2022.11.17
Nhà máy nhiệt điện than Phả Lại ở Hải Dương hôm 14/10/2022
Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EU) có thể sẽ đạt được một thoả thuận về chuyển đổi năng lượng (tên tiếng Anh là Just Energy Transition) trong vòng khoảng một tháng tới.
Hãng Reuters trích lời Uỷ viên phụ trách chính sách khí hậu của EU, ông Frans Timmermans, cho biết về hy vọng này của EU.
Theo Bloomberg, thoả thuận trị giá khoảng hơn 11 tỷ đô la sẽ giúp Việt Nam chuyển đổi nền kinh tế từ phụ thuộc than sang sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo khác.
Thoả thuận giữa các nước tài trợ dẫn đầu bởi EU và Anh thậm chí có thể lên tới 14 tỷ đô la, theo Bloomberg, và sẽ có thể được công bố chính thức tại Thượng đỉnh EU – ASEAN vào ngày 14/12 tới.
Trong gói tài trợ này của các nước dành cho Việt Nam, khoảng năm đến bảy tỷ đô la sẽ đến từ các khoản vay và cấp vốn công, số còn lại là từ các nguồn tư nhân.
Bloomberg trích một nguồn giấu tên cho biết khoảng 85% gói thoả thuận đã hoàn tất nhưng vẫn còn vấn đề phi các-bon hoá khu vực năng lượng vẫn cần phải hoàn tất. Việt Nam được cho biết đã phân tích gói thoả thuận mà các nước tài trợ vừa đạt được với Indonesia.
Nguồn tin cho Bloomberg biết hiện vẫn còn cần phải thuyết phục một số lãnh đạo cấp cao của Việt Nam về thoả thuận này.
Một vấn đề khác gây khó khăn cho việc đạt được thoả thuận là Việt Nam sẵn sàng vay vốn bao nhiêu trong gói này thậm chí khi được vay ở mức lãi ưu đãi.
Ngoài ra, việc Việt Nam giam giữ bốn nhà hoạt động môi trường cũng là một vấn đề cản trở trong đàm phán khi nhiều tổ chức nhân quyền và môi trường quốc tế thời gian qua liên tục gây sức ép lên Mỹ và EU để đòi Việt Nam trả tự do cho những người này.
Hiện không rõ thoả thuận mới có kèm theo việc trả tự do cho những nhà hoạt động này hay không.
Thoả thuận chuyển đổi năng lượng với Việt Nam nếu đạt được sẽ là thoả thuận thứ ba dạng này nhằm giúp các nước có thu nhập trung bình và lệ thuộc than chuyển sang các nền kinh tế sử dụng ít các-bon. Hai thoả thuận trước đó là với Nam Phi hồi năm ngoái có trị giá 8,5 tỷ đô la và thoả thuận với Indonesia trị giá 20 tỷ đô la mới được công bố tại Thượng đỉnh G20 ở Bali hồi tuần này.