Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Ai sẽ thắng, và họ sẽ làm gì?

8 tháng 11 2022

Anthony Zurcher

BBC News, Washington

Các cuộc thăm dò cuối cùng của cuộc bầu cử giữa kỳ đã kết thúc và có thể giúp chúng ta trả lời cho câu hỏi trong suy nghĩ của mọi người – ai sẽ thắng? Đảng Dân chủ hay Đảng Cộng hòa?

Các dấu hiệu cho thấy Đảng Cộng hòa đang trên đà giành lại quyền kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ lần đầu tiên sau 4 năm.

Thượng viện, chưa thể dự đoán ai sẽ chiến thắng.

Tại Hạ viện, đảng Cộng hòa chỉ cần lật 5 ghế trong số 435 ghế để chiếm đa số.

Theo Cook Political Report, phân tích các cuộc đua, đảng Cộng hòa đang giành được ủng hộ với 212 ghế và sẽ chỉ cần giành chiến thắng sáu trong số 35 cuộc đua là có thể lật đổ để kiểm soát đa số.

Tại Thượng viện nơi có 100 ghế, chỉ có 35 ghế được đưa ra bầu cử trong năm nay, và chỉ có một số ít cuộc đua cạnh tranh gay gắt. Chỉ một ghế dành cho đảng Cộng hòa sẽ mang lại quyền kiểm soát sau đó.

Có vẻ như đảng Cộng hòa sẽ kiểm soát ít nhất một viện của Quốc hội.

Sau hai năm dưới quyền kiểm soát thống nhất của đảng Dân chủ ở Washington, động lực thay đổi quyền lực ở thủ đô đang sẵn sàng.

Dưới đây là bốn tác động rất thực tế đối với chính trị Mỹ trong hai năm tới.

Sự chấm dứt chương trình lập pháp của Joe Biden

Trong hai năm nắm quyền, Joe Biden và đảng Dân chủ đã có thể ban hành một chương trình nghị sự khá thực chất, bao gồm các nguồn chi khổng lồ cho môi trường, y tế và các chương trình xã hội khác.

Tất cả điều đó sẽ kết thúc với chiến thắng của đảng Cộng hòa vào thứ Ba.

Sẽ có cơ hội cho một số hợp tác – ví dụ, đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ đã tham gia cùng nhau để thông qua việc kiểm soát súng và đầu tư công nghệ trong năm nay cũng như chi tiêu cho cơ sở hạ tầng vào năm ngoái.

Tuy nhiên, các ưu tiên lớn về phá thai, giáo dục và quyền bầu cử sẽ khó có thể trong tương lai.

Đảng Cộng hòa có chương trình nghị sự riêng của họ, tập trung vào an ninh biên giới, chi tiêu cho thực thi pháp luật, cắt giảm ngân sách và khai thác nhiên liệu hóa thạch.

Nhưng ngay cả khi đảng Cộng hòa chiếm cả hai viện của Quốc hội, đảng Dân chủ sẽ có thể chặn việc thông qua ở Thượng viện bằng cách sử dụng quyền phủ quyết của ông Biden.

Trong hai năm tới, bế tắc lập pháp sẽ là tên của cuộc chơi.

Đảng Cộng hòa nắm quyền điều tra

Trong hai năm, đảng Dân chủ đã kêu gọi một cuộc điều tra mở rộng về cuộc tấn công ngày 6/1/2021 vào Điện Capitol, và các phiên điều trần về các chủ đề bao gồm phá thai, chăm sóc sức khỏe và quyền bầu cử.

Nếu đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát các ủy ban của quốc hội, các ưu tiên này sẽ nhanh chóng thay đổi.

Những người bảo thủ tại Hạ viện đã hứa sẽ điều trần về mối quan hệ kinh doanh của con trai Joe Biden là Hunter với Trung Quốc.

Họ cũng muốn xem xét các chính sách nhập cư của chính quyền Biden, việc Mỹ rút khỏi Afghanistan và nguồn gốc của đại dịch Covid ở Trung Quốc.

Trong hai năm qua, đảng Dân chủ đã lập kỷ lục về số lượng thẩm phán mới được bổ nhiệm trọn đời.

Nếu đảng Cộng hòa cũng nắm quyền kiểm soát Thượng viện Hoa Kỳ, thì quá trình xác nhận các ứng cử viên được đề cử của ông Biden sẽ đi vào bế tắc.

Nguy cơ chính phủ đóng cửa

Với sự kiểm soát của đảng Dân chủ trong Quốc hội, Hoa Kỳ đã có hai năm ngưng đối đầu giữa hai đảng mà dẫn đến việc chính phủ phải đóng cửa và gần như vỡ nợ đối với các khoản nợ quốc gia.

Điều đó sắp kết thúc.

Một số đảng viên Cộng hòa, bao gồm cả Hạ nghị sĩ Kevin McCarthy, người sẵn sàng trở thành chủ tịch Hạ viện nếu đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm sóa, đã đe dọa buộc các đảng viên Dân chủ đồng ý cắt giảm ngân sách.

Mỹ chưa bao giờ vỡ nợ. Tuy nhiên, việc chính phủ đóng cửa một phần do Quốc hội không thể thông qua luật chi tiêu hàng năm đã trở nên phổ biến hơn.

Nó đã xảy ra hai lần trong chính quyền Trump và một lần dưới thời Tổng thống Barack Obama.

Con đường nguy hiểm phía trước của Joe Biden

Việc kiểm soát Quốc hội của đảng Cộng hòa sẽ là một liều thuốc đắng cho ông Biden.

Ông đã vận động tranh cử với tư cách là người có thể đoàn kết người Mỹ sau bốn năm đầy biến động khi ông Trump trên cương vị tổng thống.

Thay vào đó, ông sẽ phải đối mặt với một quốc gia bị chia rẽ như mọi khi, một Quốc hội thù địch, và khả năng ông Trump sẽ tìm cách giành lại Nhà Trắng.

Hầu hết các tổng thống đều phải trải qua những thất bại trong bầu cử giữa chừng trong nhiệm kỳ đầu tiên họ tại vị.

Nhưng để mất Quốc hội sẽ được coi là một dấu hiệu của sự suy yếu chính trị tiếp tục của ông Biden.

Nó có thể lại làm xuất hiện các lời kêu gọi ông nhường chỗ cho một đảng viên Dân chủ khác khi mùa vận động tranh cử tổng thống năm 2024 bắt đầu.

Tổng thống và các cố vấn của ông đều khẳng định ông sẽ tái tranh cử.