40 năm chương trình trang trí Giáng sinh của Tòa Bạch Ốc

• Lương Thái Sỹ
  24 tháng 12, 2021

Vật trang trí chiếc xe cứu hỏa Giáng sinh 2016.

Năm nay đánh dấu 40 năm chương trình trang trí Giáng sinh nhiều ý nghĩa chính thức ra đời tại Toà Bạch Ốc.

Đằng sau mỗi vật trang trí là một câu chuyện đi kèm

Trong lịch sử 40 năm, vật trang trí Giáng sinh (Christmas Ornament) của Tòa Bạch Ốc được sản xuất hàng năm bởi Hiệp hội Lịch sử Tòa Bạch Ốc (White House Historical Association-WHHA). Thiết kế vật trang trí năm nay cũng thế.

Còn nhớ cây Christmas trưng bày tại Blue Room của toà nhà năm 1967 có vật trang trí mới là bức tranh vẽ lại từ bức tranh gốc do phu nhân Lady Bird Johnson của cựu Tổng thống Lyndon B. Johnson chọn. Được thực hiện bởi Robert H. Laessig, chuyên viên thiết kế của công ty thiệp American Greetings, bức tranh được đưa vào thiệp Giáng sinh Tòa Bạch Ốc gửi đến nhân viên, gia đình và bạn bè năm đó.

Vật trang trí của những năm trước cũng rất đa dạng, từ một chiếc xe cứu hỏa, một đoàn tàu hơi nước và thậm chí một chiếc máy bay trực thăng. Vật trang trí không chỉ để làm sáng toà nhà mà còn chiếu ánh sáng lên những câu chuyện ít được biết đến trong quá khứ chính trị của nước Mỹ. Mỗi năm, chủ đề thiết kế vật trang trí Christmas của Tòa Bạch Ốc lại dựa trên một nhiệm kỳ tổng thống khác nhau (hoặc đôi khi là một ngày kỷ niệm quan trọng của Tòa Bạch Ốc).

Vật trang trí tập trung vào tổng thống này, mà bắt đầu là tổng thống đầu tiên George Washington rồi những người kế tiếp theo thứ tự thời gian. Vật trang trí chiếc xe cứu hỏa được lấy cảm hứng từ đêm Giáng sinh của tổng thống Herbert Hoover bị gián đoạn bởi một đám cháy ở Cánh Tây (West Wing) Tòa Bạch Ốc năm 1929.

Vật trang trí chiếc trực thăng để nhắc nhở Dwight Eisenhower trở thành tổng thống đầu tiên thường xuyên sử dụng trực thăng để đi lại. Vật trang trí năm ngoái 2020 có bức chân dung trầm ngâm của tổng thống John F. Kennedy do hoạ sĩ Aaron Shikler vẽ sau khi ông chết (Shikler được góa phụ Jackie Kennedy chọn để tôn vinh nhiệm kỳ tổng thống thứ hai chưa hoàn thành thì ông bị ám sát). Vật trang trí 1991 có tổng thống William Henry Harrison cưỡi ngựa trắng đến tuyên thệ nhậm chức tại Capitol Hill. Ông chết chỉ 32 ngày sau đó.

Phi chính trị và đảng phái

Vật trang trí của năm nay 2021 không chỉ là một bức tranh về cây Christmas ở mặt trước mà còn kèm một trích dẫn của Tổng thống Johnson ở mặt sau, người vào năm 1965 đã kêu gọi Quốc hội bỏ phiếu cấm mọi kế hoạch bỏ phiếu phân biệt đối xử với người Mỹ gốc Phi tại Quốc hội. “Vật trang trí Christmas Tòa Bạch Ốc không phải là một sản phẩm bán lẻ mà mỗi món đều đi kèm với một cuốn sách mỏng (booklet) thông tin – ông Stewart McLaurin, Chủ tịch WHHA, nói trong một cuộc phỏng vấn – Nó cũng không đơn thuần là một thứ chúng tôi bán để gây quỹ, như bánh quy, bỏng ngô hoặc thanh chocolate mà còn là công cụ giáo dục cho các thế hệ sau”.

Được Đệ nhất phu nhân Jackie Kennedy thành lập vào năm 1961, WHHA đã khởi động chương trình trang trí cây Christmas Tòa Bạch Ốc 20 năm sau đó với sự chúc phúc của một cựu đệ nhất phu nhân khác, bà Nancy Reagan, vợ Tổng thống Ronald Reagan.

Theo McLaurin, quyết định chọn một nhiệm kỳ tổng thống khác nhau làm chủ đề trang trí cho mỗi năm đã được đề xuất từ rất sớm đồng thời ông nhấn mạnh: “Chính hệ thống hoạt động độc lập này đã giúp tổ chức phi đảng phái của chúng tôi tránh được những cuộc thảo luận gay gắt về trọng tâm trang trí phải tập trung vào trong bất kỳ năm nào”.

McLaurin, một người đam mê sưu tầm các vật trang trí từ lâu trước khi được giao công việc hiện nay nói thêm: “Tôi rất biết ơn qui định chủ đề vật trang trí mỗi năm phải theo trình tự các đời tổng thống. Nhờ qui định này mà tôi không phải tìm kiếm hay lo lắng là tổng thống nào sẽ được giới thiệu trong năm hoặc phải nghe tranh cãi chính trị, đảng phái”.

Sẽ thay đổi chủ đề?

Các thiết kế ban đầu vật trang trí tương đối đơn giản: Chúng thường phẳng và được cắt từ đồng thau mạ vàng đặt trên các đổ bóng cơ bản. Tuy nhiên, qua năm tháng, chúng trở nên màu sắc, sinh động và công phu hơn. Ví dụ năm nay là khung hình tròn màu xanh nhạt có họa tiết bông hoa tiểu bang quê hương của Texas của Tổng thống Johnson: Hoa Texas bluebonnet.

McLaurin nói: “Vật trang trí ngày càng tăng độ tinh tế trong thiết kế. Nhiều nét mới được thêm vào trong những năm gần đây. Ví dụ, vật trang trí Lincoln có một bản lề mà khi mở ra giống như một chiếc huy chương hiển thị các hình ảnh khác nhau. Hay vật trang trí Calvin Coolidge (tổng thống thắp sáng Cây thông Noel quốc gia đầu tiên vào năm 1922) có một đèn LED rất nhỏ chiếu qua”.

Đối với McLaurin, việc chọn một vật trang trí hài lòng cũng giống như chọn một đứa trẻ yêu thích. Bất kể tổng thống là đảng viên Dân Chủ hay Cộng Hòa, hiệp hội bán được từ 800,000 đến một triệu vật trang trí mỗi năm. “WHHA phụ thuộc hoàn toàn vào các quỹ tư nhân, không dính đến quĩ công hay liên bang. Chương trình trang trí hàng năm là nguồn hỗ trợ tài chính chủ lực của chúng tôi” – ông nói.

Tất nhiên, khi số ngày Christmas mới luôn nhiều hơn số tổng thống mới, chương trình trang trí cuối cùng theo trình tự các đời tổng thống sẽ kết thúc trong khoảng 12 năm nữa. Khi đó, vật trang trí sẽ bắt đầu trở lại với Washington nhưng cũng có nhiều khả năng sẽ chuyển sang các chủ đề khác lấy cảm hứng từ lịch sử Tòa Bạch Ốc, tuỳ vào quyết định của nơi có thẩm quyền. “Nếu quả đúng như thế, chúng tôi sẽ có rất nhiều câu chuyện tuyệt vời về xây dựng và những thành phần của Tòa Bạch Cung để kể lại, từ đồ nội thất đến thiết kế ngôi nhà – McLaurin nói – Lúc đó, vật trang trí Chritmas không còn tập trung vào một nhiệm kỳ tổng thống cụ thể, mà là về chính ngôi nhà”.