Nếu Donald Trump tái đắc cử, cục diện chiến tranh Ukraine sẽ thay đổi?

• Tác giả,Anthony Zurcher
• Vai trò,Phóng viên Bắc Mỹ
• 14 tháng 5 2023

Trong sự nghiệp chính trị tuy ngắn nhưng đầy biến động, cựu Tổng thống Donald Trump cho thấy thiên hướng về sự đồng cảm dành cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ví dụ trong cuộc họp thượng đỉnh Nga-Mỹ năm 2018 tại Phần Lan vào năm 2018, ông Trump đã không coi trọng cơ quan tình báo Mỹ, chọn tin vào việc ông Putin bác bỏ can thiệp cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Nếu ông Trump trở lại Nhà Trắng, thái độ tích cực này đối với nước Nga , vốn được nhiều thành phần trong Đảng Cộng hòa và một số thành viên trong Quốc hội thuộc đảng này hưởng ứng, có thể sẽ trỗi dậy, trở thành động lực trong chính sách của Mỹ.

Bình luận của ông Trump được đưa ra trong một sự kiện do CNN chủ trì hồi tuần này, đã đưa thêm bằng chứng cho những người cáo buộc ông ấy đã quá thân tình với Putin.

Vị cựu tổng thống Mỹ tuyên bố ông có thể chấm dứt cuộc chiến tranh Ukraine trong vòng 24 giờ nhưng không nói bằng cách nào. Ông Trump từ chối nói về liệu ông ấy có muốn Ukraine chiến thắng hay không, đồng thời phàn nàn về chi phí viện trợ quân sự.

\”Chúng ta không có đạn dược cho mình. Chúng ta đang cho đi quá nhiều,\” ông nói, cáo buộc các quốc gia châu Âu đã không đóng góp đủ.

Trong khi Quốc hội Mỹ đã đồng ý thông qua khoản viện trợ trị giá hàng tỷ USD cho Ukraine theo một khung thời gian kéo dài, nếu là tổng thống, ông Trump có thể sử dụng quyền hành pháp của mình để làm chậm lại hoặc thậm chí ngăn chặn việc viện trợ này.

Ông ấy đã từng làm điều này trước này khi còn là tổng thống, đối với một số khoản viện trợ quân sự đã được Quốc hội Mỹ phê chuẩn.

Một số thành viên Đảng Cộng hòa Mỹ đã nhanh chóng lên án bình luận của ông Trump, nhưng có thể nếu Trump tái đắc cử vào tháng 11/2024, thì sự ủng hộ của Mỹ dành cho cuộc chiến tranh Ukraine có thể hoàn toàn chấm dứt.

Và theo một chiều hướng bi quan nhất, viện trợ không giới hạn dành cho Ukraine từ chính quyền đương nhiệm, cùng với những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ của Washington trong việc duy trì một mặt trận thống nhất với các đồng minh châu Âu liên quan đến các lệnh trừng phạt nhằm vào phía Nga, rất có thể sẽ bị suy giảm nghiêm trọng.

Anh Quốc đang tăng cường sự hỗ trợ quân sự dành cho Ukraine bao gồm tên lửa tầm xa, hiện cũng đã xuất hiện quan ngại về những hàm ý xảy ra nếu Trump trở lại là tổng thống Mỹ.

Nếu ông Trump cắt giảm nguồn viện trợ vũ khí, thì cuộc chiến tranh sẽ kết thúc theo các điều khoản từ phía Nga, và đây là một cơn ác mộng tồi tệ nhất của phương Tây, cựu giám đốc cơ quan tình báo Anh, Sir Alex Younger nói.

\”Putin không có Plan B khi ông ấy xâm lược Ukraine nhưng hiện tại đây là Plan B của ông ta – đó là ẩn mình chờ thời.\”

Sự ủng hộ của công chúng Mỹ trong việc viện trợ dành cho Ukraine đã suy giảm kể từ cuộc chiến tranh bắt đầu, và một cuộc khảo sát từ Pew Research hồi tuần này cho thấy ngày càng có thêm người Mỹ tin rằng quốc gia này nên tập trung vào những vấn đề trong nước.

Jeffrey Treistman, Giáo sư an ninh quốc tế tại Đại học New Haven ở Connecticut, nói hiện không rõ liệu việc Mỹ rút viện trợ quân sự dành cho Ukraine sẽ đột ngột chấm dứt cuộc chiến tranh hay không – hay cuộc chiến này có thể kéo dài hàng năm hoặc hàng thập kỷ.

\”Người dân Ukraine xứng đáng được ngợi ca khi họ đã cho thấy một ý chí quyết tâm không thể tin được, trong cuộc chiến đấu chống quân xâm lược Nga và kháng cự với sự viện trợ ít ỏi ngay vào thời gian đầu,\” ông cho biết.

\”Vì vậy điều này mang đến một khả năng, thậm chí nếu Mỹ ngừng viện trợ quân sự thì cuộc chiến tranh này có thể tiếp diễn và kéo dài trong một tương lai có thể nhìn thấy được.\”

Nếu Kyiv lo lắng, họ sẽ không công khai để lộ điều này.

Vài ngày sau khi ông Trump đưa ra bình luận của mình, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trả lời BBC rằng ông ấy không lo ngại về cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.

Hạ thấp về viễn cảnh mối quan hệ Mỹ-Ukraine có khả năng suy yếu, ông Zelensky nói: \”Tôi nghĩ cuộc bầu cử tại Mỹ sẽ diễn ra trong một năm nữa. Ai mà biết được chúng tôi sẽ đi đến đâu. Tôi tin là chúng tôi sẽ chiến thắng trước thời điểm đó. Chúng ta hãy cùng chờ xem.\”

Bình luận bổ sung từ Tom Geoghegan.