham Wings Syria, là một hãng hàng không thương mại tư nhân có trụ sở tại Damacus.

Cuộc điều tra do ông Falih al-Fayadh, Cố vấn An ninh Quốc gia Iraq và người đứng đầu PMF, tổ chức điều phối với dân quân Iraq hầu hết là người Shia, nhiều người trong số này được Iran hỗ trợ và có liên hệ chặt chẽ với ông Soleimani.

Những nhà điều tra của cơ quan An ninh Quốc gia có “những chỉ dấu mạnh mẽ cho thấy một mạng lưới gián điệp làm việc bên trong phi trường Baghdad liên hệ đến việc rò rỉ những chi tiết an ninh nhạy cảm” về chuyến đi của ông Soleimani cho Mỹ, một trong những giới chức an ninh Iraq nói với Reuters.

Các nghi can bao gồm hai nhân viên an ninh tại phi trường Baghdad và hai nhân viên của Cham Wings-“một gián điệp tại phi trường Damacus và một gián điệp khác làm việc trên máy bay,” nguồn tin nói. Các nhà điều tra của cơ quan An ninh Quốc gia tin rằng 4 nghi can, chưa bị bắt, làm việc cho một tổ chức lớn hơn cung cấp tin tức cho quân đội Mỹ, giới chức này nói.

Hai nhân viên của Cham Wings đang bị tình báo Syria điều tra, theo nguồn tin từ hai giới chức an ninh Iraq. Tổng nha tình báo Syria không đáp ứng yêu cầu bình luận. Tại Baghdad, nhân viên An ninh Quốc gia đang điều tra những nhân viên an ninh của hai phi trường, những người thuộc Dịch vụ Bảo vệ Cơ sở, theo một giới chức Iraq cho biết.

“Những phát hiện đầu tiên của toán điều tra Baghdad nói tin đầu tiên về chuyến đi của ông Soleimani đến từ phi trường Damacus,” giới chức này cho hay. “Nhiệm vụ của tổ bí mật tại phi trường Baghdad là xác nhận lúc đến của mục tiêu và chi tiết đoàn xe của ông.”

Văn phòng truyền thông của cơ quan An ninh Quốc gia Iraq không trả lời yêu cầu bình luận. Phái bộ Iraq tại Liên hiệp quốc ở New York cũng không trả lời yêu cầu bình luận.

Bộ Quốc phòng Mỹ từ chối bình luận là liệu tin tức tại Iraq và Syria đóng một vai trò trong cuộc tấn công hay không. Các giới chức Mỹ nói với điều kiện ẩn danh cho Reuters biết là Hoa Kỳ theo dõi chặt chẽ hành tung của ông Soleimani trong nhiều ngày trước cuộc tấn công, nhưng không cho biết làm thế nào quân đội xác định được vị trí của ông này vào đêm tấn công.

Một quản lý của Cham Wings tại Damacus nói các nhân viên của hãng bị cấm không được bình luận về cuộc tấn công hay cuộc điều tra. Một phát ngôn viên của Thẩm quyền Hàng Không dân dụng Iraq, đơn vị vận hành các phi trường của quốc gia, từ chối bình luận về cuộc điều tra nhưng gọi đây là chuyện bình thường sau “các sự cố như vậy liên hệ đến các giới chức cao cấp.”

Máy bay của ông Soleimani đáp xuống phi trường Baghdad vào khoảng 12:30 rạng sáng ngày 3/1, theo hai giới chức phi trường, căn cứ vào camera an ninh. Tướng Soleimani và cận vệ rời khỏi máy may bằng cầu thang trực tiếp đến phòng đợi của phi trường, không qua hải quan. Ông Muhandis gặp ông Soleimani bên ngoài phi cơ, và hai người bước vào một chiếc xe bọc thép đang đợi. Các binh sĩ bảo vệ ông tướng bước vào một xe SUV bọc thép khác, các giới chức phi trường nói.

Giữa lúc các giới chức an ninh trông theo, hai chiếc xe trực chỉ về phía con đường chính ra khỏi phi trường, các giới chức cho hay. Hai chiếc rocket đầu tiên của Mỹ bắn trúng chiếc xe chở ông Soleimani và Muhandis vào lúc 12:55 rạng sáng. Chiếc SUV chở nhân viên an ninh bị bắn trúng vài giây sau đó.

Vài giờ sau cuộc tấn công, các nhà điều tra duyệt xét lại các cú điện thoại gọi đến và những tin nhắn của nhân viên ca đêm của phi trường để tìm xem ai là người đưa cho Mỹ về hành tung của ông Soleimani, các giới chức an ninh Iraq cho hay. Nhân viên An ninh Quốc gia thẩm vấn hàng giờ các nhân viên an ninh phi trường và Cham Wing, các nguồn tin nói. Một nhân viên an ninh nói ông bị thẩm vấn 24 giờ trước khi được trả tự do. Trong nhiều giờ họ hỏi ông đã nói chuyện với ai hay nhắn tin cho ai trước khi máy bay ông Soleimani đáp xuống-trong đó có những “yêu cầu kỳ quặc” liên hệ đến chuyến bay Damacus-và tịch thu điện thoại di động của ông.

“Họ hỏi tôi một triệu câu hỏi,” ông nói.