RFA
2022.11.18
Facebooker Bùi Văn Thuận
Toà án Nhân dân tỉnh Thanh Hoá trưa 18/11 tuyên án tám năm tù giam và năm năm quản chế đối với ông Bùi Văn Thuận về tội danh “phát tán tài liệu nhằm chống nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự, trước đó ông tuyên bố từ bỏ quyền kháng cáo.
Trong lời phát biểu cuối cùng trước khi Hội đồng xét xử nghị án, Facebooker Bùi Văn Thuận khẳng định mình vô tội và tuyên bố không sử dụng quyền kháng cáo vì không tin tưởng vào hệ thống xét xử của Việt Nam hiện nay.
Tuy là phiên toà mở công khai nhưng chỉ có vợ ông, bà Trịnh Thị Nhung, được vào dự phiên toà với tư cách là người làm chứng.
Bố mẹ ông và một số người thân đến từ tỉnh Hoà Bình bị lực lượng an ninh ngăn cản quyền tiếp cận phiên toà và họ đành phải quay trở về nhà ngay trong ngày thứ nhất của phiên xử (17/11).
Bà Nhung nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua tin nhắn như sau:
“Mức án dành cho chồng tôi phù hợp với ý muốn của nhà cầm quyền còn với tôi thì tôi cho rằng nó không hề thuyết phục…
Chồng tôi không kháng cáo không phải vì anh ấy thừa nhận mình có tội hay quy phục mà bởi vì cho đến nay chưa có một vụ án chính trị nào phúc thẩm mà thành công giảm án.”
Cùng cho rằng việc kháng cáo chỉ làm lãng phí tiền bạc, thời gian, công sức và gây mệt mỏi thêm cho chồng bà và gia đình, bà nói gia đình đã cạn sạch niềm tin nào hệ thống pháp luật rồi nên muốn xử xong sớm để còn được thăm gặp chồng.
Cáo trạng của Viện Kiểm sát tỉnh Thanh Hoá nói ông Thuận sử dụng tài khoản Facebook “Thuan Van Bui (Cha Dà Dân Tộc)” có đăng tải 27 bài có nội dung bị cho là \”nhằm chống Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”
Cơ quan an ninh của Công an tỉnh Thanh Hoá xác định ông Thuận lập và quản trị danh khoản này, dựa trên giám định của Sở Thông tin và Truyền thông cùng tố cáo của 12 cá nhân, nhiều trong số họ mua mật ong từ gia đình ông rồi tố cáo với công an.
Toà triệu tập 12 nhân chứng tố cáo ông nhưng chỉ có Lê Quốc Quyền là bạn của bị cáo trên Facebook cùng trưởng công an phường Mai Lâm, nơi gia đình ông sinh sống đến tham dự phiên toà.
Tuy nhiên, khi đối chất, người này không đưa ra lập luận vững chắc về tố cáo của mình và bị luật sư Lê Văn Luân đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự vì đưa ra lời khai gian. Chủ toạ phiên toà bác đề nghị này.
Một ngày trước khi phiên toà diễn ra, danh khoản “Thuan Van Bui (Cha Dà Dân Tộc)” mà phía an ninh Thanh Hoá khẳng định do ông Thuận quản trị với nhiều bài viết bị nêu trong cáo trạng buộc tội ông, đột nhiên phục hoạt với nhiều bài viết mới.
Trong trang Facebook của mình, luật sư Đặng Đình Mạnh cho biết các luật sư đã tranh luận gay gắt với đại diện bên công tố về việc ai là người điều hành thực sự danh khoản trên trong bối cảnh thân chủ của mình phủ nhận việc quản trị để đăng tải \”bài viết chống chế độ hay phỉ báng lãnh đạo nhà nước.\”
Các luật sư cũng in những bài viết của trang Facebook Thuan Van Bui đăng công khai trong thời gian ông Thuận bị giam giữ trình lên Hội đồng xét xử. Tuy nhiên, thẩm phán Phạm Văn Long cho rằng những tài liệu và chứng cứ này không có tính xác thực.
Bà Nhung nói chồng bà cùng các luật sư đã nhiều lần đề nghị được kiểm chứng ngay tại tòa nhưng yêu cầu này liên tục bị lờ đi.
Ông Phil Robertson, Phó giám đốc Phân ban Châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), bình luận về phiên toà qua tin nhắn gửi cho Đài Á Châu Tự Do (RFA):
“Bản án đáng xấu hổ và vô lý này cho thấy tình trạng nhân quyền ở Việt Nam đã trở nên tồi tệ như thế nào. Đưa một người đàn ông vào tù 8 năm chỉ dựa trên một vài bài đăng trên Facebook cho thấy chính phủ hoàn toàn không khoan dung đối với bất kỳ hình thức chỉ trích nào.
Tại thời điểm này, người ta tự hỏi tại sao chính phủ Việt Nam còn bận tâm đưa những vụ án như vậy ra xét xử vì những bản án dài mà các tòa án kiểu kangaroo đưa ra đã được định trước, và công lý và pháp quyền ở đất nước này là một trò hề.”
Ông cho rằng đây là hình thức chà đạp các quyền dân sự và chính trị của người dân của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm giữ vị thế độc tôn chính trị trong nước.
Ông Thuận là nhà hoạt động thứ tám bị kết tội “tuyên truyền chống nhà nước” từ đầu năm đến nay. Bảy người còn lại bị kết án tù từ năm năm đến tám năm tù giam và ba năm đến năm năm quản chế.