Taliban lấn lướt kinh hoàng, chiếm thêm thành phố, đe dọa Kabul

5 giờ trước

Taliban đã vừa chiếm được thành phố chiến lược quan trọng Ghazni, thủ phủ tỉnh thứ 10 rơi vào tay phiến quân trong vòng chưa đầy một tuần.

Ghazni nằm trên đường cao tốc chính Kabul-Kandahar, ở giữa thành trì của phiến quân ở phía nam và thủ đô Kabul.

Việc tiếp quản Ghazni được cho là sẽ làm tăng khả năng Taliban có thể nhắm đến việc chiếm lấy thủ đô Kabul.

Gần một phần ba trong số 34 thủ phủ của đất nước hiện nằm dưới sự kiểm soát của Taliban.

Ngay cả khi Taliban cai trị đất nước trước đây, họ không bao giờ kiểm soát toàn bộ miền bắc. Lần này, họ tỏ ra quyết tâm chiếm miền bắc hoàn toàn trước khi chuyển sự chú ý sang Kabul.

Lực lượng nổi dậy đã di chuyển với tốc độ nhanh, chiếm giữ các vùng lãnh thổ mới gần như hàng ngày, khi quân đội Mỹ và các nước khác rút lui sau 20 năm có mặt.

Giao tranh ác liệt cũng được báo tại thành phố Kandahar hôm thứ Tư. Taliban tuyên bố đã chiếm nhà tù của thành phố, mặc dù điều này chưa được xác nhận.

Ở thành phố Lashkar Gah, thủ phủ của tỉnh Helmand, các chiến binh đã chiếm trụ sở cảnh sát.

Hơn 1.000 dân thường đã thiệt mạng ở Afghanistan trong tháng qua, theo LHQ.

Taliban, kiểm soát hầu hết Afghanistan từ năm 1996 đến 2001, bị lật đổ vì chứa chấp trùm khủng bố al Qaeda Osama bin Laden sau ngày 11/9/2001.

Nhóm này muốn đánh bại chính phủ do Mỹ hậu thuẫn và áp đặt lại luật Hồi giáo nghiêm ngặt.

Các tay súng Taliban có thể cô lập thủ đô Kabul của Afghanistan trong 30 ngày nữa và có thể chiếm lấy thủ đô này sau 90 ngày nữa, một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên nói với Reuters hôm thứ Tư dẫn nguồn tin tình báo Mỹ.

Cùng ngày 11/8, báo Mỹ Washington Post cũng dẫn lời các nguồn giấu tên nói Mỹ đánh giá Kabul sắp sụp.

Theo tờ báo này, một quan chức giấu tên nói rằng quân đội Hoa Kỳ đánh giá sự sụp đổ có thể xảy ra trong vòng 90 ngày. Những người khác nói với báo rằng sụp đổ có thể xảy ra trong vòng một tháng.

Tất cả đều là các nguồn không nêu tên nhưng thông điệp gửi ra cho các cơ quan truyền thông lớn là rất rõ, rằng chính quyền Mỹ có vẻ không tin rằng Kabul có thể cầm cự quá vài tháng nữa.

\’Chiến đấu vì tổ quốc\’

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã kêu gọi chính phủ Afghanistan \”chiến đấu cho tổ quốc\” trong lúc Taliban tiếp tục đẩy mạnh tấn công.

Taliban được cho là hiện kiểm soát 65% đất nước.

Tổng thống Mỹ nói với các phóng viên tại Nhà Trắng vào tối thứ Ba rằng: \”Các nhà lãnh đạo Afghanistan phải tập hợp lại với nhau.\”

\”Họ phải chiến đấu cho chính họ, chiến đấu cho quốc gia của họ,\” Joe Biden nói.

Tổng thống Afghanistan, Ashraf Ghani, hôm thứ Tư đã đến tỉnh Balkh bị bao vây để tìm kiếm sự hỗ trợ của hai lãnh chúa ở đó nhằm đẩy lùi cuộc tiến công của Taliban.

Taliban chiếm thêm một thủ phủ tỉnh gần Kabul hôm thứ Năm 12/8. Đây là thủ phủ thứ 10 mà đội quân này chiếm được trong chiến dịch chớp nhoáng kéo dài một tuần qua trên khắp Afghanistan, giữa lúc Hoa Kỳ và NATO chuẩn bị rút quân hoàn toàn khỏi đất nước đó sau nhiều thập kỷ chiến tranh.

Taliban vừa công bố trên mạng các đoạn video và hình ảnh cho thấy họ có mặt bên trong Ghazni, thủ phủ của tỉnh cùng tên. Thành phố này chỉ cách Kabul 130 km về phía tây nam.

Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đang cố gắng tổ chức phản công dựa vào lực lượng đặc biệt của quốc gia, dân quân của các lãnh chúa, và lực lượng không quân của Mỹ trước khi Mỹ và NATO rút quân vào cuối tháng.

Tuy bản thân thủ đô Kabul không bị đe dọa trực tiếp trong đợt tiến quân của Taliban, song chiến dịch thần tốc đáng kinh ngạc của phe này đặt ra câu hỏi rằng liệu chính phủ Afghanistan có thể duy trì quyền kiểm soát những phần đất còn lại của đất nước trong bao lâu. Phía chính phủ rốt cuộc có thể buộc phải rút lui để bảo vệ thủ đô và một số ít các thành phố khác, trong khi giao tranh đã khiến hàng nghìn người phải rời bỏ nơi ở.

Mohammad Arif Rahmani, một nhà lập pháp của Ghazni, cho biết thành phố đã rơi vào tay quân nổi dậy. Thành viên hội đồng tỉnh Ghazni Amanullah Kamrani cũng nói với AP như vậy, nhưng nói thêm rằng hai căn cứ ở ngoại ô thành phố vẫn do quân chính phủ nắm giữ.

Kamrani cáo buộc rằng tỉnh trưởng và cảnh sát trưởng của Ghazni đã thỏa thuận với Taliban để được rút chạy sau khi họ đầu hàng. Video và hình ảnh của phía Taliban cố tình cho thấy đoàn xe của viên tỉnh trưởng đi qua các chiến binh Taliban không hề bị dừng lại và đó là một phần của thỏa thuận. AP không thể kết nối ngay với hai quan chức kể trên để lấy ý kiến của họ.

Việc mất Ghazni đánh dấu thêm một bước lùi chiến lược đối với các lực lượng chính phủ Afghanistan. Thành phố này nằm dọc Xa lộ Kabul-Kandahar, là con đường chính nối thủ đô Afghanistan với các tỉnh miền nam. Điều này có thể gây phức tạp cho việc tiếp tế và di chuyển các lực lượng chính phủ, cũng như ngày càng tách biệt thủ đô khỏi miền nam.

Thời gian qua, với cuộc tấn công kéo dài một tuần, Taliban đã chiếm giữ 9 thủ phủ tỉnh khác trên khắp đất nước. Đa phần các thành phố đó ở góc đông bắc của đất nước, gây áp lực lên Kabul từ hướng đó.