Philippines \’tạm ngưng thăm dò dầu khí\’ ở Biển Đông để hợp tác với TQ

3 giờ trước

Manila tạm đình chỉ hoạt động thăm dò dầu khí ở Biển Đông trong lúc đang cố gắng đạt thỏa thuận với Bắc Kinh về một dự án liên doanh năng lượng, phát ngôn nhân của Tổng thống Rodrigo Duterte nói hôm thứ Tư.

Việc khoan thăm dò dầu ngoài khơi Philippines được phép nối lại hồi tháng 10/2020, khi ông Duterte – người có cách tiếp cận mềm mỏng hơn người tiền nhiệm trước các yêu sách trên biển của Bắc Kinh – dỡ bỏ lệnh cấm hồi năm 2014.

Quyết định của ông Duterte được cho là sẽ thúc đẩy nhanh các cuộc đàm phán với Bắc Kinh về việc thăm dò chung ở vùng biển được đánh giá là có trữ lượng dầu khí dồi dào.

Tuy nhiên, các công ty địa phương liên quan đến hai dự án ngoài khơi tỉnh Palawan nay được lệnh lại tạm ngưng.

\”Ủy ban Điều phối An ninh, Công lý và Hòa bình (SJPCC) của chính phủ đã đình chỉ tất cả các hoạt động thăm dò bên trong các khu vực tranh chấp ở Biển Tây Philippines,\” phát ngôn viên Martin Andanar nói, nhưng không cung cấp lý do dẫn đến quyết định này.

Bộ Năng lượng Philippines phản đối, cho rằng \”khảo sát địa vật lý là một hoạt động hoàn toàn hợp pháp ở bất kỳ khu vực tranh chấp nào\”.

\”Bộ Năng lượng đã yêu cầu SJPCC cân nhắc lại quyết định đó và ngay lập tức cho phép công tác khảo sát được thực hiện,\” ông Andanar nói hôm thứ Ba.

Tuyên bố của ông Andanar được đưa ra sau khi tờ Inquirer của Philippines đăng các tường thuật theo đó nói các hoạt động khai thác dầu khí của nước này đã bị những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với phần lớn Biển Đông, bao gồm cả phần Biển Tây Philippines, gây cản trở.

Các tuyên bố của Trung Quốc cũng đe dọa tới các hoạt động khai thác dầu khí của Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này, Inquirer nói.

Bộ Năng lượng Philippines đã ra lệnh tạm ngưng hoạt động khai thác dầu khí ở vùng biển ngoài khơi Palawan từ hôm 6/4, sau khi Tổng thống Duterte trước đó một tháng phát biểu rằng Manila cần tuân thủ thỏa thuận khai thác chung với Trung Quốc để tránh xung đột.

Bộ Ngoại giao nước này cho biết họ đang cố gắng xác nhận thông tin từ báo chí rằng một tàu tuần duyên Trung Quốc gần đây đã áp đảo các tàu khảo sát của Philippines tại một trong những dự án khảo sát.

Thỏa thuận khai thác chung trên biển giữa Trung Quốc và Philippines

Manila đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) với Bắc Kinh vào năm 2018 để hợp tác phát triển dầu khí, như một cách để được hưởng lợi từ các nguồn tài nguyên trong khi tạm gác tranh chấp lãnh thổ sang một bên.

Tuy nhiên, chính phủ hai nước cho đến nay vẫn chưa xác định việc hợp tác trong các dự án cụ thể nào, Jay Batongbacal, giáo sư Trường Luật thuộc Đại học Philippines, nói.

Ông Batongbacal nói rằng quyết định tạm ngưng cho thấy Philippines đã phải đối mặt với áp lực từ Trung Quốc.

\”Về cơ bản, Trung Quốc đang cố gắng làm cho Philippines đồng ý thăm dò và phát triển chung theo các điều kiện của Trung Quốc,\” ông nói với AFP.

\”Đó là sự ép buộc. Philippines đang phải nhún nhường trước áp lực đó. Đây không hẳn là điềm tốt cho bất kỳ hoạt động thăm dò và phát triển nào ở Biển Tây Philippines trong tương lai.\”

Việc bị đình chỉ diễn ra vào thời điểm Philippines đang phải đối mặt với nguy cơ nguồn năng lượng dự trữ ngày càng cạn kiệt.

Mỏ khí đốt Malampaya, nơi cung cấp khoảng 40% năng lượng cho hòn đảo chính Luzon, dự kiến ​​sẽ cạn kiệt trong vòng vài năm tới, theo AFP.

Bắc Kinh phớt lờ phán quyết của tòa trọng tài quốc tế, ra hồi 2016 theo đó tuyên bố yêu sách lịch sử của họ đối với hầu hết Biển Đông là không có cơ sở.

Căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh về đường thủy đã gia tăng trong năm cuối cùng của nhiệm kỳ ông Duterte.

Mới đây, lực lượng tuần duyên Philippines cáo buộc phía Trung Quốc đã để một trong những tàu của họ áp sát một tàu tuần tra của Philippines trong phạm vi vài mét, ở khu vực gần bãi cạn Scarborough đang có tranh chấp, vi phạm an toàn đi lại trên biển

Tuy nhiên, quyết định mới nhất, tạm ngưng các hoạt động thăm dò dầu khí, \”lại cho thấy sự quy phục của ông Duterte trước các đòi hỏi của Trung Quốc, và các tuyên bố phản đối các hành động của Trung Quốc trước đó chỉ là để diễn trò\”, ông Batongbacal nói.

Sắp họp thượng đỉnh Asean-Hoa Kỳ

Manila ra quyết định tạm ngưng hoạt động thăm dò dầu khí trên biển đúng dịp lịch họp thượng đỉnh Asean-Hoa Kỳ được công bố.

Kỳ họp đặc biệt nhằm kỷ niệm 45 năm quan hệ Asean-Hoa Kỳ theo hoạch sẽ diễn trong hai ngày 12-13/5 tới đây, tại Washington.

Bị hoãn lại từ cuối tháng Ba, đây sẽ là kỳ họp thượng đỉnh lần thứ hai kể từ 2016, và là lần gặp gỡ trực tiếp đầu tiên của các nhà lãnh đạo hai bên, kể từ 2017.

Gọi đây là \”cuộc họp lịch sử\”, thông cáo của Asean nói sự kiện tới đây sẽ \”vạch ra hướng đi trong tương lai của quan hệ Asean-Hoa Kỳ, và tìm kiếm việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược vì lợi ích chung của nhân dân Asean và nhân dân Mỹ\”.

Cuộc họp thượng đỉnh nhiều khả năng sẽ tập trung vào chủ đề quyền lực đang dâng của Trung Quốc, phía Hoa Kỳ nói.

Cạnh tranh căng thẳng với Trung Quốc đã trở thành một trong những thách thức chính sách đối ngoại lớn nhất đối với Hoa Kỳ, mặc dù các vấn đề khác – như cuộc rút lui hỗn loạn khỏi Afghanistan và cuộc chiến ở Ukraine – đang đòi hỏi cần được quan tâm cấp bách hơn.