Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước Quốc hội Mỹ vào ngày 16/3 (Nguồn ảnh: Getty Images)

Ukraine hoàn thành bước đầu tiên trong tiến trình xin gia nhập EU

 Bình luậnHuyền Anh •18/04/22 

Phó chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine cho biết, Kyiv đã hoàn tất bảng câu hỏi cần thiết để Liên minh Châu Âu (EU) tiến hành quá trình xem xét tư cách thành viên của nước này và mong rằng sẽ nhận được những khuyến nghị tích cực.

Theo Phó chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, Ihor Zhovkva, việc Ukraine hoàn thành một bảng câu hỏi sẽ là điểm khởi đầu để Liên minh châu Âu quyết định về tư cách thành viên của Kyiv.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã trao bảng câu hỏi cho ông Zelenskiy trong chuyến thăm của bà tới Kyiv vào ngày 8/4, cam kết một khởi đầu nhanh chóng cho nỗ lực trở thành thành viên của EU sau khi Nga xâm lược đất nước này.

“Hôm nay, tôi tuyên bố tài liệu đã được phía Ukraine hoàn tất”, Phó chánh văn phòng Tổng thống Ukraine Ihor Zhovkva nói với đài truyền hình Ukraine vào 18/4.

Ông nói thêm sau khi nhận được bảng câu hỏi, Uỷ Ban Châu Âu (EC) sẽ chuẩn bị đưa ra các khuyến nghị dựa trên việc Ukraine đáp ứng những tiêu chí gia nhập Liên minh Châu Âu (EU). Bà Isha Sesay, Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (thứ 2 từ trái sang) và ông Justin Trudeau, Thủ tướng Canada, phát biểu trong sự kiện Stand Up For Ukraine vào ngày 09/4/2022 tại Warsaw, Ba Lan. (Ảnh Getty Images)

\”Chúng tôi kỳ vọng những khuyến nghị sẽ tích cực, và khi đó quyết định sẽ phụ thuộc vào các nước thành viên EU\”, Phó chánh văn phòng Tổng thống Ukraine cho biết.

Trong chuyến đi của mình, bà von der Leyen đồng thời cam kết sẽ đẩy nhanh quá trình xem xét để Ukraine trở thành thành viên EU trong bối cảnh chiến dịch quân sự của Nga ở nước này vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt.

Ông Zhovkva hy vọng rằng Ukraine sẽ có tư cách ứng cử trở thành thành viên EU vào tháng 6, trong cuộc họp dự kiến ​​của Hội đồng châu Âu.

\”Tiếp theo, chúng tôi sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán gia nhập. Và một khi chúng tôi tổ chức các cuộc đàm phán đó, chúng tôi có thể thảo luận về tư cách thành viên của Ukraine trong EU\”, ông Zhovkva nói.

Trước đó, Ukraine đã nộp đơn xin gia nhập EU theo thủ tục khẩn cấp. Trong chuyến thăm tới Kyiv vào ngày 8/4, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã trao bảng câu hỏi đánh giá mức độ sẵn sàng gia nhập EU cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

\”Đây là nơi con đường hướng về EU của Ukraine bắt đầu\”, bà von der Leyen nói. \”Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ các bạn hoàn thành bảng hỏi. Nó sẽ không phải kéo dài nhiều năm như thông lệ, mà có thể chỉ cần vài tuần\” để hoàn thành.

Tổng thống Ukraine gửi đơn gia nhập Liên minh châu Âu hồi cuối tháng 2, sau khi được lãnh đạo khối này \”bật đèn xanh\”. Dù vậy, để gia nhập EU là một quá trình dài và phức tạp, khi các cuộc đàm phán thông thường có thể kéo dài đến vài năm.

Bước đầu tiên để trở thành thành viên là phải được công nhận làm một quốc gia ứng viên. Sau đó quá trình đàm phán dài hơi sẽ bắt đầu, nhằm chứng minh nước ứng viên đáp ứng các tiêu chuẩn của EU về dân chủ, kinh tế và chính trị. Trong đó, các thể chế ổn định đảm bảo sự dân chủ, tôn trọng nhân quyền và cộng đồng thiểu số, nền kinh tế thị trường hiệu quả là những yêu cầu bắt buộc.  Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (bên trái) gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden trong Phòng Bầu dục tại Nhà Trắng ở Washington, ngày 1/9/2021. (Ảnh Getty Images)

Khi kêu gọi được trở thành thành viên EU, Tổng thống Zelensky mong muốn có một “quy trình đặc biệt” để đẩy nhanh quá trình kết nạp cho Kiev, nhưng chưa rõ điều này có thành hiện thực hay không.

Truyền thông trước đó đưa tin Nga có thể đồng ý việc Ukraine gia nhập EU nếu nước này cam kết từ bỏ nguyện vọng tham gia NATO, với các điều khoản có thể được đưa ra trong một thỏa thuận hòa bình tiềm năng giữa Moskva và Kiev.

Nga phản đối quyết liệt việc NATO mở rộng về phía Đông và việc Ukraine có khả năng gia nhập liên minh này là một trong những khúc mắc lớn khi đàm phán giải quyết xung đột giữa hai bên.

Việc trở thành một thành viên EU có ý nghĩa rất lớn với Ukraine. Một điều khoản trong hiệp ước EU nêu rõ nếu một thành viên trở thành nạn nhân của hành động gây hấn có vũ trang, các quốc gia thành viên còn lại có nghĩa vụ viện trợ và hỗ trợ bằng mọi cách trong khả năng của họ.

Trước đó, vào ngày 2/4, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho hay Moscow không phản đối việc Ukraine gia nhập EU nhưng hiện nay, việc trở thành thành viên NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) là điều kiện tiên quyết cho quá trình đó.

Tuy nhiên, Nga lại hoàn toàn phản đối việc Ukraine muốn gia nhập NATO. Một trong những điều khoản mà Moscow đưa ra trong các cuộc đàm phán hòa bình giữa hai nước trước đây chính là yêu cầu Kyiv không gia nhập NATO và sửa đổi hiến pháp của mình theo chủ trương trung lập.Huyền AnhTheo Reuters