“Chúng nghĩ tôi đã chết”: Góa phụ của Tổng thống Haiti kể về đêm kinh hoàng, mong FBI vào cuộc

July 31, 2021

Sau khi về nước chịu tang chồng hôm 17/7, trong tuần này, bà Martine Moise và các con đã quay trở lại Mỹ để tiếp tục điều trị và bà đã lần đầu tiên kể lại toàn bộ vụ việc Tổng thống Haiti Jovenel Moise bị ám sát trong cuộc phỏng vấn với New York Times hôm 30/7.

Mặc đồ đen, với cánh tay bó bột, bà Moise đã đề nghị thực hiện cuộc phỏng vấn ở Nam Florida với thỏa thuận, New York Times không được tiết lộ nơi ở của bà.

“FBI phải nỗ lực tìm ra kẻ chủ mưu đằng sau vụ tấn công”, bà nói khi lần đầu tiên kể lại toàn bộ vụ việc trong cuộc phỏng vấn với New York Times.

Một số nghi phạm vụ ám sát Tổng thống Moise bị bắt giữ. Ảnh: AFP.

“CHÚNG NGHĨ TÔI ĐÃ CHẾT”

Khuỷu tay bị bắn nát, miệng đầy máu, (cựu) đệ nhất phu nhân Haiti nằm bất động trên sàn nhà bên cạnh giường ngủ, không thở được, khi các sát thủ xông vào lục soát khắp phòng. “Thứ duy nhất tôi nhìn thấy trước khi chúng giết chồng tôi là giày của chúng. Rồi tôi nhắm mắt, không còn nhìn thấy gì khác”, bà Martine kể.

Theo những gì bà Martine còn nhớ, nhóm sát thủ lục tung căn phòng, tìm kiếm thứ gì đó trong các hồ sơ tài liệu của chồng mình. Và nhóm này cuối cùng đã tìm thấy thứ họ muốn. “Không phải cái này. Không phải cái này”, bà Martine kể lại lời của những kẻ tấn công nói tiếng Tây Ban Nha. Sau đó, cuối cùng, một trong các tên sát thủ nói: “Đây rồi”.

Nhóm sát thủ bỏ đi sau đó vì nghĩ rằng bà đã chết.

Trước khi rời đi, một sát thủ chiếu đèn pin chiếu vào mắt của bà Martine, dường như để kiểm tra liệu đệ nhất phu nhân còn sống hay không. Một kẻ khác giẫm lên chân bà. “Khi chúng rời đi, chúng nghĩ tôi đã chết”, bà Martine nói.

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ sau vụ ám sát chấn động vào ngày 7/7, bà Moise, 47 tuổi, đã mô tả nỗi đau đớn khôn nguôi khi chứng kiến ​​cảnh chồng mình bị giết ngay trước mặt bà.

Bà nói thật sự không muốn nhớ lại thời điểm kinh hoàng đó, tiếng súng chói tai, những bức tường và cửa sổ run rẩy, nỗi lo sợ các con sẽ bị giết, nỗi kinh hoàng khi nhìn thấy thi thể của chồng mình, hay cả nỗ lực đã chiến đấu như thế nào để đứng dậy sau khi những kẻ giết người bỏ đi. “Tất cả đều là máu đó”, bà nhẹ nhàng nói.

Nhưng bà cho biết, mình cần phải lên tiếng vì không tin rằng các nhà điều tra trong nước đã tìm được trả lời cho câu hỏi mà chính bà và người dân Haiti đang chờ đợi: Ai đã ra lệnh và trả tiền cho vụ ám sát chồng bà?

Các quan chức cảnh sát thu thập bằng chứng xung quanh dinh thự của tổng thống ở thủ đô Port-au-Prince, Haiti. Ảnh: AP

HUNG THỦ CÓ THỂ THUỘC GIỚI TÀI PHIỆT HOẶC CHÍNH TRỊ?

Cảnh sát Haiti đã bắt giữ hàng loạt nghi phạm liên quan đến vụ việc này, bao gồm 18 người Colombia và một số người Haiti và người Mỹ gốc Haiti, và vẫn đang truy tìm những nghi phạm khác.

Các nghi phạm bao gồm biệt kích Colombia đã nghỉ hưu, một cựu thẩm phán, một nhân viên bán thiết bị an ninh, một nhà môi giới thế chấp và bảo hiểm ở Florida, và hai chỉ huy đội an ninh của tổng thống. Theo cảnh sát Haiti, vụ việc càng phức tạp xoay quanh một bác sĩ kiêm mục sư 63 tuổi, Christian Emmanuel Sanon, người bị nghi là chủ mưu trong vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moise. Các quan chức cho rằng, Sanon chủ mưu thuê lính đánh thuê Colombia giết tổng thống và lên nắm quyền.

Nhưng những người chỉ trích chính phủ Haiti cho rằng, không ai trong số các nghi phạm bị bắt có đủ khả năng chi trả cho một âm mưu ám sát như vậy. Bà Moise, cũng như nhiều người Haiti, tin rằng phải có một kẻ chủ mưu khác đứng đằng sau họ, ra lệnh và cung cấp tiền.

Cựu đệ nhất phu nhân muốn biết chuyện gì đã xảy ra với 30-50 vệ sĩ vốn luôn canh gác xung quanh dinh thự của gia đình. Không ai trong số các vệ sĩ bị giết hoặc thậm chí bị thương trong vụ việc. “Tôi không hiểu vì sao mà không ai bị bắn”, bà nói.

Vào thời điểm bị sát hại, Tổng thống Moise, 53 tuổi, đang đối mặt tình trạng khủng hoảng chính trị. Những người biểu tình xuống đường cáo buộc ông tham quyền cố vị, kiểm soát các băng đảng địa phương và cai trị độc đoán.

Ông Moise cũng phải xoay xở trong trận chiến với một số nhà tài phiệt giàu có ở nước này, bao gồm cả một đế chế kiểm soát lưới điện của quốc gia. Và bây giờ bà cho rằng, một trong số họ đã giết chết chồng mình.

“Chỉ những kẻ tài phiệt và người trong hệ thống chính trị mới có thể giết được chồng tôi”, bà Martine nói.

ĐÊM KINH HOÀNG

Ngồi quanh các con, nhân viên an ninh, các nhà ngoại giao Haiti và các cố vấn khác, cựu đệ nhất phu nhân Haiti kể tiếp, khi hai vợ chồng đang ngủ thì tiếng súng làm họ tỉnh giấc.

Dự cảm chuyện chẳng lành, bà đã chạy đến đánh thức hai con của mình, mới ngoài 20 tuổi và yêu cầu trốn trong phòng tắm, nơi duy nhất không có cửa sổ. Cả hai túm tụm ở đó với con chó cưng.

Khi đó, Tổng thống Moise cầm vội điện thoại để yêu cầu trợ giúp. Tôi hỏi: “Anh yêu, anh đã gọi cho ai vậy?”. “Anh ấy nói là đã liên lạc được với Dimitri Herald và Jean Laguel Civil. Và họ nói là họ đang trên đường tới”, bà nhớ lại. Đây là hai quan chức cấp cao phụ trách an ninh cho tổng thống.

Nhưng những kẻ ám sát nhanh chóng vào nhà, dường như không hề chịu bất kỳ ngăn cản nào, bà nói. Tổng thống bảo vợ nằm xuống sàn để không bị thương.

“Đó là nơi em sẽ được an toàn”, bà nhớ lại câu nói cuối cùng của chồng.

Một loạt tiếng súng nổ và bà bị trúng đạn đầu tiên, ở bàn tay và khuỷu tay. Bà nằm gục xuống sàn và cho rằng, cả gia đình sẽ bị giết vào đêm đó.

Không ai trong số những tên sát thủ nói tiếng Creole hoặc tiếng Pháp (hai ngôn ngữ chính thức ở Haiti) mà chỉ nói tiếng Tây Ban Nha. Chúng giao tiếp với ai đó qua điện thoại khi họ lục soát khắp phòng và sau đó dường như tìm thấy thứ chúng cần trên kệ sách nơi chồng bà thường cất giữ hồ sơ tài liệu.

“Chúng đang tìm kiếm thứ gì đó trong phòng, và đã tìm thấy nó”, bà nói nhưng cho biết không biết đó là gì.

Bà cho biết thêm, những quan chức mà chồng cô đã kêu cứu trong đêm là Dimitri Herald và Jean Laguel Civil, hiện đang bị giam giữ ở Haiti.

Ảnh: New York Times

MONG FBI VÀO CUỘC MẠNH MẼ

Dù biết nhà chức trách đã bắt giữ một số nghi phạm, nhưng cựu đệ nhất phu nhân cho biết bà vẫn không hài lòng với kết quả cuộc điều tra.

Bà Moise muốn các cơ quan thực thi pháp luật quốc tế như Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI), lực lượng khám xét các ngôi nhà ở Florida trong tuần này như một phần của cuộc điều tra, để tìm ra nguồn tiền tài trợ cho vụ việc, vào cuộc điều tra.

Theo bà, những người lính đánh thuê Colombia bị bắt không đến Haiti để “chơi trốn tìm” và bà muốn biết ai đã trả tiền cho họ.

Trong một tuyên bố hôm 30/7, FBI cho biết “cam kết hợp tác cùng với các đối tác quốc tế để quản lý công lý”.

Trong cuộc phỏng vấn, cựu đệ nhất phu nhân Haiti cho rằng, số tiền tài trợ cho vụ ám sát này là của giới tài phiệt giàu có ở Haiti, những người đã rất tức giận khi việc làm ăn của họ bị ảnh hưởng bởi những cuộc tấn công của chồng bà vào các hợp đồng béo bở của họ.

Bà nói đến tên một doanh nhân quyền lực ở Haiti là Reginald Boulos và xem ông này là có liên quan dù không trực tiếp khẳng định người này là chủ mưu vụ ám sát. Ông Boulos và các doanh nghiệp của ông đang là tâm điểm của một loạt các vụ kiện pháp lý do chính phủ Haiti đưa ra, vốn đang điều tra các cáo buộc về một khoản vay ưu đãi thu được từ quỹ hưu trí của nhà nước. “Các tài khoản ngân hàng của ông Boulos đã bị đóng băng trước khi ông Moise qua đời, nhưng đã được gỡ phong tỏa ngay sau khi tổng thống qua đời”, bà Moise nói.

Tuy nhiên, mới đây, doanh nhân này đã nói rằng: “Tôi hoàn toàn, hoàn toàn, hoàn toàn không liên quan gì đến vụ ám sát tổng thống, ngay cả trong những giấc mơ. Tôi ủng hộ một cuộc điều tra quốc tế độc lập, mạnh mẽ để tìm ra ai là chủ mưu, ai đã tài trợ và ai là người thực hiện nó”.

Trong khi đó, bà Moise cho biết không hề sợ hãi những kẻ giết người này.

“Tôi muốn những kẻ này phải bị bắt, nếu không, chúng sẽ sát hại bất cứ tổng thống nào nắm quyền lực. Chúng đã làm một lần thì hoàn toàn có thể làm lại việc này một lần nữa”, bà nói.

Chia sẻ về dự định trong tương lai, cựu đệ nhất phu nhân Haiti cho biết bà đang nghiêm túc cân nhắc tranh cử Tổng thống Haiti để tiếp nối những nguyện vọng còn dang dở của cố Tổng thống Moise.

Theo New York Times