Hun Sen rời ghế vào tháng 7 nhưng vẫn nắm quyền

March 28, 2023

Nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất châu Á đã thúc đẩy kế hoạch cho con trai kế nhiệm triều đại của mình và vẫn nắm quyền bính trong tay.

Nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất châu Á đẩy mạnh kế hoạch tìm người kế nhiệm triều đại của mình lần đầu tiên sau 38 năm.

Kế hoạch bây giờ là để Hun Sen, 70 tuổi, thôi ghế thủ tướng sau cuộc tổng tuyển cử vào ngày 23/7 mà đảng cầm quyền của ông được đảm bảo giành chiến thắng hoàn toàn.

Chắc chắn rằng chính phủ mới sẽ do con trai ông, Hun Manet, 45 tuổi, lãnh đạo, người vào cuối năm 2021 đã được Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền đề cử là ứng cử viên thủ tướng.

Hun Manet, Tư lệnh Quân đội Hoàng gia Campuchia kiêm Phó Tổng tư lệnh Các Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Campuchia, được thăng cấp tướng 4 sao vào ngày 17/3.

Cùng ngày, Hun Manith, một con trai khác của Hun Sen và là người đứng đầu cơ quan tình báo quân đội, được thăng chức Phó Tư lệnh Quân đội, chỉ kém anh mình về cấp bậc, thông tin được tiết lộ vào ngày 21/3. Ông được thăng cấp bậc hàm bộ trưởng vào tháng 12.

Asia Times đưa tin hồi đầu tháng này về cáo buộc tranh chấp giữa gia đình của Hun Sen và Bộ trưởng Quốc phòng Tea Banh về việc bổ nhiệm trong bộ quốc phòng.

Tốc độ thăng chức cho các con của Hun Sen cho thấy giờ đây ông này đã củng cố quyền lực của mình đối với phe khó bảo của đảng cầm quyền.

Hun Sen đã củng cố một nhà nước độc đảng, độc tài trên thực tế sau các cuộc đàn áp nhắm vào phe đối lập chính trị và giới xã hội dân sự vào năm 2017.

Đảng đối lập chính của Campuchia đã bị mất uy tín thông qua các vụ kiện tốn kém. Hai nhà hoạt động liên kết với phe đối lập đã bị bắt trong vòng vài giờ sau khi đăng những bình luận chỉ trích Hun Sen trên mạng trong tuần này.

Hun Sen công kích các cơ quan báo chí đưa tin bất lợi cho Hun Manet. Voice of Democracy (Tiếng nói Dân chủ), một trong những cơ quan độc lập cuối cùng của Campuchia, bị buộc phải đóng cửa vào tháng trước sau khi cáo buộc rằng Hun Manet, chứ không phải thủ tướng, ký phê duyệt các chính sách của chính phủ.

Tuần trước, Hun Sen thách thức Campuchia Daily Khmer sau khi tờ này cáo buộc Hun Manet có liên quan đến buôn gỗ bất hợp pháp. Có tin đồn rằng CamboJA News, một hãng tin độc lập khác, có thể là nạn nhân tiếp theo.

Phát biểu vào tuần trước, Hun Sen cho biết sự nghiệp lãnh đạo quốc gia của ông đã kéo dài 44 năm, bao gồm cả nhiệm kỳ ngoại trưởng sau năm 1979, và “quá lâu rồi”.

Ông nói, một thầy bói đã tiên đoán rằng ông chết ở tuổi 93, nhưng ông muốn nghỉ hưu trước khi chết, theo AP.

“Bây giờ chúng tôi đã tìm thấy thế hệ trẻ sẽ thay thế chúng tôi. Tốt hơn hết chúng ta nên bàn giao cho họ và chỉ đứng sau họ”, ông nói.

Có những lợi ích của việc chuyển giao quyền lực sớm. Nền kinh tế đang trong tình trạng tồi tệ, với Ngân hàng Thế giới dự đoán mức tăng trưởng GDP 5,3% trong năm nay. Mối quan hệ với Trung Quốc, nhà bảo trợ chính của Campuchia, luôn xanh tươi và các quỹ đầu tư đang rót vào nước này.

Có những cáo buộc rằng Campuchia đã bí mật đồng ý với một thỏa thuận cho phép Trung Quốc độc quyền tiếp cận căn cứ hải quân lớn nhất của họ, để mang lại cho Bắc Kinh lợi thế khi gây hấn ở Biển Đông.

Sophal Ear, phó trưởng khoa và phó giáo sư tại Trường Quản lý Toàn cầu Thunderbird tại Đại học Bang Arizona, cho biết: “Kể cả sau khi rời ghế, Hun Sen sẽ tiếp tục ẩn nấp ở phía sau. Nghỉ hưu có nghĩa là gì trong trường hợp đó? Danh hiệu đã được chuyển giao, nhưng quyền lực thì không.”

Sau khi từ chức thủ tướng, Hun Sen cho biết ông sẽ tiếp tục làm chủ tịch đảng cầm quyền, một vị trí hiện có nhiều quyền lực hơn sau những thay đổi hiến pháp vào năm ngoái.