Huawei: Chất vấn thủ tục bắt bà Mạnh khi cuộc chiến pháp lý tiếp tục

• Gordon Corera
• Phóng viên An ninh

1 tháng 11 2020

Khi một nhân viên biên phòng Canada có một nghiên cứu vội vã trên internet vào ngày 1 tháng 2 năm 2018, kết quả khiến ông bị \”sốc\”.

Ông ta vừa được thông báo rằng một phụ nữ Trung Quốc sẽ hạ cánh xuống sân bay Vancouver trong vài giờ nữa, và Cảnh sát Hoàng gia Canada đã có lệnh bắt giữ bà này theo yêu cầu của Hoa Kỳ.

Những gì ông nghiên cứu được tiết lộ rằng bà là giám đốc tài chính của công ty khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei và là con gái của người sáng lập công ty.

Vào thời điểm đó, các quan chức biên phòng Canada nhận ra rằng họ sắp bị rơi vào trung tâm của một biến cố quốc tế lớn mà gần hai năm trôi qua vẫn chưa nguôi ngoai.

Người phụ nữ này là Mạnh Vãn Chu, đáp chuyến bay từ Hong Kong đến Cổng 65 lúc 11:10 giờ địa phương. Bà dừng chân ở đó trên đường đến Canada, nơi bà có hai ngôi nhà, trước khi đi đến các cuộc họp về kinh doanh ở Mexico.

Các chi tiết khác về những gì diễn ra tại sân bay đã được tiết lộ tại một tòa án Vancouver trong tuần qua, như một phần của giai đoạn mới nhất của cuộc chiến pháp lý có thể kéo dài trong nhiều năm.

Nhóm luật sư của bà Mạnh đang theo đuổi một chiến lược đa hướng để ngăn chặn việc bà bị dẫn độ sang Mỹ với cáo buộc đã đánh lừa ngân hàng HSBC theo cách có thể dẫn đến việc vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.

Các luật sư này tranh luận rằng có sự lạm dụng quy trình trong cách thức xúc tiến vụ bắt giữ.

Một trong những vấn đề họ nêu ra là tại sao bà Mạnh Vãn Chu lại bị các nhân viên Cơ quan Dịch vụ Biên giới Canada thẩm vấn gần 3 giờ trước khi bà bị Cảnh sát Hoàng gia Canada (RCMP) chính thức bắt giữ. Họ đang tìm kiếm những dấu hiệu cho thấy thủ tục thích hợp đã không được tuân thủ, với những gì diễn ra trong vài giờ đồng hồ đó.

Bà Mạnh, người xuất hiện tại tòa với chiếc vòng cổ chân an ninh, điều kiện để được tại ngoại hầu tra, được mô tả là \”bình tĩnh\” trong lần thẩm vấn ban đầu tại sân bay, vì bà không biết điều gì sẽ xảy ra tiếp đó.

Các nhân viên biên phòng đã lấy điện thoại và thiết bị của bà và đặt chúng vào một chiếc túi đặc biệt – được thiết kế để ngăn chặn bất kỳ sự can thiệp điện tử nào. Họ cũng nhận được mật khẩu và mã PIN của bà cho các thiết bị, nhưng tòa án đã nghe nói rằng họ đã trao nhầm những thứ này cùng với các thiết bị cho RCMP, trong khi về mặt kỹ thuật, họ không nên làm như vậy.

Sau khi cuộc thẩm vấn này kết thúc, lúc sau 2 giờ chiều, bà Mạnh Vãn Chu được gặp một nhân viên cảnh sát, người giải thích rằng bà đang bị bắt và có quyền có luật sư đại diện.

Người cảnh sát cuối cùng bắt giữ bà sau cuộc thẩm vấn ở biên giới đã bị chất vấn trước tòa, rằng tại sao ông không làm như vậy sớm hơn. Nhóm luật sư của Mạnh Vãn Chu đang tìm kiếm bằng chứng về một kế hoạch phối hợp giữa cơ quan biên phòng và cảnh sát – có lẽ với sự hướng dẫn của Mỹ đứng đằng sau họ – để giam giữ và thẩm vấn bà, mà không có luật sư một cách sai luật pháp.

Quan chức biên phòng Canada phủ nhận điều này, nói rằng cuộc thẩm vấn ở biên giới là để xác định xem có lý do gì khiến bà Mạnh không thể được cho vào Canada hay không, chẳng hạn như dính líu tới hoạt động gián điệp. Viên cảnh sát cũng khai trước tòa rằng lo ngại về \”an toàn\” là một lý do khiến ông ta không bắt bà Mạnh ngay sau khi chuyến bay Cathay Pacific 777 của bà hạ cánh.

Phần này của cuộc chiến pháp lý sẽ tập trung vào việc liệu các thủ tục có được tuân thủ hay không và nếu không, liệu đó là do những sai lầm đơn giản hay là kết quả của bất kỳ kế hoạch nào.

Vụ bắt giữ bà Mạnh đã gây ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng giữa Canada và Trung Quốc, với cáo buộc rằng hai người Canada đã bị bắt ở Trung Quốc vì \’an ninh quốc gia\’ như một con bài thương lượng về việc giam giữ bà Mạnh.

Cuộc chiến pháp lý về việc dẫn độ bà Mạnh có thể sẽ diễn ra trong nhiều tháng và có lẽ nhiều năm, với các kháng cáo về các vấn đề khác nhau khiến quan hệ giữa hai nước rơi vào tình trạng khó khăn và bà Mạnh vẫn ở Canada.