Chiến tranh lạnh Mỹ Trung \’là mối đe dọa toàn cầu lớn hơn Covid-19\’

Karishma VaswaniAsiaPhóng viên Kinh doanh BBC

• 21 tháng 6 2020

Chiến tranh lạnh lan rộng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ là mối lo ngại lớn hơn đối với thế giới so với virus corona, theo Jeffrey Sachs, nhà kinh tế học có ảnh hưởng.

Thế giới đang hướng đến một thời kỳ \”gián đoạn lớn mà không có sự dẫn dắt nào\” sau hậu đại dịch, ông nói với BBC.

Thực trạng rạn nứt giữa hai siêu cường sẽ làm trầm trọng thêm điều này, ông cảnh báo.

Giáo sư Đại học Columbia đổ lỗi cho chính quyền Hoa Kỳ về sự thù địch giữa hai nước.

\”Hoa Kỳ là lực đẩy tạo chia rẽ chứ không hợp tác,\” ông nói với tôi trong một cuộc phỏng vấn cho chương trình Bản tin Kinh doanh châu Á của BBC.

\”Đó là một lực đẩy cố gắng tạo ra một cuộc chiến tranh lạnh mới với Trung Quốc. Nếu điều này xảy ra – nếu cách tiếp cận đó được sử dụng, thì chúng ta sẽ không thể trở lại bình thường được, thực sự chúng ta sẽ cuốn vào cuộc tranh cãi lớn hơn và nguy hiểm hơn.\”

Căng thẳng gia tăng

Bình luận của ông Sachs được đưa ra khi căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang tiếp tục gia tăng trên nhiều mặt chứ không chỉ thương mại.

Tuần này, Tổng thống Trump đã ký luật mở đường cho các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với các quan chức Trung Quốc chịu trách nhiệm đàn áp người Hồi giáo ở tỉnh Tân Cương.

Và trong một cuộc phỏng vấn với Tạp chí Phố Wall, ông Trump nói ông tin rằng Trung Quốc có thể đã khuyến khích sự lây lan của virus trên phạm vi quốc tế như một cách để gây bất ổn cho các nền kinh tế cạnh tranh.

Chính quyền Trump cũng đã nhắm vào các công ty Trung Quốc, đặc biệt là hãng viễn thông khổng lồ Huawei của Trung Quốc, công ty mà Washington nói đang được sử dụng để giúp Bắc Kinh theo dõi khách hàng của mình.

Trung Quốc phủ nhận điều này, Huawei cũng vậy. Nhưng lập trường cứng rắn của Tổng thống Trump đối với Trung Quốc và Huawei có thể là một phần của một mưu đồ chính trị để được bầu lại – ít nhất là theo một cuốn sách mới của cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, John Bolton.

Giáo sư Sachs đồng ý rằng việc tấn công Huawei không bao giờ đơn giản là quan ngại bảo mật.

\”Hoa Kỳ đã mất đà đối với 5G, một phần quan trọng của nền kinh tế kỹ thuật số mới. Và Huawei đã chiếm thị phần ngày càng lớn hơn trên thị trường toàn cầu.

\”Theo tôi, Hoa Kỳ đã dựng lên quan điểm cho rằng Huawei là mối đe dọa toàn cầu. Và dựa vào các đồng minh của họ rất nhiều … để cố gắng phá vỡ mối quan hệ với Huawei,\” ông nói.

Căng thẳng bùng phát

Hoa Kỳ không phải là nước duy nhất mà Trung Quốc bị vướng mắc vào mâu thuẫn.

Căng thẳng tuần này đã bùng lên ở biên giới Trung Ấn với ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ thiệt mạng trong một số vụ bạo lực tồi tệ nhất mà xảy ra trong gần 50 năm.

Trong khi đó, Trung Quốc đã tích cực tài trợ cho các dự án kinh tế ở Pakistan, Myanmar, Sri Lanka và Nepal – những nước láng giềng gần nhất của Ấn Độ – và hoạt động này đã gây lo ngại ở Delhi rằng Bắc Kinh đang cố gắng cắt đứt ảnh hưởng của Ấn Độ trong khu vực.

Ông Sachs thừa nhận rằng sự trỗi dậy của Trung Quốc là mối quan tâm của các nước láng giềng ở châu Á – đặc biệt là nếu họ không làm gì nhiều hơn để xoa dịu sự lo sợ rằng Bắc Kinh đang cố gắng phát triển theo cách hòa bình và hợp tác.

\”Tôi có tin rằng Trung Quốc có thể làm nhiều hơn để giảm bớt nỗi lo sợ rất thật không? Tôi tin là có,\” ông nói với tôi.

\”Thực sự là sự lựa chọn lớn nằm trong tay Trung Quốc. Nếu Trung Quốc hợp tác, nếu nước này tham gia vào ngoại giao, hợp tác khu vực và đa phương, hay nói cách khác là sức mạnh mềm, vì Trung Quốc là một quốc gia rất hùng mạnh…thì tôi nghĩ rằng châu Á có một tương lai tươi sáng.\”