- Jonathan Beale
- Phóng viên Quốc phòng
10 tháng 11 2022
Chính phủ Anh đã phải chi trả các khoản tiền bồi thường cho số trẻ em Afghanistan thiệt mạng cao gấp bốn lần so với con số đã thừa nhận trước đó.
Mức chi trả đền bù đã được thực hiện cho 64 trẻ em, hơn con số 16 trẻ em được công bố.
Tất cả đã bị thiệt mạng trong cuộc giao tranh có liên quan đến lực lượng quân sự của Anh Quốc, trong khoảng từ năm 2006 đến 2014.
Tổ chức thiện nguyện Action on Armed Violence (AOAV) đã đưa ra yêu cầu Tự do Thông tin (Freedom of Information) để có các con số mới này.
Các cuộc không kích và bị mắc kẹt giữa làn đạn là một trong những nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất được liệt kê. AOAV tin rằng con số dân thường tử vong được ghi nhận do \”lực lượng quân đội Anh gây ra\” có thể chưa được thống kê đầy đủ.
Trong số các trường hợp tử vong được ghi nhận, thì con số trẻ chết trên thực tế có thể cao đến mức 135, bởi vì một số trường hợp tử vong được mô tả trong các tài liệu của Bộ Quốc phòng Anh chỉ thuần túy ghi là con trai và con gái – với độ tuổi và trường hợp tử vong không luôn được đề cập.
Action on Armed Violence (AOAV) cho biết có thể trong con số 135 này là người lớn, nhưng có khả năng cao là dưới 18 tuổi vì Afghanistan có độ tuổi trung bình rất trẻ.
Hầu hết các khiếu nại về 881 trường hợp tử vong gửi đến Anh đã bị bác bỏ và chỉ 25% nhận được khoản đền bù.
Trong số những khiếu nại thành công có vụ khiếu nại cho tám thành viên trong cùng một gia đình người Afghanistan, bị thiệt mạng trong một vụ không kích liên minh nhằm vào một ngôi làng ở quận Nawa, tỉnh Helmand hồi tháng 05/2009.
Một người đàn ông đã yêu cầu được bồi thường cho các cái chết của người cháu trai, hai người vợ của người cháu này và năm người con của họ.
Mất 144 ngày để giải quyết vụ khiếu nại và người này đã nhận được 7.205 bảng Anh (tương đương 8.260 USD dựa theo tỷ giá khi đó).
Tổng cộng, Bộ Quốc phòng Anh đã chi trả 688.000 bảng Anh cho 289 cái chết của dân thường trong khoảng từ năm 2006 đến 2014.
AOAV tuyên bố những người thiếu nại thường được yêu cầu cung cấp hình ảnh, giấy khai sinh cũng như các thư hỗ trợ trước khi được chi trả tiền và nhiều người đã chính thức được các quân nhân Anh phỏng vấn để xác nhận họ không có mối liên hệ gì với Taliban.
Các yêu cầu Tự do Thông tin trước đây cho thấy mức chi trả của Anh Quốc cho những người thiệt mạng tại Afghanistan khác nhau nhiều. Trong một số trường hợp, các cá nhân đã nhận được khoản tiền cho phần tài sản hay gia súc bị mất hơn là các thành viên gia đình.
Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Anh cho biết: \”Bất kỳ cái chết của dân thường nào trong cuộc xung đột cũng là thảm kịch, và hơn thế nữa khi có trẻ em và các thành viên gia đình liên quan.\”
Bộ Quốc phòng Anh cho biết lực lượng quân đội cố gắng giảm thiểu việc khiến dân thường thương vong, \”đáng tiếc là điều này không thể hoàn toàn bị loại trừ\”.
Nhưng Iain Overton, Giám đốc AOAV đã chỉ trích việc thiếu sự minh bạch liên quan đến các trường hợp tử vong – liên quan việc các nhà nghiên cứu đã mất hàng năm để có thông tin từ Bộ Quốc phòng Anh.
Ông cũng cho biết việc thiếu tranh luận xung quanh các ca tử vong đã đặt câu hỏi về liệu có bài học nào được rút ra hay không.
Các tổ chức nhân quyền và thiện nguyện đã thường xuyên lặp lại lời chỉ trích cả Mỹ và Anh liên quan đến cách thức điều tra và báo cáo những trường hợp thương vong của dân thường trong các chiến dịch quân sự.
Bộ Quốc phòng Anh thừa nhận chỉ có một dân thường tử vong từ trận không kích RAF trong chiến dịch ném bom nhắm vào Nhà nước Hồi giáo IS tại Iraq và Syria.
Trái lại, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Lloyd Austin, gần đây đã ra lệnh một cuộc xem xét quan trọng về cách thức Lầu Năm Góc điều tra thương vong dân thường. Và điều này xuất hiện sau một cuộc không kích của Mỹ trong lúc rút quân khỏi Kabul hồi năm ngoái khiến 10 người dân thiệt mạng.
Ban đầu, phía Mỹ nói nhắm tới những tên cực đoan, nhưng các nhà báo tại chiến trường lại phát hiện bằng chứng là những người chết là dân thường.
Cơ quan Civilian Harm Mitigation and Response Action Plan của Mỹ có liên quan đến việc thuê hơn 150 quân nhân để tập trung vào việc giảm những thiệt hại cho dân thường, cũng như báo cáo tốt hơn và thu thập dữ liệu cho những vụ việc như vậy.
Bộ Quốc phòng Anh nói đã theo dõi diễn biến quá trình xem xét của Mỹ nhưng chưa thừa nhận bất kỳ sự thay đổi nào trong cách điều tra hoặc báo cáo số trường hợp tử vong của dân thường