Đàm phán tái lập Hiệp Định Hạt Nhân 2015: Iran phản đối can thiệp của Nga
Đăng ngày: 07/03/2022
Trọng Thành
Chính quyền Teheran khẳng định Hiệp Định Hạt Nhân Iran 2015 (JCPOA) đang có triển vọng được phục hồi « trong thời hạn sớm nhất ». Iran lên án « can thiệp » của Matxcơva gây trở ngại cho các đàm phán đang bước vào giai đoạn chót.
Hãng tin Tasnim của Iran, hôm nay 07/03/2022, dẫn lời một số quan chức cao cấp trong chính quyền Iran, chỉ trích mạnh mẽ đe dọa mà Nga đưa ra hôm thứ Bảy 05/03. Matxcơva dọa sẽ ngăn cản việc phục hồi Hiệp Định Hạt Nhân 2015, nếu Hoa Kỳ không « bảo đảm bằng văn bản », là các trừng phạt Matxcơva do can thiệp tại Ukraina không được tác động đến các quan hệ thương mại giữa Iran và Nga.
Hãng tin Anh Reuters cho hay, theo thư ký của Hội Đồng Tối Cao về An Ninh Quốc Gia Iran, Ali Shamkhani, hôm nay, 07/03, các nhà thương thuyết đang thẩm định « một số yếu tố mới tác động đến đàm phán », để có các biện pháp phù hợp nhằm tăng tốc việc đúc kết thỏa thuận.
Theo hãng tin Iran Tasnim, về thực chất, « can thiệp » nói trên của Matxcơva phục vụ chủ yếu cho lợi ích của Nga. Tasnim tố cáo Matxcơva, khi cản trở Hiệp định JCPOA, đã ngăn cản Iran sớm trở lại với thị trường dầu mỏ quốc tế (nhờ các trừng phạt được dỡ bỏ). Theo Hiệp định JCPOA giữa Iran và lục cường (Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Trung Quốc và Nga), ký kết năm 2015, đánh đổi lấy việc Iran ngừng chương trình phát triển hạt nhân quân sự, các trừng phạt quốc tế sẽ được dỡ bỏ. Đối với Iran, hành động này của Matxcơva nhằm để giá dầu tiếp tục tăng vọt làm lợi cho nền kinh tế Nga, vốn đang phải chịu các trừng phạt kinh tế nặng nề.
Theo Reuters, ngày hôm qua, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng nhắc lại rằng các trừng phạt của phương Tây đối với Nga, do việc Matxcơva xâm lược Ukraina, không liên quan gì đến một thỏa thuận sắp đạt được trong việc tái lập Hiệp Định Hạt Nhân JCPOA. Về vấn đề này, phủ tổng thống Pháp cũng tố cáo một hành động « dọa dẫm » và bác bỏ các đòi hỏi của Nga.
JCPOA tan vỡ, khi tổng thống Donald Trump rút Mỹ ra khỏi Hiệp định. Việc Hiệp Định Hạt Nhân Iran 2015 tan vỡ góp phần khiến căng thẳng gia tăng tại khu vực Trung Cận Đông. Kể từ khi lên nắm quyền đầu năm 2021, tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã nỗ lực đàm phán lại Hiệp định này.
