Đăng ngày: 05/07/2022
Sự kiện Luhansk thất thủ không ngăn trở chính phủ Ukraina chuẩn bị cho thời kỳ hậu chiến, đó là chủ đề của hội nghị quốc tế ở Lugano (Thụy Sĩ) khai mạc hôm qua 04/07/2022. Thủ tướng Ukraina ước tính cần ít nhất 750 tỉ đô la để tái thiết đất nước. Nhưng nếu việc Nga xâm lăng Ukraina đã tạo nên làn sóng tương trợ chưa từng thấy ở phương Tây, vấn đề quản lý tài chính nhanh chóng được đặt ra trong bối cảnh nạn tham nhũng vẫn hoành hành.
Từ Genève, thông tín viên Jérémie Lanche cho biết thêm chi tiết :
122/180, đó là vị trí không mấy vinh dự của Ukraina trong bảng xếp hạng các quốc gia tham nhũng nhất của Minh bạch Quốc tế. Theo tổ chức phi chính phủ này, 1/4 người Ukraina phải chi hối lộ cho công chức trong 12 tháng qua.
Theo nhà nghiên cứu Juhanni Grossman của Viện Quản trị Bâle, dù có những nỗ lực thực sự của Kiev để dẹp tan hiện tượng này, vẫn không thể tránh được hoàn toàn nguy cơ viện trợ quốc tế bị biển thủ một phần. Ông nói : « Cần khẩn cấp củng cố các tổ chức chống tham nhũng để có thể tiếp nhận những món tiền lớn như vậy. Các định chế Ukraina hiện nay chưa chuẩn bị cho việc nhận những khoản viện trợ quan trọng ».
Tuy bị xếp hạng thấp, nhưng Ukraina vẫn là một trong những nước tiến bộ nhiều nhất trong cuộc chiến chống tham nhũng, nhất là từ sau cuộc cách mạng năm 2014. Một cuộc chiến đấu cũng mang tính sống còn như việc chống lại quân Nga. Ông Grossman khẳng định : «Nạn tham nhũng đang tác hại tại Ukraina và các nước trong khu vực phần lớn là di sản của Liên Xô. Tham nhũng, biển thủ được Nga dùng để chống lại Ukraina. Như vậy nếu không chống tham nhũng thì cũng không thể chống lại điện Kremlin ».
Về phía các nhà tài phiệt Ukraina mà tổng thống Volodymyr Zelensky cố gắng chống lại sau khi đắc cử, có một nghịch lý là họ lại được ưu ái kể từ khi Nga xâm lăng. Một số lớn tài phiệt đã quyết định dùng tài sản của mình để phục vụ cho nỗ lực chiến tranh của bộ máy Nhà nước.
Reuters cho biết Liên Hiệp Châu Âu (EU) sẽ thành lập một cơ chế phụ trách phối hợp các nỗ lực tái thiết thời hậu chiến, gồm các Nhà nước, định chế, lãnh vực tư nhân, xã hội dân sự, cùng với Ngân hàng Tái thiết Phát triển Châu Âu (BERD), Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (BEI). Cơ quan này sẽ xác định các nhu cầu đầu tư, phối hợp hành động và tập hợp các món tài trợ cần thiết.
Thủ tướng Ukraina Denys Chmyhal có mặt tại hội nghị và tổng thống Volodymyr Zelensky tham gia qua video đều nhấn mạnh cần ít nhất 750 tỉ đô la để xây dựng lại đất nước Ukraina bị nhấn chìm trong lửa máu sau khi quân Nga tràn sang từ bốn tháng qua. Theo ông Chmyhal, cần tịch biên những tài sản của Nga đang bị đóng băng, ước tính từ 300 đến 500 tỉ đô la.
Thủ tướng Ukraina cũng giới thiệu kế hoạch tái thiết gồm ba giai đoạn. Trước hết là khẩn cấp hỗ trợ cư dân bị ảnh hưởng, sau đó tài trợ hàng ngàn dự án tái thiết, và về lâu về dài, là chuẩn bị cho một Ukraina hòa nhập với châu Âu, sinh thái và kỹ thuật số.