Thượng Karabakh: Armenia và Azerbaijan ký kết ngừng bắn qua trung gian của Nga

November 10, 2020

Chiến sự kéo dài sáu tuần tại vùng Thượng Karabakh chấm dứt. Azerbaijan và Armenia vừa ký kết thỏa thuận ngừng bắn toàn diện, qua trung gian của Nga.

Truyền thông Nga loan tải thông báo của tổng thống Vladimir Putin về thỏa thuận được ký kết giữa ba bên: tổng thống Azerbaijan Ilham Aliev, thủ tướng Armenia Nikol Pachinian và tổng thống Liên Bang Nga. Thỏa thuận ngừng bắn sẽ có hiệu lực kể từ 10 giờ sáng, giờ Matxcơva, ngày 10/11/2020. Văn bản dự trù không chỉ việc chấm dứt giao tranh giữa hai bên, mà cả các điều kiện được coi là đặt các nền móng cho việc giải quyết hòa bình xung đột tại Thượng Karabakh.

Dự kiến gần 2.000 lính Nga sẽ được triển khai để kiểm soát việc thực thi ngừng bắn ở các khu vực dọc « đường tiếp xúc » và « hành lang Latchine ». Quân đội Nga cũng kiểm soát việc triệt thoái các lực lượng Armenia khỏi vùng Thượng Karabakh ly khai, thuộc lãnh thổ Azerbaijan, nơi tuyệt đại đa số cư dân là người Armenia. Các đơn vị Nga dự kiến sẽ ở lại khu vực này 5 năm, và công tác này có thể được triển hạn thêm 5 năm tiếp.

Phát biểu về thỏa thuận được ký kết, trên Facebook, thủ tướng Armenia cho biết, đây là một « quyết định rất đau đớn » đối với cá nhân ông và nhân dân Armenia. Tuy nhiên, thủ tướng Armenia cũng nhấn mạnh, « dù không phải là một thắng lợi, thỏa thuận này cũng không phải là một thất bại ». Thủ tướng Armenia cũng hy vọng đây là « một sự khởi đầu cho một kỷ nguyên mới cho sự đoàn kết dân tộc ».

Ngược lại, trên truyền hình, tổng thống Azerbaijan Ilham Aliev khẳng định đã buộc Armenia đầu hàng khi ký kết thỏa thuận rút quân. Ông Ilham Aliev tuyên bố : « Tôi đã hứa đánh đuổi họ ra khỏi lãnh thổ chúng ta, và chúng ta đã làm được điều này ». Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh của Azerbaijan, đã hoan nghênh thỏa thuận này.

Dân chúng Erevan phẫn nộ tấn công phủ thủ tướng

Tại thủ đô Erevan, quyết định ký thỏa thuận ngừng bắn của thủ tướng Armenia gây một làn sóng phẫn nộ trong dân chúng, ngay sau khi lệnh ngừng bắn được thông báo vào khoảng 2 giờ sáng. Từ Erevan, thông tín viên Anissa El-Jabri gửi về bài phóng sự :

« Trong những phút đầu tiên, âm thanh xoong nồi vang động những đường phố chính trước các trụ sở cơ quan chính quyền ở thủ đô. Hàng chục, rồi hàng trăm người tập hợp một cách tự nhiên tại Quảng trường Cộng Hòa, một trong những địa điểm tập hợp của phong trào cách mạng nhung cách nay hai năm. Dân chúng cũng bao vây văn phòng thủ tướng. 

Cửa kính bị đập vỡ, cửa vào bị phá. Văn phòng bị chiếm lĩnh, đập phá. Lực lượng an ninh bất lực, người biểu tình giận dữ. Một phụ nữ nói : thủ tướng đã bán đứt chúng ta. Nikol Pachinian đã bán đứt Armenia. Đó là một kẻ phản bội. Thủ tướng đã phản bội đất nước. Mọi người đã chờ đợi sự giải thích, mọi người đi tìm ông ta, nhưng ông ta đã chạy trốn. Thật là ô nhục. 

Một phụ nữ khác nói : Hắn đã bán đất đai của chúng ta ! Phải thiêu cháy văn phòng của hắn ! Giải tán chính phủ. Phóng hỏa sứ quán Nga ! 

Không ai biết thủ tướng Nikol Panachian đang ở đâu. Vào lúc 4 giờ 30 phút sáng, trên Facebook, ông Nikol Panachian khẳng định trong một tuần nữa sẽ đưa ra chi tiết về thỏa thuận này. Ngay trước khi thỏa thuận được công bố, 17 đảng phái đối lập Armenia đã ra tuyên bố chung, kêu gọi thủ tướng Nikol Panachian từ chức ».

Theo RFI