Thủ tướng Anh: Ai có thể thay thế Liz Truss?

Kate Whannel

Phóng viên chính trị, BBC News

Bà Liz Truss đã tuyên bố sẽ từ chức, có nghĩa là một cuộc bầu cử khác sẽ diễn ra để quyết định ai sẽ trở thành Thủ tướng và nhà lãnh đạo Đảng Bảo thủ tiếp theo của nước Anh.

Cuộc đua tìm người thay thế bà Truss dự kiến có kết quả vào cuối tuần sau.

Mỗi ứng viên sẽ cần ít nhất 100 đề cử từ các nghị sĩ của Đảng Bảo thủ để tranh cử, tức là không quá ba người có thể ứng cử vì có tổng cộng 357 nghị sĩ.

Trong thực tế, có khả năng có hai ứng cử viên; hoặc thậm chí một người sẽ trở thành lãnh đạo mà không có sự bỏ phiếu của các đảng viên.

Chưa ai xác nhận sẽ tham gia tranh cử, nhưng dưới đây là một số ứng viên tiềm năng.

Rishi Sunak

Đầu mùa hè năm nay, Rishi Sunak cùng với bà Truss là hai ứng cử viên cuối cùng của cuộc đua thay thế cựu Thủ tướng Boris Johnson lên làm lãnh đạo. Khi đó, bà Truss đã giành được nhiều sự ủng hộ nhất từ ​​các nghị sĩ Đảng Bảo thủ.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Sunak cảnh báo rằng các kế hoạch về thuế của bà Truss sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế, nhưng thông điệp của ông không thu hút được các đảng viên và ông đã mất tới 21.000 phiếu bầu.

Ông Sunal trở thành nghị sĩ vào năm 2015 – đại diện cho hạt Richmond, vùng Yorkshire. Rất ít người bên ngoài Westminster – Nghị viện Anh, nghe nói về ông, nhưng ông là bộ trưởng tài chính vào tháng 2/2020.

Ông nhanh chóng phải vật lộn với đại dịch virus corona, chi những khoản tiền khổng lồ để cố gắng giữ nền kinh tế không bị rơi vào nợ nần trong suốt thời kỳ phong tỏa.

Việc vung tiền không hề dễ dàng với một người tự coi mình là người của đảng Bảo thủ ủng hộ đánh thuế thấp và chi tiêu hạn chế, nhưng đã làm tăng sự yêu mến của quần chúng với ông.

Tuy nhiên, danh tiếng của ông Sunak đã bị giảm sút sau một cuộc tranh cãi khi có thông tin vợ ông tìm cách tránh nộp thuế ở Anh, và không lâu sau đó ông bị phạt hành chính vì vi phạm quy tắc phong tỏa thời kỳ Covid.

Nghị sĩ Đảng Bảo thủ Angela Richardson, người đã cam kết ủng hộ ông Sunak nói: \”Tôi đã dành cả mùa hè để ủng hộ nỗ lực tranh cử làm lãnh đạo của Rishi Sunak, quan điểm của tôi về việc ông ấy là người phù hợp không thay đổi. Nếu có bất cứ điều gì, sáu tuần qua đã khiến quan điểm này được củng cố hơn.\”

Penny Mordaunt

Penny Mordaunt đã nếm trải vị trí Thủ tướng vào đầu tuần này khi bà đứng ra thay thế Liz Truss trong một cuộc chất vấn khẩn cấp tại Quốc hội.

Bà đã nhận được đánh giá tốt cho màn trình diễn tự tin của mình trên bục chất vấn tại quốc hội.

Bà Mordaunt cũng là một trong những ứng viên cuối cùng vào mùa hè năm nay, và nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các đồng nghiệp nghị sĩ, nhưng không lọt vào vòng chung kết chỉ còn hai người.

Với việc ủng hộ bà Truss, bà Mordaunt được bổ nhiệm làm lãnh đạo Hạ viện và Chủ tịch Hội đồng Cơ mật – có nghĩa là bà chủ trì cơ quan tư vấn chính thức cho vị vua mới.

Năm 2019, bà Mordaunt đã tạo nên lịch sử khi trở thành nữ Bộ trưởng Quốc phòng đầu tiên của Vương quốc Anh – một điều phù hợp tự nhiên đối với một lính dự bị hải quân, người đã từng là thứ trưởng lực lượng vũ trang dưới thời David Cameron.

Bà Mordaunt cho đến nay vẫn nhận được sự ủng hộ từ các nghị sĩ John Lamont, Maria Miller, Bob Seely và Damian Collins.

Boris Johnson

Chỉ có một tuần để chọn ra nhà lãnh đạo mới, nhiều ứng cử viên có thể là những gương mặt quen thuộc, và không ai quen thuộc hơn chính người đàn ông từng giữ chức Thủ tướng chỉ vài tuần trước.

Boris Johnson đã buộc phải tuyên bố từ chức hồi tháng 7, sau cuộc nổi loạn của hàng loạt các bộ trưởng và nghị sĩ. Các hỗn loạn này xảy ra sau các tranh cãi về các bữa tiệc tại Văn phòng Thủ tướng trong thời gian Anh áp lệnh phong tỏa phòng dịch Covid-19 và những tranh cãi khác, bao gồm việc bổ nhiệm Chris Pincher làm phó lãnh đạo văn phòng kỷ luật của đảng Bảo thủ, bất chấp việc chính trị gia này bị khiếu nại chính thức về \”hành vi không phù hợp\”.

Ông Johnson đã bị Ủy ban Đặc quyền điều tra về việc liệu ông có phá vỡ các quy tắc và nói với các nghị sĩ rằng các biện pháp phong tỏa đã được thuân thủ. Sau đó ông và những người khác bị phạt vì vi phạm lệnh phong tỏa Covid.

Tuy nhiên, cựu Thủ tướng vẫn có các đồng minh cả trong Quốc hội và đảng viên nói chung. Người ủng hộ lâu năm Nadine Dorries đã lập luận rằng ông Johnson nên trở lại, vì ông đã nhận được sự ủy thác từ công chúng Anh trong cuộc bầu cử năm 2019.

Các nghị sĩ khác đã công khai ủng hộ việc ông Johnson trở lại bao gồm: Paul Bristow, Brendan Clarke-Smith, Andrea Jenkyns và Michael Fabricant.

Ben Wallace

Trong khi nhiều nghị sĩ hàng đầu của Đảng bảo thủ chia rẽ ý kiến, Bộ trưởng Quốc phòng được coi là một ứng cử viên an toàn.

Ông Wallace ngày càng được chú ý kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, khi Vương quốc Anh đưa ra quyết định sớm hỗ trợ Kyiv vũ khí và đào tạo.

Mặc dù phản đối Brexit, nhưng ông vẫn là một người ủng hộ chính của Boris Johnson và được trao một chức vụ trong nội các vào năm 2019.

Trước khi trở thành một chính trị gia, ông từng là quân nhân phục vụ ở Đức, Cyprus, Belize và Bắc Ireland, nơi ông cản phá nỗ lực của IRA nhằm thực hiện một cuộc tấn công bằng bom vào binh lính Anh.

Sau khi ông Johnson từ chức, đã có những gợi ý rằng ông Wallace có thể tranh cử – đặc biệt là khi ông đứng đầu các cuộc thăm dò do trang web của Đảng Bảo thủ thực hiện – tuy nhiên thay vào đó, ông Wallace đã chọn ủng hộ bà Truss, mô tả bà là \”đáng tin\”.

Kemi Badenoch

Kemi Badenoch là ứng cử viên đột phá bất ngờ trong cuộc đua cho chức lãnh đạo hồi tháng 7 – và mặc dù không giành chiến thắng, cuộc tranh cử đã nâng cao đáng kể hồ sơ của bà.

Mặc dù là một bộ trưởng cấp dưới, bà Badenoch đã giành được sự ủng hộ của nghị sĩ cấp cao Michael Govem của Đảng Bảo thủ, và thu hút sự chú ý vì các cuộc tấn công vào cái gọi là văn hóa \”thức tỉnh\”.

Sinh ra ở Wimbledon, phía nam London, bà Badenoch lớn lên ở Mỹ và Nigeria, nơi mẹ bà, một giáo sư tâm lý giảng dạy.

Trước khi đến Quốc hội – bà từng làm việc tại ngân hàng tư nhân Coutts và tạp chí The Spectator ở Saffron Walden, nơi bà đại diện.

Vai trò cao nhất của bà Badenoch trong chính phủ cho đến nay là Bộ trưởng thương mại quốc tế.

Suella Braverman

Việc từ chức của cựu Bộ trưởng nội vụ đã gây áp lực lên bà Liz Truss, và bà Truss phải từ chức chưa đầy 24 giờ sau đó. Mặc dù sự ra đi của bà Braverman bề ngoài là vì lý do vi phạm dữ liệu, nhưng lá thư từ chức giận dữ của bà ám chỉ bất đồng về vấn đề nhập cư.

Bà Braverman đã tìm cách kêu gọi cánh hữu trong đảng của bà về các vấn đề xã hội, nói rằng đây là \”giấc mơ\” của bà khi bắt đầu đưa người nhập cư đến Rwanda, cũng như chỉ trích những người mà bà gọi là \”tofu-eating wokerati\”.

Cựu luật sư là một người ủng hộ Brexit, từng là Bộ trưởng Tư pháp trong chính phủ của Boris Johnson. Bà đã tranh cử sau khi ông Johnson từ chức nhưng bị loại ở vòng thứ hai.

Cha mẹ bà Braverman nhập cư vào nước Anh vào những năm 1960 từ Kenya và Mauritius, và cả hai đều tham gia vào chính trị ở địa phương – mẹ của bà là một ủy viên hội đồng trong 16 năm.

Braverman là Bộ trưởng nội các đầu tiên được nghỉ thai sản – sau khi luật được thay đổi để các bộ trưởng nội các được nghỉ thai sản có lương, những người trước đó thường là phải từ chức.