17 tháng 4 2022
Ngoại trưởng Ukraine nói Nga muốn san phẳng thành phố cảng chiến lược Mariupol
Lực lượng phòng thủ tại thành phố Mariupol bị bao vây sẽ chiến đấu đến cùng chống lại quân Nga, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal nói.
Thành phố cảng vẫn chưa thất thủ bất chấp việc Moscow ra tối hậu thư đòi những chiến binh còn lại trong đó phải đầu hàng.
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói rằng Nga đã chọn phương án quyết san phẳng Mariupol.
Các quan chức địa phương cho biết các lực lượng Nga đã tuyên bố sẽ chặn bất kỳ ai ra, vào thành phố.
Việc chiếm được toàn bộ thành phố được coi là một chiến thắng mang tính chiến lược lớn đối với Nga, giúp nước này kiểm soát được một vùng rộng lớn ở miền nam và miền đông Ukraine.
Một cố vấn của thị trưởng Mariupol cho biết người dân thành phố sẽ buộc phải xếp hàng để được cấp thẻ cho phép di chuyển giữa các quận, và một số có thể bị tịch thu điện thoại hoặc bị đưa đến Nga bất chấp ý nguyện cá nhân.
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Mỹ ABC, ông Shmyhal cho biết thời hạn Nga đòi các lực lượng Ukraine ở Mariupol phải đầu hàng vào Chủ nhật đã bị phớt lờ.
\”Thành phố vẫn chưa sụp đổ,\” ông nói. \”Vẫn còn lực lượng quân đội của chúng tôi, những người lính của chúng tôi, vì vậy họ sẽ chiến đấu cho đến cùng. Vào lúc này họ vẫn đang ở Mariupol.\”
Một dân biểu Ukraine, ông Oleksiy Goncharenko, nói với BBC rằng quân lính Ukraine tại Mariupol sẽ không đầu hàng Nga.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói việc xóa sổ các chiến binh Ukraine tại Mariupol sẽ đặt dấu chấm hết cho các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến.
Bị bao vây trong nhiều tuần
Nga đã bao vây Mariupol trong hàng tuần lễ, nhưng một số lượng chiến binh kháng cự, không rõ gồm bao nhiêu người, vẫn đang trú ẩn trong nhà máy sắt thép khổng lồ nằm bên Biển Azov.
Quân đội Nga nói họ đã kiểm soát gần như toàn bộ Mariupol, trong khi Lữ đoàn Azov vẫn đang giữ vững nhà máy thép Azovstal.
Justin Crump, một chuyên gia quân sự tại tổ chức tư vấn an ninh Sybilline, nói với BBC rằng có thể có khoảng 500-800 lính Ukrainie đang cố thủ tại thành phố.
Ukraine đã đòi các lực lượng Nga mở hành lang nhân đạo từ Mariupol trong hôm Chủ Nhật 17/4, để cho phép dân thường và các binh lính Ukraine bị thương được đưa ra ngoài.
Nga cho biết họ sẽ đảm bảo tính mạng của những binh sĩ Ukraine chịu đầu hàng, trong khi Điện Kremlin nói thêm rằng những binh sĩ Ukraine duy nhất còn lại trong thành phố đang ở trong nhà máy thép.
Ông Goncharenko cho biết tình hình ở Mariupol là \”một cuộc diệt chủng thực sự\” và ước tính rằng khoảng 100.000 thường dân đang ở trong thành phố.
Ông nói thêm rằng có thể nói là \”hơn 20.000 người\” đã thiệt mạng tại thành phố cảng bị bao vây.
Sau cuộc tấn công tàn khốc kéo dài hơn sáu tuần, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Nga sắp chiếm được hoàn toàn Mariupol.
Hàng nghìn người đã thiệt mạng trong cuộc bao vây kể từ khi quân đội Nga bắt đầu bao vây thành phố vào đầu tháng Ba.
Tại sao Mariupol lại quan trọng đến vậy đối với các kế hoạch của Nga?
Phóng viên an ninh của BBC Frank Gardner phân tích các lý do:
Tạo hành lang đất liền nối Crimea với Donbas
Về mặt địa lý, Mariupol chỉ chiếm một diện tích nhỏ trên bản đồ nhưng nó cản đường các lực lượng Nga ở bán đảo Crimea. Việc chiếm được thành phố sẽ cho phép Nga xây dựng một cây cầu trên bộ từ Nga đến Crimea, một thành công lớn về mặt chiến lược và quân sự.
Gây khó cho kinh tế Ukraine
Mariupol là cảng biển lớn nhất trong vùng Biển Azov và là nơi có các hoạt động công nghiệp sắt thép lớn. Đây cũng là trung tâm xuất khẩu chính các mặt hàng thép, than và ngô của Ukraine. Việc để mất nơi này sẽ là một cú giáng mạnh vào những gì còn sót lại của nền kinh tế Ukraine.
Cơ hội tuyên truyền
Mariupol là \”quê nhà\” của một đơn vị bán vũ trang Ukraine, Lữ đoàn Azov, là đơn vị có các phần tử cực hữu, vốn gồm cả những người theo chủ nghĩa tân phát xít.
Mặc dù họ chỉ chiếm một phần nhỏ trong lực lượng chiến đấu của Ukraine, nhưng đây sẽ là một công cụ tuyên truyền hữu ích cho Moscow. Nếu Nga bắt sống được một số lượng nhất định các chiến binh Azov, họ có thể bị bêu trên các phương tiện truyền thông do nhà nước Nga kiểm soát để làm mất uy tín của chính phủ Ukraine.
Nâng cao tinh thần
Tổng thống Vladimir Putin coi đường duyên hải Biển Đen của Ukraine thuộc về một thứ mà Nga gọi là Novorossiya (Nước Nga Mới) – vùng đất mà Nga có từ kể từ thời còn là đế chế, hồi thế kỷ 18.
Ông Putin muốn làm sống lại khái niệm đó, \”giải cứu người Nga khỏi sự chuyên chế của một chính phủ thân phương Tây ở Kyiv\”, theo ông nói. Mariupol hiện đang cản trở con đường để ông đạt được mục tiêu đó.
Xe Nga kẹt ở biên giới Belarus-Ba Lan
Trong khi đó, một hàng dài các xe tải đang chờ đợi tại vùng biên giới Ba Lan-Belarus do các tài xế Nga và Belarus đang tìm cách rời khỏi Liên minh châu Âu sau khi có hạn chót áp lệnh trừng phạt.
Vào thời điểm trước khi tới hạn chót hôm thứ Bảy, hàng dài chờ đợi đã kéo tới 80 km, với một số tài xế đã phải chờ đợi tới 33 giờ.
Vài giờ sau hạn chót, thời gian chờ đợi để đi qua biên giới được rút ngắn xuống còn 12 giờ, phóng viên BBC Adam Easton từ Warsaw tường thuật.
Như một phần lệnh trừng phạt đối với việc Nga xâm lược Ukraine, EU đã cấm các xe tải từ Nga và Belarus đi vào hoặc ở lại trong lãnh thổ khối này, trừ một số ngoại lệ như xe chở đồ y tế, thư tín hoặc các sản phẩm xăng.
Tuy nhiên, hiện chưa rõ điều gì sẽ xảy ra với hàng ngàn xe tải từ hai nước này, ước tính hiện vẫn còn trong lãnh thổ EU.
Một khả năng có thể xảy ra, là chúng sẽ bị giới chức các nước tịch thu.
Một quan chức Ba Lan đại diện cho các nhóm vận tải tỏ ý quan ngại rằng bước đi đó có thể dẫn đến những biện pháp tương tự đối với xe tải Ba Lan phải đi qua Nga và Belarus trên đường trở về nước.