Tập Cận Bình ‘đả phá’ tình hình dưới thời Hồ Cẩm Đào lãnh đạo?

26 tháng 10 2022

Trong lúc dư luận vẫn tranh cãi hình ảnh cựu lãnh tụ Hồ Cẩm Đào được đưa ra khỏi phiên bế mạc Đại hội Đảng XX của Trung Quốc, giới quan sát cũng chỉ ra một chi tiết khác đáng chú ý. 

Nhà nghiên cứu June Teufel Dreyer, viết ngày 25/10 cho trang fpri.org, gợi ý rằng trong diễn văn mà Tổng Bí thư Tập Cận Bình đọc khi khai mạc Đại hội XX ngày 16/10 đã phê phán thời kỳ Hồ Cẩm Đào.

“Trong điều mà cựu chủ tịch Hồ Cẩm Đào hẳn thấy khó nghe, bài phát biểu của ông Tập trước hơn 2.000 đại biểu chỉ ra điều trái ngược của tình trạng tồi tệ tham nhũng, chủ nghĩa quan liêu, chủ nghĩa khoái lạc và xa hoa so với những thành tựu của Trung Quốc kể từ khi ông nhậm chức 10 năm trước.” 

Đây là một nhận xét đáng chú ý mà dường như đã bị giới phân tích bỏ qua, cho tới khi xảy ra hình ảnh khó đoán về ông Hồ Cẩm Đào ở phiên bế mạc ngày 22/10.

10 năm trước \’lo lắng tiền đồ\’

BBC đọc lại Báo cáo Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XX của ông Tập Cận Bình ngày 16/10, trong đó có đoạn về tình hình 10 năm trước.

 “10 năm trước, tình hình chúng ta đối diện là đây: Công cuộc cải cách mở cửa và xây dựng hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa giành được thành tựu to lớn, công trình vĩ đại mới về xây dựng Đảng giành được thành tích nổi bật, đã đặt nền tảng vững chắc, tạo điều kiện tốt đẹp, cung cấp sự bảo đảm quan trọng cho chúng ta tiếp tục tiến lên.

Nhưng cạnh đó, một loạt mâu thuẫn và vấn đề nổi cộm – đã tích tụ trong thời gian dài và mới xuất hiện – cũng bức xúc và cần giải quyết.  

Trong Đảng tồn tại không ít vấn đề nhận thức mơ hồ, hành động thiếu quyết liệt đối với kiên trì sự lãnh đạo của Đảng; có một số cán bộ, đảng viên dao động chính trị, chủ nghĩa hình thức, chủ nghĩa quan liêu, chủ nghĩa hưởng lạc và làn sóng xa hoa lãng phí tại một số địa phương và bộ ngành tuy đã cấm nhưng vẫn phát sinh. 

Tư tưởng đặc quyền và hiện tượng đặc quyền khá nghiêm trọng, một số vụ án tham nhũng khiến người kinh ngạc, mâu thuẫn về cơ cấu và thể chế chế kinh tế nổi cộm, phát triển không cân bằng, không hài hòa, không bền vững, mô hình phát triển truyền thống khó có thể tiếp tục, một số vấn đề về thể chế và cơ chế ở tầng nấc sâu và hàng rào lợi ích ngày càng hiện rõ.

Một số người thiếu niềm tin đối với chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc.

Những vấn đề như có luật mà không theo, thực thi pháp luật không nghiêm… vẫn tồn tại.

Những luồng tư tưởng sai lầm như chủ nghĩa sùng bái tiền bạc, chủ nghĩa hưởng lạc, chủ nghĩa cá nhân cực đoan và chủ nghĩa hư vô lịch sử thỉnh thoảng xuất hiện, dư luận mạng Internet thực hư lẫn lộn.

Những điều này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới tư tưởng của người dân và môi trường dư luận xã hội. 

Những vấn đề như an sinh xã hội tồn tại không ít khâu yếu kém. Tài nguyên và môi trường có xu hướng căng thẳng, ô nhiễm môi trường nổi cộm. 

Cơ chế bảo vệ an ninh quốc gia không hoàn thiện, năng lực ứng phó các loại rủi ro lớn không mạnh, việc xây dựng hiện đại hóa quốc phòng và quân đội tồn tại không ít mảng yếu. 

Thể chế, cơ chế “một nước, hai chế độ” mà Hong Kong, Macau thực hiện không kiện toàn. An ninh quốc gia bị thách thức nghiêm trọng. 

Lúc đó, trong Đảng và xã hội có không ít người lo lắng đối với tiền đồ của Đảng và đất nước.  

Đối diện với những mâu thuẫn và vấn đề nổi cộm ảnh hưởng đến sự cầm quyền của Đảng, an ninh và ổn định lâu dài của đất nước, an khang và hạnh phúc của người dân nói trên, Trung ương Đảng đã nắm bắt thời cuộc, đưa ra sự lựa chọn quả quyết, quyết chí tiến thủ, khắc phục khó khăn, đoàn kết dẫn dắt toàn Đảng, toàn quân và nhân dân các dân tộc cả nước làm việc hết mình, tiến lên bất chấp phong ba, bão táp, không chút do dự và chùn bước tiến hành cuộc đấu tranh vĩ đại có rất nhiều đặc điểm lịch sử mới.”

Ca ngợi 10 năm qua

Ông Tập Cận Bình đọc tiếp trong diễn văn khai mạc: 

“10 năm qua, chúng ta kiên trì Chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Mao Trạch Đông, lý luận Đặng Tiểu Bình, tư tưởng quan trọng “Ba đại diện”, Phát triển khoa học, quán triệt toàn diện tư tưởng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới, quán triệt toàn diện đường lối cơ bản, phương châm chiến lược cơ bản, áp dụng một loạt biện pháp mang tính chiến lược, thúc đẩy một loạt thực tiễn mang tính đổi mới, thực hiện một loạt tiến triển mang tính đột phá, giành được một loạt thành quả mang tính tiêu chí.

Đã trụ vững trước các rủi ro, thách thức đến từ các mặt như: chính trị, kinh tế, ý thức hệ, giới tự nhiên.

Sự nghiệp của Đảng và đất nước giành được thành tựu lịch sử, thay đổi lịch sử, đã thúc đẩy nước ta đi lên hành trình mới xây dựng đất nước xã hội chủ nghĩa hiện đại hóa toàn diện.

Chúng ta đã sáng lập tư tưởng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới, dứt khoát kiên trì và phát triển phương châm chiến lược cơ bản của chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, đề ra một loạt quan điểm mới, tư tưởng mới, chiến lược mới về quản lý đất nước, thực hiện bước nhảy vọt trong Trung Quốc và thời đại hóa Chủ nghĩa Marx.

Kiên trì bền bỉ dùng lý luận sáng tạo đổi mới này để trang bị cho tư tưởng, thực tiễn chỉ đạo, thúc đẩy công tác, đã cung cấp nguyên tắc căn bản cho phát triển sự nghiệp của Đảng và đất nước trong thời đại mới.”

Ông Tập Cận Bình ca ngợi: “Những thay đổi vĩ đại trong 10 năm thời đại mới có ý nghĩa cột mốc lịch sử của Đảng Cộng sản Trung Quốc, lịch sử nước Trung Quốc mới, lịch sử cải cách mở cửa, lịch sử phát triển CNXH và lịch sử phát triển của dân tộc Trung Hoa.”

Không có người của Đoàn

Nhà phân tích Willy Wo-Lap Lam chỉ ra trong một bài ngày 24/10: “Không có đại diện nào trong Bộ Chính trị mới, từ hai phe phái lớn khác trong Đảng: Đoàn Thanh niên Cộng sản và Nhóm Thượng Hải.”

Một ngạc nhiên đáng chú ý tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần này là việc Phó Thủ tướng Hồ Xuân Hoa không còn ngồi trong Bộ Chính trị. 

Sinh năm 1963, ông Hồ Xuân Hoa, chỉ mới 59 tuổi, còn khá trẻ trong chính trị Trung Quốc. Cần biết rằng ông Hồ đã là ủy viên Bộ Chính trị hai khóa, từ năm 2012.

Nhưng kết quả tại Đại hội Đảng XX cho biết ông Hồ, tuy vẫn ngồi trong Trung ương Đảng, lại không tiếp tục được bầu vào Bộ Chính trị.

Ông Hồ Xuân Hoa từ lâu được biết là người thân tín của cựu Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Hồ Cẩm Đào.

Là phó thủ tướng trẻ nhất và là Ủy viên Bộ Chính trị hai khóa, Hồ Xuân Hoa chính là lãnh đạo cao nhất của thế hệ thứ sáu, ám chỉ giới quan chức sinh ra trong thập niên 1960. 

Vì thế, trước Đại hội XX năm nay, nhiều người dự đoán Hồ Xuân Hoa sẽ còn lên nữa, vào được Thường vụ Bộ Chính trị.

Nhưng không ngờ rốt cuộc Hồ Xuân Hoa bị rớt ra khỏi cả Bộ Chính trị tại Đại hội XX, mặc dù vẫn còn giữ ghế trong Trung ương Đảng.

Ông Hồ Cẩm Đào, sinh ngày 21/12/1942, làm Tổng Bí thư đảng cộng sản Trung Quốc từ năm 2002, chủ tịch nước từ 2003.

Tại Đại hội 18 đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 11/2012, ông Hồ Cẩm Đào thôi chức Tổng Bí thư và Chủ tịch Quân ủy Trung ương. Và đến tháng Ba năm sau, ông thôi chức Chủ tịch nước.

Năm 2012, Hội nghị toàn thể lần thứ Nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khoá 18 đã bầu ông Tập Cận Bình làm Tổng Bí thư Trung ương Đảng.

Tại Đại hội XX vừa bế mạc, ông Tập Cận Bình được bầu làm Tổng Bí thư nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp kể từ năm 2012.