Quân đội Mỹ tin rằng Afghanistan sẽ nằm trong tay Taliban 2 tháng tới

August 12, 2021

Theo phân tích nội bộ gần đây nhất, quân đội Mỹ tin rằng Afghanistan có thể nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của Taliban trong vòng hai tháng, vì sự can dự của Mỹ vào nước này dự kiến ​​kết thúc vào ngày 31/8, hãng tin AP đưa tin.

Việc phân tích tình hình hiện tại của Afghanistan đã xem xét cách thức Taliban đang chiếm lĩnh các vùng lãnh thổ và hiện kiểm soát khoảng 2/3 đất nước. Một viên chức quốc phòng đã thảo luận về đánh giá với AP hôm thứ Tư với điều kiện giấu tên. Đánh giá cũng cho biết Kabul có thể bị Taliban gây sức ép vào tháng 9. Taliban kiểm soát ba thủ phủ của tỉnh vào thứ Tư và một vào thứ Năm.

Người đứng đầu Ngũ Giác Đài John Kirby nói với các phóng viên rằng : “Không có kết quả tiềm năng nào là không thể tránh khỏi, bao gồm cả sự sụp đổ của Kabul”

Một ngày trước bình luận của Kirby, Tổng thống Joe Biden nói với các phóng viên rằng Afghanistan “phải chiến đấu cho chính họ, chiến đấu cho quốc gia của họ.”

Các lực lượng chính phủ Afghanistan đang sụp đổ thậm chí còn nhanh hơn những gì mà các nhà lãnh đạo quân đội Mỹ nghĩ có thể xảy ra chỉ vài tháng trước khi Biden ra lệnh rút quân hoàn toàn. Nhưng tại Tòa Bạch Ốc, Ngũ Giác Đài hay công chúng Mỹ lại không mấy mặn mà với việc cố gắng ngăn chặn hành vi đó và có lẽ đã quá muộn để làm như vậy.

Biden đã nói rõ rằng ông không có ý định đảo ngược quyết định mà mình đã đưa ra vào mùa xuân năm ngoái, ngay cả khi kết quả dường như hướng đến một cuộc tiếp quản của Taliban. Với việc hầu hết quân đội Mỹ hiện đã rút lui và Taliban đang tăng tốc giành được lợi ích trên chiến trường, các nhà lãnh đạo quân đội Mỹ không thúc ép Biden thay đổi quyết định. 

Taliban cai trị đất nước từ năm 1996 cho đến khi quân đội Mỹ chiếm sau vụ tấn công 11/9. Cuộc tấn công thủ phủ của tỉnh hôm thứ Năm là lần thứ 10 quân nổi dậy thực hiện trong một cuộc càn quét kéo dài một tuần đã giúp họ kiểm soát hiệu quả khoảng 2/3 đất nước. Quân nổi dậy không có không quân và đông hơn lực lượng phòng vệ Afghanistan do Mỹ huấn luyện, nhưng họ đã chiếm được lãnh thổ với tốc độ đáng kinh ngạc.

Kirby cho biết người Afghanistan vẫn còn thời gian để tự cứu mình khỏi thất bại cuối cùng.

Mỹ tiếp tục hỗ trợ quân đội Afghanistan bằng các cuộc không kích hạn chế, nhưng những cuộc không kích đó không tạo ra sự khác biệt về mặt chiến lược cho đến nay và dự kiến ​​sẽ kết thúc khi Mỹ chính thức chấm dứt vai trò của mình trong cuộc chiến vào ngày 31 tháng 8. Biden có thể tiếp tục các cuộc không kích sau ngày đó, nhưng với lập trường kiên định của mình về việc chấm dứt chiến tranh, điều đó dường như khó xảy ra.

Carter Malkasian, người đã cố vấn cho các nhà lãnh đạo quân đội Mỹ ở Afghanistan và Washington, cho biết: “Mốc thời gian 31 tháng 8 để quân đội rút khỏi sẽ được giữ nguyên”.

Các viên  chức quân sự cấp cao của Mỹ đã cảnh báo với Biden rằng việc Mỹ rút toàn bộ có thể dẫn đến sự tiếp quản của Taliban, nhưng tổng thống đã quyết định vào tháng 4 rằng tiếp tục chiến tranh là một sự lãng phí. Hôm thứ Ba, ông nói rằng quyết định của mình là đúng, ngay cả trong bối cảnh có tin đồn rằng Taliban có thể sớm đe dọa an ninh của Mỹ và các nhà ngoại giao nước ngoài khác.

Các viên chức cho biết chưa có quyết định hay lệnh nào về việc di tán các nhân viên ngoại giao Mỹ khỏi Afghanistan. Tuy nhiên, một viên chức cho biết đã đến lúc cần có các cuộc trao đổi nghiêm túc về việc liệu quân đội Mỹ có nên bắt đầu chuyển vũ khí vào khu vực để sẵn sàng trong trường hợp Bộ Ngoại giao yêu cầu di tản đột ngột hay không.

Kirby từ chối thảo luận về bất kỳ kế hoạch di  tản nào, nhưng một viên chức quốc hội cho biết một cuộc họp của Hội đồng An ninh Quốc gia gần đây đã thảo luận về kế hoạch sơ bộ cho một cuộc di tản tiềm năng của Đại sứ quán Hoa Kỳ nhưng không đưa ra kết luận.

Bất kỳ kế hoạch nào như vậy sẽ liên quan đến việc xác định quân đội Mỹ, máy bay và các tài sản khác có thể phải hoạt động từ bên trong Afghanistan hoặc các khu vực lân cận. Mỹ đã có các tàu chiến trong khu vực, bao gồm Hàng Không Mẫu Hạm USS Ronald Reagan và nhóm sẵn sàng đổ bộ USS Iwo Jima cùng với Đơn vị viễn chinh thủy quân lục chiến số 24 trên tàu.

Các viên chức quân sự theo dõi tình hình xấu đi cho biết cho đến nay Taliban vẫn chưa thực hiện các bước để đe dọa Kabul. Nhưng không rõ liệu Taliban có đợi cho đến khi giành được quyền kiểm soát phần lớn đất nước trước khi cố gắng chiếm thủ đô hay không.

Các chỉ huy quân sự từ lâu đã cảnh báo rằng sẽ là một thách thức đáng kể đối với quân đội Afghanistan trong việc ngăn chặn Taliban đến cuối năm nay. Vào đầu tháng 5, ngay sau khi Biden tuyên bố quyết định rút quân, Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, cho biết ông đã thấy trước “một số kết quả thực sự  tồi tệ có thể xảy ra” trong trường hợp xấu nhất. Ông hy vọng rằng chính phủ sẽ thống nhất và ngăn chặn Taliban, đồng thời cho biết kết quả có thể được làm rõ vào cuối mùa hè.

Vấn đề an ninh của đoàn ngoại giao Mỹ đã được nói đến trong nhiều tháng, ngay cả trước khi chiến trường của Taliban bùng nổ. Quân đội từ lâu đã có nhiều phương án lập kế hoạch khác nhau để di tản nhân viên khỏi Afghanistan. Những lựa chọn đó phần lớn sẽ do Tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại giao quyết định.

Một thành phần quan trọng của các lựa chọn là liệu quân đội Mỹ có được phép tiếp cận phi trường  quốc tế Kabul một cách không kiểm soát hay không, cho phép các nhân viên được đưa ra khỏi thủ đô một cách có hệ thống. Trong một môi trường tồi tệ hơn, các lực lượng Mỹ có thể phải chiến đấu theo cách của họ vào và ra nếu Taliban xâm nhập vào thành phố.

Mỹ cũng sẽ phải xác định xem ai sẽ được di tản: chỉ nhân viên đại sứ quán Mỹ và quân đội Mỹ, hoặc các đại sứ quán khác, công dân Mỹ và người Afghanistan đã làm việc với Mỹ. 

Các nhà lãnh đạo quốc phòng cấp cao đã nói chuyện và gặp gỡ hàng ngày, đưa ra những đánh giá khắc nghiệt của họ về tình hình an ninh ở Afghanistan. Các viên chức chỉ ra sự sụp đổ của tỉnh Baghlan là một điều đáng lo ngại, bởi vì nó cung cấp cho Taliban một căn cứ và tuyến đường đến Kabul từ phía bắc.

TH