Covid: liệu pháp miễn dịch từ lạc đà không bướu đầy hứa hẹn

• Victoria Gill
• Phóng viên Khoa học, BBC News

23 tháng 9 2021

Một liệu pháp điều trị Covid từ một con lạc đà không bướu có tên Fifi đã cho thấy \”tiềm năng đáng kể\” trong những thử nghiệm ban đầu.

Đây là liệu pháp làm từ các \”kháng thể nano\” – một dạng nhỏ hơn và đơn giản hơn của kháng thể, mà cơ thể lạc đà thường và lạc đà không bướu sản xuất một cách tự nhiên để phản ứng với nhiễm trùng.

Các nhà khoa học nói sau khi liệu pháp này đã được thử nghiệm ở người, nó có thể được dùng dưới dạng thuốc xịt mũi – để điều trị và thậm chí ngăn ngừa lây nhiễm Covid.

GS James Naismith mô tả các kháng thể nano là \”hết sức đáng khích lệ\”.

GS Naismith, một trong các nhà nghiên cứu đứng đầu và là giám đốc của Viện Rosalind Franklin ở Oxfordshire, Anh Quốc, cho biết chuột thí nghiệm nhiễm virus corona đã khỏi bệnh hoàn toàn trong sáu ngày sau khi được điều trị bằng thuốc xịt mũi kháng thể nano mới.

Cho tới nay, thuốc này mới chỉ được thử trên các động vật trong phòng thí nghiệm, nhưng Cơ quan Y tế Công England cho biết nó là một trong những \”chất làm vô hiệu hóa virus SARS-CoV-2 có hiệu quả nhất\” mà họ từng thử nghiệm.

Khả năng chống Covid rất hiệu nghiệm này là nhờ sức mạnh mà các kháng thể nano bám vào virus.

Cũng như kháng thể của người, các kháng thể nano bám và dính vào virus và vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể chúng ta. Việc kháng thể bám vào virus có thể được coi như gắn \”cờ đỏ\” báo động lên virus xâm nhập, để cho phép hệ miễn dịch còn lại của cơ thể tấn công và hủy diệt virus.

Những kháng thể nano mà các nhà nghiên cứu tạo ra – với sự trợ giúp của hệ miễn dịch của lạc đà không bướu – bám rất chặt vào virus.

\”Đó là chỗ mà chúng tôi có sự giúp đỡ của Fifi cô lạc đà không bướu của Viện Franklin,\” GS Naismith giải thích.

Bằng cách tiêm cho Fifi một mẩu protein không lây nhiễm nhỏ xíu, các nhà khoa học đã kích thích hệ miễn dịch của cô lạc đà để sản sinh ra các phân tử đặc biệt. Các nhà khoa học sau đó chọn ra và tinh lọc cẩn thận những kháng thể nano khỏe nhất trong mẫu máu của Fifi, khớp với gai protein nhất, tựa như chìa khóa khớp nhất với ổ khóa.

Sau đó, nhóm các nhà khoa học có thể sản xuất khối lượng lớn các phân tử đã được chọn lọc kỹ này.

GS Naismith nói với BBC News: \”Hệ miễn dịch thật là tuyệt vời. Nó hoạt động hiệu quả hơn chính chúng ta – khó mà vượt được quá trình tiến hóa.\”

GS Sheena Cruickshank, một nhà miễn dịch học từ Đại học Manchester nói phát hiện mới là \”rất đáng phấn khích nhưng vẫn còn hơi sớm.\”

\”Chúng ta cần thêm dữ liệu về hiệu quả và độ an toàn trước khi chúng ta có thể chuyển sang giai đoạn thử nghiệm trên người,\” cô nói thêm. \”Tuy nhiên, nó rất đáng khích lệ và thực tế là thuốc này có thể rẻ hơn và dễ sử dụng hơn là một thế mạnh lớn. Covid-19, rất đáng tiếc, sẽ còn ở quanh chúng ta trong thời gian dài, nên sẽ cần có nhiều loại thuốc điều trị hơn.\”

GS Naismith và các cộng sự của ông, những người xuất bản nghiên cứu của họ trong tạp chí Nature Communications đồng tình rằng, ngay cả với thành công của vaccine, có các liệu pháp điều trị hiệu quả trong tương lai là điều rất quan trọng.

\”Không phải tất cả mọi người trên thế giới được tiêm chủng với tốc độ như nhau,\” ông nói, \”và vẫn có nguy cơ xuất hiện các biến thể mới có khả năng né miễn dịch do vaccine\”.