Đăng ngày: 15/12/2022
Trong cuộc họp thượng đỉnh ngày 14/12/2022 giữa Liên Hiệp Châu Âu và ASEAN đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, khối 27 nước cam kết một khoản đầu tư lớn vào Đông Nam Á. Bruxelles muốn « kết nối lại » với khu vực hiện là đối tác thương mại chính của Trung Quốc.
Khoảng 10 tỉ đô la, trích từ quỹ của Liên Hiệp Châu Âu, sẽ được đầu tư vào các nước Đông Nam Á, theo danh sách các dự án được chuẩn bị nhân dịp này. Theo trang web của Hội Đồng Châu Âu, kế hoạch hành động cho giai đoạn 2023-2027 tập trung vào nhiều lĩnh vực, như phục hồi sau đại dịch, thương mại bền vững, kết nối bền vững và dựa trên luật lệ, khuyến khích lao động hợp pháp, chuẩn bị phòng chống thiên tai, hợp tác an ninh.
Hậu quả kinh tế do cuộc chiến của Nga tại Ukraina dẫn đến khủng hoảng toàn cầu cũng được thảo luận. Tuy nhiên, theo AFP, các nước thành viên ASEAN bị chia rẽ về lập trường đối với Nga. Liên Hiệp Châu Âu đã không thuyết phục được các đối tác ASEAN. Trong thông cáo chung, hai bên chỉ nêu « những lập trường và cách đánh giá khác nhau về tình hình và các biện pháp trừng phạt » nhắm vào Nga . Tổng thống Indonesia Joko Widodo cảnh báo : « Không có chuyện áp đặt lập trường cho người khác. Không ai có thể áp luật riêng cho người khác ».
Về vấn đề an ninh, trong thông cáo chung, hai khối cam kết tôn trọng quyền tự do hàng hải và hàng không, quyền qua lại vô hại, cũng như thương mại hợp pháp trong mỗi vùng và kể cả ngoài những khu vực đó, chiểu theo Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển UNCLOS 1982.
Theo kênh truyền hình Mỹ CNN, tổng thống Philippines Ferdinand Marcos nhận định trong cuộc họp báo sau thượng đỉnh rằng: « Với hậu thuẫn chiến lược » của Liên Hiệp Châu Âu, ASEAN ở « thế mạnh » để « đàm phán về những khó khăn mà tất cả chúng tôi (các nước ASEAN) đang phải đối mặt về những vấn đề lãnh thổ ở Biển Đông ».
Cuộc họp thượng đỉnh lần này nhằm thắt chặt mối quan hệ từ 45 năm qua giữa hai khối, được nâng cấp lên thành « đối tác chiến lược » năm 2020. Phát biểu trước các nhà lãnh đạo hai khối, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen nhấn mạnh : « Dù hàng nghìn km ngăn cách chúng ta (hai khối), nhưng có rất nhiều giá trị kết nối chúng ta ».