Chiến tranh Ukraina: Tổng thống Pháp kêu gọi Trung Quốc ‘‘đưa Nga trở lại với lẽ phải’’

Đăng ngày: 06/04/2023

Trọng Thành

Chiều nay, 06/04/2023, tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có cuộc hội đàm với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, với chủ đề chính là chiến tranh Ukraina. Nguyên thủ Pháp kêu gọi chủ tịch Trung Quốc giúp ‘‘đưa Nga trở lại với lẽ phải và giúp tất cả các bên ngồi bàn vào thương lượng’’. Điện Elysée đánh giá đối thoại giữa nguyên thủ hai nước diễn ra ‘‘thẳng thắn’’ và ‘‘mang tính xây dựng’’.

Theo AFP, sau cuộc hội đàm, lãnh đạo hai nước cùng kêu gọi nhanh chóng tiến hành đàm phán hòa bình, và lên án mọi hành động sử dụng vũ khí hạt nhân. Lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định ‘‘không được sử dụng vũ khí hạt nhân’’, cũng như ‘‘tấn công vào thường dân’’, và ‘‘không sử dụng vũ khí hóa học và sinh học trong bất cứ hoàn cảnh nào’’.

Về phần mình, tổng thống Pháp Emmnuel Macron tuyên bố: ‘‘Phải loại trừ vũ khí hạt nhân hoàn toàn khỏi cuộc xung đột này’’. Nguyên thủ Pháp cũng lên án thông báo của Nga chuẩn bị triển khai vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ Belarus, ngược lại các cam kết song phương, cũng như với ‘‘các cam kết quốc tế’’. Tổng thống Pháp cũng nhấn mạnh không thể có được hòa bình nếu ‘‘nhân dân Ukraina không được tôn trọng’’, và nếu ‘‘không có một cử chỉ thiện chí từ phía Nga’’.

Trong cuộc hội đàm với tổng thống Pháp, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết sẵn sàng điện đàm với đồng nhiệm Ukraina, Volodymyr Zelensky, theo một nhà ngoại giao Pháp có mặt trong cuộc đối thoại.

Trước cuộc gặp nguyên thủ Trung Quốc, tổng thống Pháp và chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyencũng đã gặp thủ tướng Trung Quốc Lý Cường (Li Qiang). Quan hệ giữa Liên Hiệp Châu Âu (EU) và Trung Quốc xấu đi thời gian gần đây, đặc biệt là do Bắc Kinh từ chối lên án Nga xâm lược Ukraina, thậm chí siết chặt quan hệ với Matxcơva. Trong cuộc gặp thủ tướng Trung Quốc, lãnh đạo Pháp nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại giữa Trung Quốc và Pháp ‘‘trong những thời điểm khó khăn này’’, ‘‘khả năng chia sẻ một phân tích chung và xây dựng một con đường chung là điều cần thiết’’.

Nga loại trừ khả năng Trung Quốc làm trung gian đàm phán

Về phản ứng của Nga, điện Kremlin đã ngay lập tức loại trừ khả năng Trung Quốc đứng ra làm trung gian đàm phán. Theo AFP, trả lời báo giới hôm nay sau phát biểu nói trên của tổng thống Pháp, phát ngôn viên điện Kremlin, Dmitri Peskov, khẳng định : ‘‘Tình hình hiện tại với Ukraina là phức tạp, không có triển vọng cho một giải pháp chính trị. Trong hiện tại, chúng tôi không có giải pháp nào khác là tiếp tục chiến dịch quân sự đặc biệt’’.

EU và Pháp bày tỏ lo ngại về nhân quyền ở Trung Quốc

Ngay sau cuộc hội kiến riêng với lãnh đạo Trung Quốc, tổng thống Pháp và chủ tịch Ủy Ban Châu Âu đã có cuộc đối thoại chung với lãnh đạo Trung Quốc. Sau cuộc đối thoại ba bên, lãnh đạo Ủy Ban Châu Âu cho biết đã đề cập đến ‘‘tình trạng xuống cấp mạnh’’ về nhân quyền tại Trung Quốc, đặc biệt tại vùng Tân Cương, nơi sinh sống của cộng đồng sắc tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ, và hai bên cần ‘‘tiếp tục thảo luận về các vấn đề này’’.

Nhân quyền cũng đã là một chủ đề trong cuộc đối thoại giữa hai nguyên thủ Pháp – Trung. Tổng thống Macron khẳng định chủ trương của Paris là ‘‘thẳng thắn’’ nêu vấn đề với phía Trung Quốc với thái độ ‘‘trân trọng’’, và đưa ra các đòi hỏi về nhân quyền không có nghĩa là bên này hay bên kia ‘‘lên lớp dạy dỗ nhau’’.