Trung Quốc thay thế lãnh đạo vùng tự trị Tân Cương
Đăng ngày: 26/12/2021
Thanh Hà
Bắc Kinh chỉ định người thay thế bí thư đảng ủy khu tự trị Tân Cương đầy uy lực. Theo Tân Hoa Xã ngày 25/12/2021, ông Trần Toàn Quốc (Chen Quanguo) được chuyển đổi công tác. Không có thêm thông tin giải thích về quyết định này hay về chức vụ sắp tới của cựu lãnh đạo Tân Cương.
Hôm 23/12/2021 tổng thống Mỹ, Joe Biden ký sắc lệnh cấm nhập khẩu hầu hết hàng hóa từ Tân Cương do Trung Quốc bị cáo buộc cưỡng bức lao động người Duy Ngô Nhĩ. Bí thư đảng Ủy Tân Cương Trần Toàn Quốc là một trong số các quan chức Trung Quốc có tên trong danh sách bị Hoa Kỳ trừng phạt.
Bắc Kinh đã mạnh mẽ lên án Washington « vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế » và bác bỏ những cáo buộc « cưỡng bức lao động ». Tuy nhiên chỉ hai ngày sau đó, Tân Hoa Xã đưa tin « chuyển công tác » bí thư đảng ủy khu tự trị Tân Cương, Trần Toàn Quốc. Người thay thế ông sẽ là đương kim chủ tịch tỉnh Quảng Đông, Mã Hưng Thụy, 62 tuổi.
Hãng tin Anh Reuters không nói rõ quyết định của chính quyền trung ương « điều chuyển công tác » ông Trần Toàn Quốc có liên quan hay không đến vụ Mỹ dùng đòn kinh tế trừng phạt Trung Quốc truy bức người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi, tống giam hàng loạt và cưỡng bức lao động cộng đồng Hồi Giáo này tại Tân Cương.
Ông Trần Toàn Quốc, 66 tuổi, nguyên là tỉnh trưởng Hà Bắc, sau đó đã được chỉ định vào chức vụ bí thư đảng ủy Tây Tạng cho đến năm 2016 trước khi giữ chức vụ tương tự tại vùng tự trị Tân Cương. Năm ngoái, ông là ủy viên bộ chính trị Trung Quốc đầu tiên bị Washington đưa vào danh sách đen với lý do vi phạm nhân quyền.
Một số chính khách Hoa Kỳ không ngần ngại xem các chiến dịch đàn áp người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương là một cuộc « diệt chủng ». Ông Trần Toàn Quốc và thân nhân không được quyền quá cảnh tại Hoa Kỳ, toàn bộ tài sản tại Mỹ bị đóng băng. Tháng 3/2021 đến lượt Liên Hiệp Châu Âu cũng ban hành biện pháp trừng phạt tương tự nhắm vào lãnh đạo Tân Cương.
Báo Hồng Kông South China Morning Post hôm 25/12/2021 xem việc ông Trần Toàn Quốc bị thay thế nằm trong khuôn khổ rộng hơn, để chuẩn bị cho Đại Hội Đảng Cộng Sản Trung Quốc vào năm tới. Vẫn tờ báo này không loại trừ khả năng Trần Toàn Quốc sẽ được cất nhắc vào một « vị trí quan trọng khác ».
Về người sắp ngồi vào chiếc ghế bí thư đảng ủy Tân Cương, đó là ông Mã Hưng Thụy, hiện đang giữ chủ tịch tỉnh Quảng Đông. Trước đó, ông từng là cục trưởng cục Vũ Trụ Quốc Gia, và cũng đã từng là bí thư đảng ủy Thâm Quyến.
