Iran tăng tốc chương trình hạt nhân và dọa ngưng hợp tác với AIEA
Ngày 30/11/2020, Iran tổ chức tang lễ theo nghi thức tôn giáo cho nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh, bị ám sát bằng xe ô tô có gài chất nổ hôm thứ Sáu 27/11. Iran đã lập tức cáo buộc Israel đứng sau vụ việc.
Cùng ngày, Nghị Viện Iran chuẩn bị thông qua một dự luật hạn chế chương trình hợp tác giữa Teheran với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA) trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân 2015. Trước đó, ngay sau vụ ám sát nhà khoa học Fakhrizadeh, tổng thống Hassan Rohani cáo buộc Israel gieo rắc « hỗn loạn », đồng thời đe dọa sẽ có hành động trả đũa « vào thời điểm thích hợp».
Từ Teheran, thông tín viên RFI Siavosh Ghazi tường thuật :
« Theo truyền thông Iran, tang lễ sẽ được tổ chức với chỉ với sự tham dự của gia đình và một vài quan chức cao cấp, do các biện pháp hạn chế để phòng chống dịch bệnh virus corona.
Nhưng cùng lúc, phe bảo thủ liên tục kêu gọi phải đáp trả tức thì vụ ám sát Mohsen Fakrizadeh. Phản ứng đầu tiên của Iran có lẽ sẽ đến từ Nghị Viện, đang tăng tốc bỏ phiếu thông qua một dự luật giới hạn việc hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (AIEA) và thúc đẩy chương trình phát triển hạt nhân.
Dự luật này, được Ủy ban Đối ngoại của Nghị viện thông, qua buộc chính phủ phải nối lại chương trình làm giầu chất uranium với tỷ lệ lên đến 20%. Trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân, Iran đã đồng ý sẽ không làm giầu quá 3,5%.
Dự luật này, còn phải được Nghị Viện do phe bảo thủ kiểm soát thông qua từ đây đến thứ Tư (02/12), yêu cầu ngưng mọi cuộc thanh tra của cơ quan AIEA, nếu như mọi rào cản không được dỡ bỏ trong vòng hai tháng tới, cho phép Iran nối lại các hoạt động giao dịch ngân hàng bình thường với thế giới và tái xuất khẩu dầu hỏa.
Những biện pháp trừng phạt do tổng thống Mỹ Donald Trump ban hành đã hạn chế đáng kể các giao dịch ngân hàng, cũng như các hoạt động buôn bán dầu hỏa của Iran. »
Theo RFI