Vì sao phiên xử blogger Trương Duy Nhất bị hoãn?

Mỹ HằngBBC News Tiếng Việt

Phiên tòa xét xử blogger Trương Duy Nhất dự kiến diễn ra sáng 28/2 đã bị hoãn đến ngày 9/3 trong khi luật sư nhận định nhiều khả năng ông Nhất sẽ nhận bản án nặng nề.

Chiều 28/2, Luật sư Ngô Anh Tuấn báo cho BBC News Tiếng Việt, ông vừa nhận được thư từ Tòa án Nhân dân TP Hà Nội, mời bào chữa cho ông Trương Duy Nhất trong phiên tòa sẽ diễn ra vào ngày 9/3.

Trước đó, việc ông Tuấn không được tòa gửi thư mời được cho là lý do chính dẫn đến việc tòa bị hoãn.

Tờ VNExpress đăng tin phiên xử hoãn \”do vắng luật sư\”. Bài báo trên trang này đăng ảnh ông Trương Duy Nhất mặc áo phạm nhân, tay đeo còng số tám, được một công an dẫn giải đi. Ông Nhất giơ cao hai tay bị còng như để chào ai đó.

\’Nhầm lẫn\’?

Trao đổi với BBC News Tiếng Việt sáng 28/2, luật sư Đặng Đình Mạnh – một trong hai luật sư hỗ trợ pháp lý cho ông Trương Duy Nhất, cho hay:

\”Việc tòa hoãn phiên xét xử ông Trương Duy Nhất vào sáng nay là rất đúng đắn, cần ghi nhận, nó phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.\”

\”Đó là do trước phiên tòa, tôi đã có đơn gửi TAND TP Hà Nội đề nghị hoãn phiên xét xử ông Nhất sáng 28/2. Lý do chính là đồng nghiệp Ngô Anh Tuấn, người vẫn cùng tôi hỗ trợ pháp lý cho ông Trương Duy Nhắt từ đầu đến nay – đã không nhận được thư mời tham dự phiên xét xử này. Lý do thứ hai – chỉ là lý do phụ – là do hình dịch cúm corona đang diễn biến phức tạp.\”

\”Đây cũng chính là hai lý do khiến tôi không đến phiên xử sáng nay. Nếu tôi đến, thì về mặt pháp lý ông Trương Duy Nhất vẫn có luật sư hiện diện để bảo vệ quyền lợi pháp lý cho ông. Và như vậy thì có khả năng tòa vẫn xét xử như thường.\”

Tôi cho rầng ông Trương Duy Nhất bị oan.LS Đặng Đình Mạnh

\”Việc tôi không đến tòa là lời khẳng định quan điểm của tôi rằng tòa đã làm không đúng quy định pháp luật, do đó nên hoãn.\”

Ông Mạnh cho rằng \”có lẽ tòa nhầm lẫn, trong lúc sắp tên đã quên không đưa tên ông Tuấn vào.\”

Còn luật sư Ngô Anh Tuấn thì nhận định:

\”Đây có thể là một sự nhầm lẫn đáng tiếc về thủ tục khiến phiên xử bị hoãn một cách không thể bẽ bàng hơn; hoặc cũng có thể đây là một cách để loại tôi ra khỏi vụ án này.\”

\’Ông Trương Duy Nhất bị oan\’

Luật sư Đặng Đình Mạnh nói lần gần đây ông và luật sư Ngô Anh Tuấn tiếp xúc với ông Trương Duy Nhất là vào tháng 12/2019, trong trại giam.

\”Qua các lần tiếp xúc tôi thấy ông Trương Duy Nhất là một người hoạt bát, đầy năng lượng và nhiệt huyết, có thái độ đấu tranh không khoan nhượng.\”

\”Sức khỏe và tinh thần của ông Trương Duy Nhất rất ổn. Ông rất nóng lòng muốn ra phiên tòa này để nói lên tiếng nói minh oan cho mình.\”

Luật sư Đặng Đình Mạnh nhận định rằng qua quá trình trao đổi với ông Nhất và nghiên cứu hồ sơ vụ án, ông có thể khẳng định rằng thân chủ của mình \”bị oan\”.

\”Có nhiều chi tiết mâu thuẫn. Chẳng hạn trong bản cáo trạng điều tra mà chúng tôi được tiếp xúc thì có ghi là ông Nhất bị bắt ở quận Cầu Giấy, Hà Nội. Nhưng thực tế ông bị bắt ở Bangkok, Thái Lan. Các thông tin này hoàn toàn có thể kiểm chứng.\”

\”Ông Nhất cho hay rằng ông bị hai cảnh sát Hoàng Gia Thái Lan bắt ở Bangkok, sau đó họ giao ông cho một nhóm, khả năng là cảnh sát mật vụ Việt Nam.\”

\”Hiện căn cứ vào cách hoạt động hiện nay của nền tư pháp Việt Nam thì tôi có thể nói rằng những vụ việc như thế này khả năng tòa chấp nhận lời bào chữa của luật sư, chấp nhận rằng ông Nhất bị oan, là gần như không thể.\”

\”Nhưng chúng tôi vẫn sẽ tận dụng mọi khả năng có thể để bảo vệ quyền lợi cho thân chủ của mình.\”

\’Cáo trạng và kết luận điều tra nhiều mâu thuẫn\’

Luật sư Ngô Anh Tuấn nói với BBC Tiếng Việt sáng 28/2 rằng về phương diện pháp lý, \”kết luận điều tra nói một đường, cáo trạng nói một nẻo, như thế là trong đó đã có sự bất nhất rồi.\”

\”Chẳng hạn họ cáo buộc ông Nhất cùng một tội danh nhưng khung hình phạt họ đưa ra lại khác nhau. Kết luận điều tra kết luận hành vi của ông Nhất phạm vào Khoản 2 (với khung khung hình phạt là 5-10 năm tù) nhưng cáo trạng lại nâng lên Khoản 3 (với khung hình phạt từ 10-15 năm tù) với những chứng cứ buộc tội rất mập mờ. Trước họ tính ông Nhất gây thiệt hại cho nhà nước hơn 300 triệu đồng vào thời điểm phạm tội, nhưng nay họ tính thiệt hại ở thời điểm hiện tại thì nó lên tới hơn 13 tỷ đồng.\”

Có nhiều mâu thuẫn giữa cáo trạng và kết luận điều traLS Ngô Anh Tuấn

\”Với những phiên tòa như thế này, tôi cho rằng nhiều khả năng họ sẽ cố gắng đưa ra một án tù nặng nề cho ông Nhất. Bởi từ lúc điều tra đến giờ liên tục có những bất lợi được đưa ra cho ông Nhất. Luật sư chúng tôi sẽ làm việc hết khả năng của mình, và tôi hi vọng là dự đoán của tôi sai.\”

Cũng theo ông Tuấn, trong quá trình tiếp xúc với ông Trương Duy Nhất trong trại giam, luôn có các cán bộ công an \”ngồi kè kè bên cạnh.\”

\”Đây là sự can thiệp thô bạo, làm cản trở quá trình trao đổi thông tin giữa chúng tôi, sai quy định của Luật Tố tụng Hình sự. Bởi theo quy định thì khi kết thúc quá trình điều tra, luật sư sẽ được làm việc độc lập với thân chủ. Tôi nhấn mạnh rằng tôi hoàn toàn bất bình vì việc này,\” luật sư Ngô Anh Tuấn nói với BBC.

Ông Trương Duy Nhất bị bắt khi nào?

Chính quyền Việt Nam không tiết lộ đã bắt ông Duy Nhất ngày nào.

Trước khi bị bắt, có tin ông Trương Duy Nhất đến Bangkok để tìm cách tới cơ quan Cao ủy Tỵ nạn (UNHCR) nộp đơn xin tỵ nạn, Sau đó, gia đình thông báo tin ông \’mất tích\’.

Một nguồn tin ẩn danh nói với BBC Tiếng Việt hồi tháng 2/2019 rằng có giúp ông Nhất tìm khách sạn ở Bangkok. Chủ một khách sạn nhỏ ở Bangkok sau đó xác nhận rằng có một người hình dáng \’giống ông Nhất\’ lưu trú ở đó.

Tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc tế sau đó xác nhận tin ông Nhất bị những người vô danh bắt giữ tại trung tâm thương mại Future Park, Bangkok ngày 26/1.

Vài tháng sau khi bặt vô âm tín, gia đinh ông Nhất nghe \’phong thanh\’ ông bị giam ở trại T16 thì tìm đến đưa đồ tiếp tế.

Tại đây, họ được nhận tờ giấy ghi ngày bắt ông Nhất là 28/1/2019.

Tháng 6/2019, Bộ Công an thông tin rằng họ tiến hành khám xét nhà ông Nhất ở Đà Nẵng.

Thông cáo của Bộ Công an khi đó nói vụ khám xét là một phần cuộc điều tra mở rộng vụ án \”Vi phạm quy định về quản lý và sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí\” do bị can Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ \”nhôm\” và đồng phạm thực hiện, xảy ra tại thành phố Đà Nẵng.

Trước đó, Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với ông Trương Duy Nhất về hành vi \”Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản\”.

Trương Duy Nhất là ai?

Ông Trương Duy Nhất nguyên là Trưởng Văn phòng đại diện Báo Đại Đoàn Kết (giai đoạn từ năm 1998 đến năm 2011) tại thành phố Đà Nẵng.

Ông Trương Duy Nhất còn được biết đến trong vai trò blogger của trang \”Một góc nhìn khác\”.

Ông từng bị tù 2 năm tại Việt Nam với cáo buộc \”Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân.\” Cáo trạng khi đó nói ông Nhất có các bài viết \”không đúng sự thật, tuyên truyền, xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng\”.

Ông ra tù năm 2015.