Tổng thống Kazakhstan tuyên bố trật tự đã được \”tái lập\”

Đăng ngày: 07/01/2022

Minh Anh

Tổng thống Kazakhstan, Kassym-Jomart Tokaïev, hôm nay, 07/01/2022, khẳng định trật tự đã được « tái lập » tại phần lớn đất nước, sau nhiều ngày hỗn loạn và bạo động chưa từng có. Trong khi đó, cộng đồng quốc tế kêu gọi bình tĩnh. 

Trong thông cáo công bố hôm nay, tổng thống Kazakhstan tuyên bố thêm rằng các chiến dịch khôi phục trật tự vẫn sẽ được tiếp tục « cho đến khi nào tiêu diệt hoàn toàn những tên tội phạm ». Theo AFP, ông Kassym-Jomart Tokaïev còn cho phép các lực lượng an ninh nã súng mà « không cần báo trước » để chấm dứt các cuộc bạo động hỗn loạn đang làm rung chuyển cả nước. 

Hãng tin Reuters dẫn nguồn tin bộ Quốc Phòng Nga cho biết các đơn vị quân đội Nga đến Kazakhstan bằng đường hàng không,đã bắt đầu kiểm soát cảng hàng không của Almaty, thành phố lớn nhất nước, với sự hỗ trợ của lực lượng an ninh Kazakhstan.  

Về tình hình tại chỗ, thông tín viên đài RFI trong khu vực, Régis Genté tường thuật : 

Tình trạng khẩn cấp được ban hành, Internet bị cắt, xe quân sự bọc thép trên đường phố, bầu không khí có vẻ như trật tự đang được tái lập ở Kazakhstan. Nhưng tình hình ở Almaty vẫn còn căng thẳng. Tiếng súng tự động vẫn vang lên hôm thứ Năm 06/01 tại thủ phủ kinh tế của quốc gia giầu khí đốt này. Chính ở đây, cảnh sát dường như đã giết chết trong đêm thứ Tư rạng sáng thứ Năm 26 thường dân, mà nhà chức trách gọi là những tên « tội phạm có vũ trang ». Mười tám cảnh sát dường như cũng bị thiệt mạng. 

Chính quyền khẳng định đây là một chiến dịch chống khủng bố, nhưng thực tế chỉ là nhằm chấm dứt một làn sóng bất bình bùng lên do những điều kiện sống khó khăn trong bối cảnh nguồn thu từ dầu khí không được phân chia đúng đắn, cũng như nỗi bất mãn về một chính quyền chuyên chế và tham nhũng. Giờ đây không còn chuyện cải cách xã hội và chính trị như tổng thống Kassym-Jomart Tokaïev có nhắc đến hôm thứ Hai vừa qua. 

Chính quyền của quốc gia có 18 triệu dân trước hết cho tiến hành trấn áp và cầu viện Tổ chức Hiệp ước An ninh Chung do Nga lãnh đạo. Gần 4.000 binh sĩ đã được điều động với nhiệm vụ chính yếu là bảo vệ các cơ sở hạ tầng chiến lược, trong đó có 3.000 quân nhân và sĩ quan Nga, 500 quân Belarus, 200 quân Tadjikistan, và 70 quân Armenia.

Quốc tế kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng 

Vào lúc chính quyền tổng thống Kazakhstan bác bỏ mọi khả năng thương lượng với những người phản kháng, các nước Anh, Pháp, Mỹ cũng như Liên Hiệp Châu Âu kêu gọi các bên tại Kazakhstan kềm chế và đối thoại. Liên Hiệp Châu Âu, thông qua lời lãnh đạo ngoại giao Josep Borrell, bày tỏ « quan ngại » về diễn tiến tình hình cũng như về việc gởi quân yểm trợ từ bên ngoài. Trên mạng xã hội Twitter, lãnh đạo ngoại giao châu Âu kêu gọi « các quyền và sự an toàn của thường dân phải được bảo đảm ». 

Washington cũng có cùng giọng điệu. Phát ngôn viên Nhà Trắng Jen Psaki kêu gọi chính quyền Kazakhstan nên kềm chế, đồng thời chỉ trích những cáo buộc của Nga là « điên rồ », sau khi Matxcơva  cho rằng Hoa Kỳ có trách nhiệm trong các cuộc bạo động vừa qua.