Nhà báo công dân Trương Triển bị Trung Quốc bỏ tù vì đưa tin về Vũ Hán

28 tháng 12 2020

Một nhà báo công dân Trung Quốc đưa tin về sự bùng phát virus corona ở Vũ Hán đã bị bỏ tù 4 năm.

Trương Triển (Zhang Zhan) bị kết tội \”tạo tranh cãi và gây bất ổn\”, một cáo buộc thường xuyên được dùng chống lại các nhà hoạt động.

Cựu luật sư 37 tuổi này đã bị bắt giam hồi tháng 5 và đã tuyệt thực trong vài tháng. Các luật sư của bà nói rằng bà đang trong tình trạng sức khỏe kém.

Bà Trương là một trong số những nhà báo công dân gặp rắc rối vì đưa tin về Vũ Hán.

Không có kênh truyền thông tự do ở Trung Quốc và các nhà chức trách được cho là kìm hãm các nhà hoạt động hoặc những người tố giác – những người bị coi là ngầm phá hoại sự đối phó của chính phủ đối với sự bùng phát.

Bà Trương đã có mặt tại tòa án Thượng Hải với các luật sư của mình vào sáng thứ Hai.

Theo cáo trạng, bà đã đến Vũ Hán vào tháng 2 để đưa tin độc lập về đợt bùng phát tại đó.

Những video phát sóng trực tiếp (livestream) và việc đưa tin của bà được chia sẻ rộng rãi trên phương tiện truyền thông xã hội vào tháng Hai, khiến bà bị chính quyền Trung Quốc để mắt đến.

Tổ chức phi chính phủ của Mạng lưới những người bảo vệ nhân quyền Trung Quốc (CHRD) nói các báo cáo của bà gồm việc đưa tin về việc bắt giam các nhà báo độc lập khác và hành vi quấy rối gia đình các nạn nhân, những người đang kiếm trách nhiệm giải trình.

Bà Trương mất tích ở Vũ Hán vào ngày 14 tháng 5 theo CHRD. Một ngày sau đó, có thông tin tiết lộ bà đã bị cảnh sát giam giữ ở Thượng Hải, cách đó hơn 640km.

Bà chính thức bị buộc tội vào đầu tháng 11. Bản cáo trạng cáo buộc bà đã gửi \”thông tin sai lệch qua văn bản, video và các phương tiện truyền thông khác qua [các nền tảng như] WeChat, Twitter và YouTube\”.

Bà cũng bị cáo buộc nhận lời phỏng vấn với các hãng thông tấn nước ngoài và \”lan truyền đầy ác ý\” thông tin về virus ở Vũ Hán.

Bản án được đề nghị cho bà từ bốn đến năm năm tù giam.

Tuyệt thực

Để phản đối việc bắt giữ mình, bà Trương đã tuyệt thực và được cho là sức khỏe hiện rất kém.

Một trong những luật sư của bà nêu trong một tuyên bố rằng khi ông đến thăm bà vào đầu tháng 12, bà đã nói với ông rằng bà đang bị buộc phải ăn qua ống thông dạ dày. Ông cũng cho biết bà đang bị đau đầu, chóng mặt và đau bao tử.

Luật sư Trương Khả Khả (Zhang Keke) nói rằng: \”Bị hạn chế 24 giờ một ngày, bà cần được trợ giúp trong việc vệ sinh, và bà ấy trằn trọc không ngủ được\”. \”Bà ấy cảm thấy kiệt quệ về mặt tâm lý, giống như mỗi ngày đều là một cực hình.\”

Với tình trạng sức khỏe của bà Trương, luật sư đã xin hoãn phiên tòa.

Đây không phải là lần đầu tiên bà Trương gặp rắc rối với chính quyền Trung Quốc. Theo CHRD, bà đã bị cảnh sát ở Thượng Hải triệu tập hồi tháng 9 năm 2019 và bị tạm giam do lên tiếng ủng hộ các nhà hoạt động ở Hong Kong.

Trung Quốc xử người quay clip về dịch cúm Vũ Hán 4 năm tù

28/12/2020

• Reuters

Hôm 28/12, một tòa án Trung Quốc tuyên án 4 năm tù đối với một nữ YouTuber, người đưa tin từ thành phố Vũ Hán vào lúc cao điểm của đợt bùng phát dịch COVID-19 vào năm ngoái, với cáo buộc “gây gổ và kích động”, luật sư của bà cho Reuters biết.

Bà Zhang Zhan, 37 tuổi, một trong những người đầu tiên được biết là đã bị xét xử, nằm trong số ít ỏi những người được tận mắt chứng kiến thảm cảnh của đại dịch, từ những nơi đông đúc ở bệnh viện đến những con đường vắng, đã vẽ nên bức tranh đa chiều về tâm phát của đại dịch so với những gì do báo chí nhà nước Trung Quốc chính thức đưa tin.

“Tôi không hiểu được. Tất cả những gì Zhang làm là nói lên tiếng nói chân thật, vậy mà bị 4 năm tù,” bà Shao Wenxia, mẹ của bà Zhang, người tham dự phiên tòa cùng chồng, cho Reuters biết.

Luật sư Ren Quanniu của bà Zhang nói với Reuters: “Chúng tôi có thể sẽ kháng cáo.” Luật sư cho biết thêm rằng phiên tòa xét xử tại tòa án ở Pudong, một khu trung tâm kinh doanh của Thượng Hải, kết thúc lúc 12h30 chiều.

“Bà Zhang tin rằng bà bị đàn áp vì thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình,” luật sư Ren nói trước phiên tòa.

Những lời chỉ trích về việc Trung Quốc xử lý dịch bệnh đã bị kiểm duyệt, và những người lên tiếng như các bác sĩ đã bị chính quyền cảnh cáo. Truyền thông nhà nước Trung Quốc luôn loan tin rằng nhờ sự lãnh đạo của Chủ tịch Tập Cận Bình mà việc ngăn chặn dịch bệnh đã thành công.

Tại Thượng Hải, cảnh sát thắt chặt an ninh bên ngoài tòa án, nơi bà Zhang bị xét xử sau 7 tháng bị giam giữ.

Các nhà báo nước ngoài không được vào tòa án \”do dịch bệnh\”, các quan chức an ninh tòa án cho biết.

Từng là một cựu luật sư, bà Zhang từ Thượng Hải đến Vũ Hán vào ngày 1/2.

Các video clip ngắn của bà được tải lên YouTube bao gồm các cuộc phỏng vấn với người dân, bình luận và cảnh quay về lò thiêu xác, ga xe lửa, bệnh viện và Viện virus học Vũ Hán.

Các văn bản của tòa án mà Reuters xem được cho biết bà Zhang bị bắt giam vào giữa tháng 5/2020, và bà đã tuyệt thực vào cuối tháng 6.