Trump nhắm tới Trung Quốc khi đả kích WHO về dịch Covid-19

Đăng ngày: 09/04/2020

Thanh Phương

Ai cũng biết Donald Trump không ưa gì các cơ quan của Liên Hiệp Quốc và các định chế đa phương nói chung, nhưng không ai ngờ là ngay giữa lúc dịch Covid-19 đang hoành hành trên khắp thế giới, tổng thống Mỹ lại nã đại pháo vào chính tổ chức đang điều phối cuộc chiến toàn cầu chống virus corona. Nhưng thật ra khi đả kích kịch liệt Tổ chức Y tế Thế giới WHO, ông Trump muốn nhắm tới Trung Quốc.

Trên mạng Twitter ngày 07/04/2020, tổng thống Mỹ đã thẳng thừng cáo buộc WHO có những lập trường « rất có lợi cho Trung Quốc », thậm chí ông còn dọa là Mỹ sẽ ngưng đóng góp tài chính cho tổ chức này. Nếu ông Trump thực hiện lời đe dọa đó thì hậu quả sẽ rất nặng nề, vì Hoa Kỳ là quốc gia đóng góp tài chính nhiều nhất cho WHO, hơn 400 triệu đôla năm ngoái, « gấp mười lần đóng góp của Trung Quốc », như ngoại trưởng Mike Pompeo đã cố tình nhấn mạnh.

Theo hãng tin AFP, từ nhiều ngày qua, những nhân vật diều hâu trong đảng Cộng Hòa vẫn tố cáo WHO đã giúp Bắc Kinh « che giấu » mức độ trầm trọng của dịch Covid-19, khi dịch bệnh này bùng phát tại Trung Quốc vào cuối năm 2019. Ông John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng, đã lên án WHO đồng lõa với Trung Quốc trong chiến dịch che dấu thông tin về dịch Covid-19.

Đối với chính quyền Trump, chính sự thiếu minh bạch này đã khiến hàng ngàn người thiệt mạng vì virus corona. Một số nhân vật như thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marco Rubio thậm chí còn đòi cách chức tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Giới thân cận với tổng thống Trump còn nhắc lại ông Tedros từng là đảng viên đảng Cộng Sản Ethiopia, như thế đích thị ông là đồng minh của Bắc Kinh !

Riêng tổng thống Trump vẫn còn cay cú về chuyện WHO đã chỉ trích quyết định mà ông đưa ra vào cuối tháng 1 cấm nhập cảnh Hoa Kỳ đối với toàn bộ những người đến từ Trung Quốc. Cho đến nay, ông Donald Trump vẫn tự hào rằng chính nhờ biện pháp đó mà dịch Covid -19 không du nhập nước Mỹ sớm. Nhưng những lý do nói trên có đáng để Washington mở mặt trận chống WHO vào lúc mà thế giới hãy còn lâu mới khống chế được đại dịch toàn cầu này ?

Phản ứng lại những đòn tấn công của tổng thống Trump, hôm qua, tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã kêu gọi đừng nên « chính trị hóa » con virus corona. Về phần tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres, ông cho rằng bây giờ « không phải là lúc » để chỉ trích một tổ chức đóng vai trò « thiết yếu » trong cuộc chiến chống dịch Covid-19.

Theo hãng tin AFP, ngay cả trong phe bảo thủ, nhiều người cho rằng không nên cắt đứt nguồn tài chính cho WHO ngay giữa cơn khủng hoảng này. Nhưng đối với dân biểu Cộng Hòa Chris Smith, tổng thống Trump dọa ngưng đóng góp tài chính là đúng, vì như thế sẽ gây áp lực buộc WHO phải chấp nhận cho điều tra giai đoạn đầu của dịch Covid-19 tại Trung Quốc.

Bên phía những người chống tổng thống Trump, họ nghi là chủ nhân Nhà Trắng đả kích WHO để mọi người quên đi những sai lầm của bản thân ông, bởi vì ban đầu chính ông Trump đã cố giảm nhẹ tầm mức của dịch bệnh, coi thường virus corona, thậm chí xem đây là những « tin giả » do đảng Dân Chủ tung ra để phá ông.

Nhưng nhiều nhà quan sát được AFP trích dẫn nhìn nhận đúng là WHO đã không tỏ ra xứng đáng với vai trò của tổ chức này. Chuyên gia J. Stephen Morrison, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược CSIS, ghi nhận WHO đã hoan nghênh « một cách quá đáng » phản ứng của Trung Quốc và nhất là đã chậm trễ trong việc ban bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu.

Suy cho cùng thì tấn công WHO là một cách để chính quyền Trump tiếp tục cuộc chiến chống Trung Quốc, vào lúc mà hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới đang tạm ngưng cuộc khẩu chiến.