23/08/2022
![\"Nhà](\"https://gdb.voanews.com/023d0000-0aff-0242-3571-08da05cc8325_w1023_r1_s.png\")
Tổ chức Văn bút (PEN) Mỹ vừa lên tiếng kêu gọi Việt Nam lập tức hủy bỏ bản án 9 năm tù đối với nhà báo và nhà hoạt động nhân quyền Phạm Đoan Trang và trả tự do cho bà vô điều kiện.
“Việc bỏ tù oan bà Phạm Đoan Trang với tội danh tuyên truyền chống nhà nước là một ví dụ nữa về việc chính phủ Việt Nam đàn áp các nhà báo và những người bảo vệ nhân quyền nhằm loại bỏ bất đồng chính kiến và dập tắt tiếng nói của các cuộc tranh luận chính trị”, bà Liesl Gerntholtz, giám đốc của Trung tâm Tự do Viết PEN/Barbey nói trong thông cáo báo chí vào ngày 22/8, ba ngày trước khi diễn ra phiên xử phúc thẩm đối với kháng cáo của nhà báo Phạm Đoan Trang.
“9 năm tù đối với bà ấy là vi phạm nghiêm trọng quyền biểu đạt cơ bản, theo luật pháp quốc tế. Bà Trang phải được trả tự do vô điều kiện và ngay lập tức do tình trạng sức khỏe nghiêm trọng của bà ấy do bị bỏ bê chăm sóc y tế trong thời gian bị giam giữ”, đại diện của Văn bút Mỹ nói thêm.
Bà Phạm Đoan Trang bị kết án 9 năm tù về tội “tuyên truyền chống phá nhà nước” theo Điều 88, Bộ luật hình sự Việt Nam, vào tháng 12 năm ngoái. Một trong những luật sư bảo vệ cho bà, LS. Đặng Đình Mạnh, hôm 15/8 cho biết sức khỏe của bà Trang hiện “không được ổn”, và phiên xử phúc thẩm đối với bà sẽ diễn ra công khai tại Tòa án Nhân dân Hà Nội vào ngày 25/8.
Tôn vinh nữ nhà báo là một cây viết “có tiếng nói hàng đầu trong xã hội dân sự Việt Nam”, tổ chức Văn bút Mỹ cho rằng với những bài viết về chính trị và nhân quyền được quốc tế công nhận, bà Trang đã trở thành mục tiêu của chính quyền Việt Nam trong nhiều năm, dẫn đến việc bà bị bắt giữ và kết án tù nặng nề.
Theo đơn kiến nghị vào năm ngoái của các luật sư bào chữa, bà Phạm Đoan Trang đã gặp nhiều vấn đề về sức khỏe kể từ khi bị bắt giam, trong đó có chứng chảy máu kéo dài khiến bà bị thiếu máu thường xuyên ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, vết thương cũ ở chân tái phát khiến việc đi lại gặp khó khăn, có dấu hiệu bị rối loạn máu và hormone, bệnh tuyến giáp, tổn thương tử cung và từng được chẩn đoán có thể là dấu hiệu của bệnh u nang buồng trứng (ung thư).
Văn bút Mỹ dẫn lời ông Trịnh Hữu Long, người phát ngôn của bà Trang, bày tỏ lo ngại đối với tình trạng sức khỏe của nữ nhà báo sau cuộc gặp gần đây. Ông Long cho biết bà Trang vẫn đang chịu đựng những di chứng do đợt nhiễm COVID-19 kéo dài trước đó.
Trước khi bị bắt, bà Phạm Đoan Trang là một nhà báo tự do, đồng chủ biên Luật Khoa Tạp Chí, tác giả của nhiều cuốn sách gây tiếng vang như Chính trị Bình dân, Cẩm nang nuôi tù, Phản kháng Phi bạo lực, đồng tác giả của Báo cáo Đồng Tâm được viết dưới dạng song ngữ Anh-Việt.
Bà từng được nhận nhiều giải thưởng quốc tế về báo chí và nhân quyền, trong đó có giải thưởng Homo Homini từ tổ chức People In Need vào năm 2017, giải Tự do Báo chí năm 2019 của tổ chức Phóng viên không biên giới trong hạng mục Tầm ảnh hưởng, giải Martin Ennals năm 2022, giải “Phụ nữ can đảm quốc tế” của Bộ Ngoai giao Hoa Kỳ vào tháng 3/2022.
Tuần trước, Uỷ ban Bảo vệ Ký giả (CPJ) cũng ra thông cáo kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho bà Phạm Đoan Trang, đồng thời cho biết bà sẽ được trao giải Tự do Báo chí Quốc tế của CPJ tại New York vào tháng 11 tới vì sự dũng cảm của bà trong nghề báo.
