Cái chết của Tyre Nichols \’phải giúp đổi luật về cảnh sát’ ở Hoa Kỳ – theo luật sư

30 tháng 1 2023

Luật sư đại diện cho gia đình người Mỹ da đen Tyre Nichols bị cảnh sát Memphis đánh chết hồi tháng 1 kêu gọi thông qua luật cải tổ cảnh sát.

Nói với truyền thông Hoa Kỳ, luật sư Ben Crump nêu ra lời thỉnh cầu Quốc hội và yêu cầu Tổng thống Joe Biden làm tất cả để thông qua luật cải tổ ngành cảnh sát trên toàn liên bang.

 Dự luật được soạn năm 2021 sau cái chết của một người da đen khác George Flyod đã bị ách lại ở Thượng viện Hoa Kỳ.

Dự luật Công lý cho George Floyd (George Floyd Justice in Policing Act) nay rất cần sự ủng hộ để trở thành luật, có hiệu lực, theo Ben Crump.

Ông Crump nói hôm 29/01 rằng mẹ của Tyre Nichols hy vọng cái chết của con bà “sẽ dẫn tới thay đổi” và đó là “kết quả mang tính thiện đến từ bi kịch này”.

Thủ tục bắt người và vấn đề chủng tộc

 Tháng 5/2020, ông George Floyd, 46 tuổi bị chết vì nghẹt thở sau khi một cảnh sát da trắng (Derek Chauvin) dùng đầu gối chẹn cổ ông 9 phút liền lúc bị bắt, nằm dưới đất.

Cái chết của ông làm bùng nổ phong trào đấu tranh toàn cầu đòi công lý cho các nạn nhân bạo hành từ tay công an, cảnh sát và chống nạn phân biệt chủng tộc mang tính hệ thống.

Riêng ở Hoa Kỳ, các cuộc biểu tình còn đòi công bằng xã hội cho cộng đồng da đen.

Phong trào \’Black Life Matters\’ đòi quyền sống có nhân phẩm, không bị đe dọa cho cộng đồng gốc châu Phi đã thu hút nhiều người ủng hộ, gồm cả Tyre Nichols lúc còn sống.

Tuy thế, cả năm cảnh sát viên gây ra cái chết của ông Tyre Nichols lần này đều là người da đen.

Điều này cho thấy nhu cầu chấn chỉnh các thủ tục bắt người, uy hiếp nghi phạm của cảnh sát Hoa Kỳ vốn bị coi là có vấn đề nghiêm trọng.

 Video được cảnh sát Memphis công bố cho thấy ngay từ lúc bị gọi dừng lại, Tyre Nichols đã bị những nhân viên công lực chĩa súng vào đầu, đẩy ngã xuống nền đường rồi xông vào đánh đập túi bụi.

 Kết luận của pháp y nói nạn nhân “tử vong vì các cú đánh”.

Dự luật nói trên chủ trương cấm thủ tục chặn cổ, chặn họng (chokeholds) mà cảnh sát Mỹ thường áp dụng khi bắt người.

Nhưng dù đã được Hạ viện, nơi đa số ghế nghị sĩ do đảng Dân chủ nắm (trước bầu cử giữa kỳ cuối 2022) thông qua, nó bị phe đối lập (đảng Cộng hòa) ngăn lại ở Thượng viện.

Nay, luật sư Crump nói nếu luật này không được thông qua thì “những cái chết do cảnh sát gây ra sẽ vẫn tiếp tục”.

 Derrick Johnson, chủ tịch tổ chức quyền dân sự NAACP cũng kêu gọi các nhà lập pháp Mỹ có hành động để thông qua dự luật nói trên.

Ông nói, “thất bại trong việc soạn luật đồng nghĩa với việc quý vị viết thêm một lời cáo phó”.

 Thế nhưng, chủ tịch Ủy ban Pháp lý của Hạ viện, Jim Jordan (đảng Cộng hòa) cảnh báo việc “thông qua luật vội vã”.

 \’Phản ứng nhanh\’?

Hôm 28/01/2023, Cảnh sát Memphis giải tán đội đặc nhiệm-phản ứng nhanh Scorpion gồm 50 thành viên.

Năm thành viên của đơn vị này, Tadarrius Bean, Demetrius Haley, Desmond Mills Jr, Emmitt Martin III và Justin Smith đều đã bị sa thải và khởi tố tội sát nhân.

Đội Scorpion – như tên con bọ cạp- thực ra là chữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh \”Street Crimes Operations to Restore Peace in Our Neighborhoods\”, được lập ra để chống trộm xe hơi và băng đảng theo một nghị quyết của thành phố Memphis nhằm giảm “mức độ tội phạm, đem lại bình yên cho các khu phố”, báo Mỹ cho hay.

Hai phó chỉ huy của cảnh sát địa phương có mặt tại hiện trường sau vụ Tyre Nichols hiện tạm bị đình chỉ công tác.