Phe Cộng hòa lên án vụ khám nhà Trump và cơ hội 2024 của ông

10 tháng 8 2022

Các nhân vật cao cấp của Đảng Cộng hòa Mỹ lên án vụ ‘khám nhà’ cựu Tổng thống Donald Trump, trong khi ý kiến về cơ hội tái tranh cử của ông năm 2024 vẫn chưa ngã ngũ.

Về cơ hội tái tranh cử của ông Donald Trump, hiện vẫn chưa rõ các nghi vấn gì khiến FBI có được lệnh khám nhà.

Về ngôn từ, ông Trump nói đây là một vụ “đột kích” (raid), nhưng về mặt pháp lý, các báo Mỹ và Anh gọi đây là một cuộc khám nhà có lệnh – search warrant.

Về mặt lý thuyết, đây phải là một lệnh khám nhà được thẩm phán ký và được Cục Điều tra Liên bang (FBI) phê chuẩn trước đó ở cấp cao, theo cựu Thượng nghị sĩ bang Alabama Doug Jones.

Ông Jones, người cũng từng là trưởng công tố cấp quận, nói với BBC News hôm 09/08 ông bác bỏ cáo buộc của nhiều nhân vật phe Cộng hòa, rằng vụ khám nhà ông Trump là trò khiến Hoa Kỳ hạ cấp thành ‘Cộng hòa chuối” (a banana republic – hàm ý xứ sở vô luật lệ).

Vụ khám nhà của FBI có ý nghĩa gì tới bầu cử tổng thống Mỹ 2024?

Câu hỏi hiện nay là vụ việc này, nếu tiến triển tiếp, có khiến ông Trump không thể ra tranh cử tổng thống lần nữa năm 2024 hay không?

Dù ông chỉ gợi ý là \”Sẽ chỉ ra tranh cử nếu thắng\”, đây là câu hỏi quan trọng cả hơn cho đảng Cộng hòa và nhiều người Mỹ.

Toàn bộ câu chuyện có liên quan đến việc FBI điều tra gì vào lúc này, theo trang trực tuyến của BBC News ở Anh chiều 09/08.

Nếu bị kết tội hình sự về cách sử dụng, xử lý các tư liệu nhà nước, ông có thể bị cấm \”giữ các chức vụ công quyền”, căn cứ vào theo Điều 2071, Luật 18, Bộ pháp điển Luật Liên bang Hoa Kỳ (Section 2071 of Title 18 of the United States Code).

Luật này tuy thế không nói đến vị trí tổng thống, mà chỉ nói về \”các chức vụ công” (public office) trên toàn nước Mỹ.

Phe Cộng hòa phản đối vụ khám nhà

Thống đốc Florida, Ron DeSantis, người được cho là sẽ trở thành đối thủ của ông Trump để giành tấm vé của Đảng Cộng hòa ra tranh cử tổng thống năm 2024, vừa lên tiếng ủng hộ ông.

Theo trang Insider, ông DeSantis viết trên Twitter rằng vụ khám nhà ở Mar a Lago là “một vụ biến các cơ quan liên bang thành vũ khí chống lại các đối thủ của Chế độ [Biden], trong khi Hunter Biden thì được đối xử một cách nâng niu (nguyên văn: với găng tay trẻ em -with kid gloves)”.

Cho đến nay, tổng thống Joe Biden nói ông không được thông báo trước về vụ khám nhà cựu tổng thống Donald Trump, theo BBC News.

Thượng nghị sĩ của bang Texas Ted Cruz, người từng là đối thủ của ông Trump hồi tranh cử 2016, cũng viết trên Twitter ủng hộ ông, và gọi FBI là “tham nhũng, lạm quyền”.

Ông Cruz đòi Quốc hội phải có câu trả lời, và nói người dân Mỹ “cần được biết vì sao “Biden dùng FBI như phương tiện chính trị của ông ta”.

Thống đốc Nam Dakota, Kristi Noem cũng nói bà cho rằng FBI “trở thành công cụ chính trị của Bộ Tư pháp”.

BBC News từ Mỹ tường thuật chừng hơn một tá người ủng hộ ông Trump tới gần khu dinh thự (đóng cổng), phất cờ Mỹ để bày tỏ sự phẫn nộ với chính quyền đương nhiệm.

Trả lời BBC, nhà chiến lược của Đảng Cộng hòa Mỹ Seth Weathers gọi chiến dịch của FBI ở Florida nhắm vào tư dinh ông Trump là \”thực sự gây phẫn nộ\” và \”có động cơ chính trị\”.

Chưa từng có trong lịch sử

Trưởng công tố hạt Palm Beach, Florida nói với BBC vụ khám nhà cựu tổng thống Donald Trump là “chưa hề có trong lịch sử”.

Trả lời kênh BBC Radio 4, chương trình Today nổi tiếng ở Anh, ông Dave Aronberg, trưởng công tố (Palm Beach County State Attorney) ở nơi có dinh thự của ông Trump nói đây là vụ việc hoàn toàn do FBI đảm trách.

“Chúng tôi không được thông báo trước gì hết. FBI giữ kín lệnh khám nhà (search warrant) cho riêng họ.

“Đây là sự kiện rất lớn.”

Ông Aronberg tin rằng FBI sẽ rất có thể đang điều tra “việc loại bỏ một cách sai trái những tài liệu mật mà có thể làm hại an ninh quốc gia.”

Ý kiến khác nhau của người Việt

Trên mạng Facebook của BBC News Tiếng Việt, tin về vụ \”đột kích\” hay khám nhà ông Trump của FBI đã thu hút nhiều bạn đọc.

Trong số các ý kiến có cả ủng hộ FBI, và lời phản đối.

Ví dụ, Hoang Nguyen viết rằng \”Nước Mỹ đã mất an toàn vì nhóm \”cực đoan\” muốn giành ghế như Tập đại ka\”.

Dung Le viết: \”Dân chủ như kiểu ăn cướp.\”

Minh Thái Văn nêu ý kiến: \”Đối với Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) không có ai là vùng cấm, là bất khả xâm phạm hết…kể cả đó là vua chúa hay tổng thống Mỹ.\”

Ngô Văn Quang nói \”Thôi mà Trump. Nghỉ ngơi đi, may mắn chỉ đến một lần thôi. Thế là đã quá đủ rồi.\”

Ra hay không ra?

Đã hơn một lần những người thân cận của Trump gợi ý ông sẽ là tổng thống thứ nhì sau Grover Cleveland, làm tổng thống hai nhiệm kỳ cách quãng.

Ông Cleveland làm chủ Tòa Bạch ốc nhiệm kỳ 22 và 24, vào các năm 1885-1889 và 1893- 1897. 

Các tổng thống khác từ xưa tới nay của Hoa Kỳ hoặc chỉ là một nhiệm kỳ, hoặc tái đắc cử nhiệm kỳ hai.

Người ta nói ông Trump muốn đi vào lịch sử như tổng thống Hoa Kỳ thứ 45 và 47 tuy bản thân ông chưa chính thức công bố gì.