Đăng ngày: 30/01/2023
![\"\"](\"https://globaltivi.org/wp-content/uploads/2023/01/2023-01-29T191037Z_1455437895_RC26ZY92TF4Y_RTRMADP_3_NATO-NORDICS-TURKEY.webp\")
![\"\"](\"https://globaltivi.org/wp-content/uploads/2023/01/image-168.gif\")
Hôm qua, 29/01/2023, lần đầu tiên nguyên thủ Thổ Nhĩ Kỳ để ngỏ khả năng ủng hộ riêng Phần Lan, và chống lại đề nghị gia nhập khối NATO của Thụy Điển. Ankara muốn gia tăng áp lực để Stockholm nhân nhượng trong hồ sơ người Kurdistan.
Theo AFP, trong một cuộc gặp với giới trẻ được truyền hình, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết: ‘‘Nếu cần, chúng tôi có thể đưa ra một thông điệp khác với Phần Lan’’. Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ không phản đối việc gia nhập NATO của Phần Lan, nhưng khối NATO muốn xem xét cùng lúc đơn gia nhập NATO của cả hai nước Phần Lan và Thụy Điển, theo nguyện vọng của hai nước. Cho đến nay, chính quyền Erdogan cũng chưa bao giờ chính thức tách biệt đề nghị gia nhập NATO của hai nước Bắc Âu.
Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như tất cả 29 quốc gia thành viên, có quyền phủ quyết đơn gia nhập NATO. Hôm 24/01, Thổ Nhĩ Kỳ đã đình hoãn vô thời hạn một cuộc họp tay ba với Thụy Điển và Phần Lan về chủ đề này, dự kiến vào đầu tháng 2.
Thông điệp chủ yếu mà tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ gửi đến Thụy Điển trong phát biểu hôm qua liên quan đến các thành viên và những người ủng hộ đảng PKK của người Kurdistan, nổi dậy chống chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ năm 1984, đang tị nạn tại Thụy Điển. Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, đây là các phần tử khủng bố. Ông Erdogan nói rõ: ‘‘Nếu quý vị muốn vào NATO, quý vị phải trao cho Thổ Nhĩ Kỳ các phần tử khủng bố. Chúng tôi đã đưa cho họ danh sách 120 người (…). Nhưng họ đã nhạo báng chúng tôi, và nói rằng họ đã thay đổi Hiến pháp’’.
Về phản ứng của Phần Lan, theo AFP, cho đến nay Helsinki vẫn từ chối gia nhập NATO nếu không có Thụy Điển. Ngày 25/01, ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto bày tỏ hy vọng là tiến trình phê chuẩn đơn gia nhập của cả hai nước sẽ được hoàn tất trước thượng đỉnh của NATO tại Vilnius vào tháng 7/2023, bất chấp các bất đồng của Thổ Nhĩ Kỳ.
Danh sách yêu cầu trục xuất từ 33 nâng thành 120
Theo Libération, cho đến nay chính quyền Thụy Điển mới chỉ chấp nhận trục xuất một người Kurdistan theo đòi hỏi của Ankara. Người bị trục xuất là Mahmut Tat, đệ đơn tị nạn từ 2021, đã bị trả về Thổ Nhĩ Kỳ, nơi người này có thể bị phạt tù đến 6 năm, do bị tình nghi có quan hệ với đảng PKK. Hồi tháng 6/2022, khi Thụy Điển đệ đơn gia nhập NATO, Ankara yêu cầu trục xuất 33 người. Theo phát biểu của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ trên đây, danh sách này nay đã lên đến 120. Thụy Điển là nơi định cư của khoảng 100.000 người Kurdistan, trong đó có nhiều người Kurdistan gốc Thổ Nhĩ Kỳ tị nạn vì các lý do chính trị.
