Sôi nổi bầu cử Little Saigon: 25 người gốc Việt ứng cử 27 chức vụ
Sep 5, 2020 cập nhật lần cuối Sep 6, 2020
Đỗ Dzũng/Người Việt (tổng hợp)
LITTLE SAIGON, California (NV) – Lâu lắm rồi mới thấy có nhiều người gốc Việt ra ứng cử trong các cuộc bầu cử từ tiểu bang đến địa phương, trong vùng Little Saigon.
Trong cuộc bầu cử vào ngày 3 Tháng Mười Một tới đây, có tới 25 người Việt Nam ra ứng cử 27 chức vụ, nhiều nhất từ trước tới nay.
Lần nhiều nhất trước đây là năm 2018, có 24 người, nhưng chỉ tranh có 16 chức vụ, cũng từ tiểu bang đến địa phương.
Dân biểu California, Địa Hạt 72
Đây là cuộc tranh cử được chú ý nhiều nhất tại Little Saigon, và chắc chắn cộng đồng Việt Nam sẽ có một nữ dân biểu tại Hạ Viện California sau ngày bầu cử.
Địa Hạt 72 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Huntington Beach, Los Alamitos, Midway City, Rossmoor, Santa Ana, Seal Beach, và Westminster, các thành phố có nhiều cư dân gốc Việt.
Cuộc tranh cử tại địa hạt này có hai ứng cử viên, đó là cựu Thượng Nghị Sĩ California Janet Nguyễn (Cộng Hòa) và Nghị Viên Garden Grove Diedre Thu-Hà Nguyễn (Dân Chủ).
Ngay trong cuộc bầu cử sơ bộ hồi Tháng Ba, có tới ba ứng cử viên ra tranh chức này với Dân Biểu Tyler Diệp (Cộng Hòa) đương nhiệm. Đó là bà Janet Nguyễn, bà Diedre Thu-Hà Nguyễn, và ông Bijan Mohseni (Dân Chủ).
Theo luật bầu cử California, hai người nhiều phiếu nhất, bất kể thuộc đảng nào, vào tranh vòng cuối, vào ngày 3 Tháng Mười Một.
Kết quả, bà Janet về nhất, bà Diedre về nhì, và như vậy hai người này vào tranh chức vụ này để chọn một người đại diện Địa Hạt 72.
Giám sát viên Orange County, Địa Hạt 1
Cuộc bầu cử này cũng được nhiều người dân Việt Nam chú ý, vì bao gồm vùng Little Saigon.
Địa Hạt 1 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Midway City, Santa Ana, và Westminster.
Trong cuộc bầu cử sơ bộ, có ba ứng cử viên tranh chức này với ông Andrew Đỗ, giám sát viên đương nhiệm.
Đó là Nghị Viên Sergio Contreras của Westminster, Thị Trưởng Miguel Pulido của Santa Ana, và Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn của Garden Grove.
Theo luật bầu cử Orange County, ứng cử viên nào đạt trên 50% số phiếu thì được thắng luôn, không phải tranh cử vòng thứ nhì.
Kết quả, ông Andrew về nhất, với 42.31% số phiếu, ông Contreras về nhì, với 22.41% số phiếu. Thế là, ông Andrew và ông Contreras phải tranh cử vòng nhì.
Fountain Valley
Trong cuộc bầu cử năm nay, cử tri Fountain Valley phải bầu lại hai ghế trong Hội Đồng Thành Phố, nhưng có tới bảy ứng cử viên, trong đó có bốn người Việt Nam.
Bốn người này là Bác Sĩ Mai-Khanh Trần, ông Ted Bùi, bà Mary Phạm, và ông Tom Nguyễn.
Bác Sĩ Mai-Khanh Trần từng ứng cử dân biểu liên bang, Địa Hạt 39, hồi năm 2017.
Ông Tom Nguyễn là một doanh gia, từng ứng cử vào Hội Đồng Thành Phố Fountain Valley hồi năm 2014 và năm 2018.
Riêng đối với bà Mary Phạm và ông Ted Bùi, đây là lần đầu tiên họ ứng cử một chức vụ trong thành phố.
Garden Grove
Garden Grove có nhiều người gốc Việt ra ứng cử nhất, năm người, bao gồm Nghị Viên Phát Bùi, Nghị Viên Kimberly Bernice Nguyễn, ông Duy Nguyễn, cô Julie Diệp, và ông Nguyễn Công Huân.
Đặc biệt, Nghị Viên Phát Bùi lần này ứng cử chức thị trưởng thành phố. Ông Phát cũng từng ứng cử chức giám sát viên Orange County năm 2016.
Cùng ứng cử chức thị trưởng còn có ông Duy Nguyễn, người từng ứng cử nghị viên Fountain Valley năm 2012, và ứng cử nghị viên Garden Grove năm 2018.
Ngoài ra, còn có hai người khác, không phải là người Việt, cũng ứng cử chức thị trưởng, hiện do ông Steve Jones nắm giữ.
Tại Địa Hạt 6, Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn tái ứng cử. Đối thủ duy nhất của bà trong cuộc bầu cử này là ông Nguyễn Công Huân, một kỹ sư về hưu, lần đầu tiên ứng cử chức vụ này.
Tại Địa Hạt 2, cô Julie Diệp lần đầu tiên ứng cử và là đối thủ duy nhất tranh cử với Phó Thị Trưởng John R. O’Neill.
Santa Ana
Đây là lần đầu tiên thành phố này tổ chức bầu cử nghị viên theo địa hạt. Và lần này có một người gốc Việt ra ứng cử, đó là, cô Phan Việt Thái, ứng cử nghị viên Địa Hạt 1. Hồi Tháng Năm, cô Thái có ứng cử trong cuộc bầu cử đặc biệt, bãi nhiệm Nghị Viên Cecilia Iglesias. Nữ nghị viên này sau đó bị bãi nhiễm, nhưng cô Thái chỉ về hạng nhì, không đủ phiếu để thay thế vị dân cử này.
Cô Thái hiện là ủy viên quy hoạch Santa Ana.
Stanton
Stanton là một thành phố giáp Little Saigon, kỳ này cũng có một người Việt ra ứng cử, đó là Nghị Viên Hồng Alyce Văn.
Bà Hồng được bổ nhiệm hồi Tháng Tư, 2019, thay thế một nghị viên nghỉ hưu và nhiệm kỳ này sẽ chấm dứt năm nay. Đây sẽ là lần đầu tiên bà chính thức ứng cử cho chức vụ này.
Westminster
Thành phố có tỉ lệ cư dân gốc Việt cao nhất Orange County lần này cũng có bốn người ra ứng cử hai chức nghị viên. Đó là Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ và Nghị Viên Tài Đỗ tranh chức nghị viên Địa Hạt 3, trong khi ông Tạ Trung và ông NamQuan Nguyễn tranh chức đại diện Địa Hạt 2.
Cuộc bầu cử ở Westminster cũng được nhiều người chú ý, nhất là sau khi có cuộc bầu cử bãi nhiệm hồi Tháng Năm.
Ngoài ra, sau khi thành phố chia ra thành bốn địa hạt, có một số thay đổi trong bầu cử.
Theo quyết định của Hội Đồng Thành Phố hôm 11 Tháng Mười Hai, 2019, Westminster chọn bản đồ màu vàng, theo đó, Địa Hạt 1 bao gồm nơi cư trú của Nghị Viên Charlie Nguyễn Mạnh Chí, Địa Hạt 2 bao gồm nơi cư trú của Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ và Nghị Viên Sergio Contreras, Địa Hạt 3 bao gồm nơi cư trú của Nghị Viên Tài Đỗ, và Địa Hạt 4 không bao gồm nơi cư trú của nghị viên nào cả.
Cũng theo quyết định này, năm 2020 sẽ chỉ có hai địa hạt tổ chức bầu cử, đến 2022 hai địa hạt còn lại tổ chức bầu cử, năm 2024 thì hai địa hạt có bầu cử năm 2020 lại bầu lại hai nghị viên, cứ như vậy tiếp tục mãi mãi cho tới khi có thay đổi.
Nhiệm kỳ của bốn nghị viên hiện nay như sau: Bà Kimberly và ông Contreras đắc cử năm 2016, sẽ hết nhiệm kỳ vào cuối năm 2020, trong khi ông Tài và ông Charlie đắc cử năm 2018, sẽ hết nhiệm kỳ vào năm 2022.
Cũng trong buổi họp năm ngoái, Hội Đồng Thành Phố bỏ phiếu 5-0, chọn tổ chức bầu cử nghị viên Địa Hạt 2 và Địa Hạt 3 trong năm 2020. Còn Địa Hạt 1 và Địa Hạt 4 sẽ bầu nghị viên vào năm 2022.
Như đề cập ở trên, Nghị Viên Tài Đỗ đại diện Địa Hạt 3, nhưng nhiệm kỳ của ông đến năm 2022 mới hết.
Trong trường hợp này, luật sư của thành phố, ông Dick Jones, giải thích: “Ông Tài có hai lựa chọn, một là ứng cử vào năm 2020, nếu thắng, ông sẽ làm nghị viên tới 2024. Nếu không ứng cử vào năm 2020, mà có người khác thắng cử, thì nhiệm kỳ của người đó tới 2024 mới hết, và đến 2022, khi nhiệm kỳ của ông Tài chấm dứt, địa hạt này không có bầu cử, và như vậy là ông sẽ mất cơ hội ứng cử.”
“Nếu muốn ứng cử ở Địa Hạt 3, ông phải đợi đến năm 2024, khi địa hạt này có bầu cử. Còn nếu muốn ứng cử vào năm 2022, ông Tài phải chuyển sang sống ở địa hạt khác,” ông Jones giải thích tiếp. “Thêm nữa, nếu ứng cử năm 2020 mà không thắng, ông Tài vẫn làm nghị viên của Địa Hạt 3 cho đến hết năm 2022.”
Hồ sơ bầu cử của Westminster cho thấy, ông Tài quyết định ra ứng cử Địa Hạt 3 lần này. Đối thủ duy nhất của ông là Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ, đang ở Địa Hạt 2, chuyển qua cư ngụ ở Địa Hạt 3, và tranh cử với ông Tài.
Trong khi đó, Địa Hạt 2 bị bà Kimberley “bỏ trống,” liền có ông NamQuan Nguyễn, ông Tạ Trung, và ông Carlos Manzo vào tranh chức này.
Ông Trung từng ứng cử chức ủy viên Học Khu Huntington Beach năm 2016.
Đây là lần đầu tiên ông NamQuan Nguyễn ứng cử.
Đặc biệt, ngoài chức nghị viên Địa Hạt 3 ở Westminster, Nghị Viên Tài Đỗ còn ứng cử thêm hai chức vụ khác nữa, đó là ủy viên Đặc Khu Thủy Cục Orange County (OCWD), Địa Hạt 4, và ủy viên Đặc Khu Vệ Sinh Midway City Sanitary District.
Học Khu Garden Grove
Học khu lớn nhất vùng Little Saigon kỳ này có bà Dina Nguyễn tái ứng cử chức ủy viên giáo dục. Bà Dina đắc cử chức này hồi năm 2016, đại diện Địa Hạt 5. Bà Dina cũng hiện là ủy viên Đặc Khu Thủy Cục Orange County (OCWD), Địa Hạt 1.
Bà cũng từng đắc cử nghị viên Garden Grove năm 2006 và năm 2010, và từng ứng cử giám sát viên Orange County.
Học Khu Westminster
Học khu này trước đây có ba ủy viên gốc Việt, bao gồm ông Khanh Nguyễn (Địa Hạt 3), ông Xavier Nguyễn (Địa Hạt 2), và bà Frances Thế Thủy Nguyễn (Địa Hạt 1).
Ông Xavier Nguyễn từ chức hôm 13 Tháng Tám sau khi bị tố cáo gian lận ghi danh tranh cử. Bà Frances đắc cử hồi năm 2016, với nhiệm kỳ bốn năm, và lần này tái ứng cử. Tuy nhiên, trước ngày khi ghi danh ứng cử, bà chuyển địa chỉ qua Địa Hạt 4, hiện bỏ trống, vì Ủy Viên Jamison Power không tái ứng cử. Tại Địa Hạt 4, chỉ có mình bà Frances ra ứng cử.
Đặc Khu Thủy Cục Orange County (OCWD)
Ông Trí Tạ, hiện đại diện Địa Hạt 4 của OCWD, bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Los Alamitos, Seal Beach, Buena Park, Cypress, Garden Grove, Huntington Beach, Stanton, và Westminster.
Ông được bổ nhiệm vào chức vụ này năm 2018, và nhiệm kỳ này sẽ chấm dứt năm nay. Đây sẽ là lần đầu tiên ông chính thức ứng cử vào chức vụ này. Ông Trí hiện cũng là thị trưởng Westminster.
Ngoài ông Trí, ông Tài Đỗ, nghị viên Westminster, cũng ứng cử vào chức vụ này của Địa Hạt 4.
Đặc Khu Vệ Sinh Midway City Sanitary District
Có hai người Việt Nam ứng cử vào đặc khu này vào Tháng Mười Một tới.
Ông Charlie Nguyễn Mạnh Chí, hiện là ủy viên của đặc khu này, sẽ tái ứng cử.
Ngoài ra, ông Al P. Krippner, một ủy viên khác của đặc khu, từ chức, cho nên có thêm một ghế trống.
Ông Tài Đỗ, nghị viên Westminster, cũng ra ứng cử vào Đặc Khu Vệ Sinh Midway City Sanitary District lần này.
Học Khu Đại Học Cộng Đồng Coast Community College District
Học khu này có ba trường đại học cộng đồng Golden West College, Orange Coast College, và Coastline College. Cả ba trường này đều có nhiều sinh viên gốc Việt vùng Orange County theo học. Học khu này có năm địa hạt, và năm nay có ba ủy viên phải ứng cử lại vì hết nhiệm kỳ.
Tuy nhiên, chỉ có Địa Hạt 2 có người Việt Nam ra ứng cử, đó là ông Phạm Kim Long và ông Tony Bùi.
Ông Phạm Kim Long từng ứng cử nhiều chức vụ từ liên bang đến địa phương, và từng đắc cử chức ủy viên Học Khu Orange County năm 2008.
Ông Tony Bùi từng là ủy viên quy hoạch và hiện là ủy viên giao thông Westminster.
Địa hạt này bao gồm một phần các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Midway City, Stanton, và Westminster, nơi có nhiều người Việt sinh sống, và hiện do ông Jerry Patterson, cựu dân biểu liên bang, đại diện.
Đặc Khu Thủy Cục Đô Thị Orange County (MWDOC)
Đặc khu này có bảy địa hạt cung cấp nước cho 3.2 triệu dân thuộc 28 thành phố, ngoại trừ Anaheim, Fullerton, và Santa Ana, ở Orange County. Mỗi địa hạt có một đại diện, do dân bầu ra, với nhiệm kỳ bốn năm.
Bà Kathy Nguyệt Phạm, hiện là ủy viên quy hoạch Westminster, kỳ này ứng cử Địa Hạt 3, bao gồm các thành phố Cypress, Fountain Valley, Los Alamitos, Stanton, Westminster, phía Tây thành phố Garden Grove, và một số vùng phụ cận thuộc Orange County.
Địa hạt này hiện do ông Robert R. McVicker nắm giữ. Ông được bổ nhiệm vào chức vụ này năm 2019, và nhiệm kỳ này sẽ chấm dứt năm nay.
—–