17 tháng 11 2022
James Waterhouse
Phóng viên Ukraine của BBC, Kherson
Ukraine cho biết họ tìm thấy thi thể 63 thường dân, có dấu hiệu bị tra tấn, gần thành phố Kherson vừa được giải phóng.
Nga đã nhiều lần phủ nhận có hành động tàn bạo trong cuộc xâm lược.
Nhưng tại Kherson, BBC đã nói chuyện với hai người cho biết họ bị giam hơn một tháng trong những nơi họ gọi là “phòng tra tấn”.
Tại một đồn cảnh sát ở Kherson vừa được giải phóng, mỗi phòng giam nói lên một câu chuyện riêng.
Một số phòng giam có quần áo vương vãi, một phòng có giường cháy, một số phòng khác có bát đồ ăn cho chó và rác rưởi đầy khắp nơi. Trong một phòng giam, có cờ Nga ngay giữa phòng.
Trong phòng giam số sáu là câu chuyện của Anzhela.
Tại đây, bà trải qua 31 ngày cùng bốn phụ nữ khác sau khi bị lính Nga bắt vào tháng Sáu.
Trước khi Ukraine bị xâm lược vào tháng Hai, Anzhela, 49 tuổi, đang dẫn chương trình cho một kênh. Đầu tháng Ba, các đoàn xe bọc thép của Nga tiến vào Kherson, thành phố quê hương của bà.
Khi vòng vây của Nga siết chặt thủ phủ khu vực này, các cuộc biểu tình dần dần bị dập tắt và các quyền tự do bị xói mòn.
Vào tháng Sáu, nhiều đàn ông có vũ trang tiến vào nhà Anzhela, tách bà khỏi bạn trai, rồi trùm túi lên đầu và tống bà lên xe buýt.
Từ đó Anzhela bị đưa đến phòng giam số sáu.
“Trên tầng ba, đàn ông bị đánh đập”, bà nhớ lại. “Khi ai đó bị tra tấn bằng điện, mình có thể nghe được. Nó có âm thanh riêng.\”
“Đàn ông la hét trong đau đớn.”
Sau khi Nga chiếm được Kherson, các nhà điều tra Ukraine nói Nga đã tóm tất cả những người có liên hệ với quân đội Ukraine hoặc những người phản đối Nga chiếm đóng.
Ukraine tuyên bố tìm thấy 11 nhà tù bất hợp pháp và 4 phòng tra tấn ở Kherson sau khi giải phóng thành phố. Hơn 700 người được báo đang mất tích.
Người ta lo ngại họ đã chết hoặc bị đưa tới các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm đóng, hoặc chính nước Nga, một cách bất hợp pháp.
Hiện Ukraine thông báo phát hiện hàng chục thi thể có dấu hiệu bị tra tấn gần thành phố. Bộ trưởng Nội vụ Denys Monastyrsky nói cuộc điều tra về tội ác của Nga chỉ mới bắt đầu, “sẽ còn tìm thấy nhiều ngục tối và nơi chôn cất”.
Anzhela bình tĩnh mô tả quá trình bị tra tấn tâm lý hơn một tháng. Bà thường xuyên nhìn thấy các thi thể bọc trong ni lông được đưa ra ngoài sau khi “hỏi cung quá đà”.
Bà hít sâu, và mô tả những vết sẹo đang tiếp tục mang.
“Có những cái kích động tâm lý”, bà nói. “Khi họ mở cổng, nó phát ra một âm thanh cụ thể. Âm thanh đó có nghĩa là có thêm người tới để tra khảo.”
Nữ nhà báo nói bà không ngủ được vì luôn sáng đèn. Sau khi được tự do, bà thấy mình không thể đi ngủ trong bóng tối.
Điều Anzhela không biết lúc đó là bạn trai bà cũng đang bị giữ tại đồn cảnh sát.
Oleksandr Maksimenko, 69 tuổi, ở chung phòng với 15 người đàn ông khác, và họ họ liên tục bị đánh đập và tra tấn. Một số bị điện giật.
“Thật kinh khủng”, ông nói. “Một người đàn ông sau tra khảo trở lại phòng giam với cái lưỡi đã chuyển màu đen. Nó sưng tấy tới mức không thể nhét lại vào miệng.”
Oleksandr cho biết cùng chia thuốc giảm đau với bạn cùng phòng. Nhiệt độ thường lên tới 40 độ C, và họ bị ép hát quốc ca Nga.
“Một người đàn ông bị bầm tím từ đầu đến chân. Phải tám ngày sau, anh ta mới đứng dậy được.”
Các nhà điều tra viên cho biết các tù nhân thường buộc phải thú nhận có hợp tác với Ukraine để được thả tự do.
Trong trường hợp của Oleksandr, ông phải xuất hiện trên truyền hình nhà nước Nga.
Khi làn sóng chiếm đóng của Nga một lần nữa rút đi ở Ukraine, Moscow lại lần nữa bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh.
Nga tiếp tục phủ nhận cố tình nhắm vào dân thường, mặc dù có nhiều bằng chứng cho thấy điều đó.
Ở Kherson sau khi giải phóng, thiệt hại là không quá nhiều về nhà cửa, nhưng mọi người đều có chuyện để kể.
Có vẻ đây là một thành phố Nga đặc biệt muốn gọi là của mình.
Nga đã hy vọng nhắm vào những người như Oleksandr hay Anzhela có thể giúp họ đạt mục tiêu đó.
Tin bổ sung của Anastasia Levchenko, Daria Sipigina, Moose Campbell, Alex Milner, Leisha Santorelli và Dave Bull.