Ukraina làm đảo lộn chương trình nghị sự của thượng đỉnh G7 tại Hiroshima

Đăng ngày: 22/05/2023

Thanh Hà

Bế mạc thượng đỉnh G7 tại Hiroshima hôm qua, 21/05/2023, phương Tây đã cam kết tăng viện trợ quân sự cho Ukraina và tiếp tục hỗ trợ Kiev về mặt ngoại giao. Đây là một thắng lợi của tổng thống Volodymyr Zelensky cho dù Kiev không thuyết phục được các nước đang phát triển như Brazil hay Nam Phi, Ấn Độ lên án Matxcơva xâm chiếm Ukraina.

Trong hai ngày hiện diện tại Hiroshima, Nhật Bản, tổng thống Zelensky đã ráo riết vận động ngoại giao với hàng loạt cuộc họp song phương. Đáng chú ý nhất là cuộc gặp với thủ tướng Narendra Modi, trong đó lãnh đạo Ấn Độ cam kết « làm tất cả để giúp vãn hồi hòa bình », do ông « thấu hiểu » nỗi đau của người dân Ukraina đang phải đối mặt với chiến tranh. Tuy nhiên, ông Zelensky đã không có dịp trao đổi riêng với tổng thống Brazil, Lula da Silva, một thành viên quan trọng của khối G20. Brasilia trong thông cáo sáng nay cho biết tổng thống Lula rất « bực bội » vì không có dịp trao đổi trực tiếp với đồng cấp Ukraina do « thời gian không cho phép ».

Đặc phái viên của đài RFI Vincent Souriau từ Hiroshima, Nhật Bản ghi nhận chiến tranh Ukraina và sự hiện diện của tổng thống  Zelensky đã làm lu mờ các chủ đề quan trọng khác của hội nghị:

« Trước hết, ngay từ ngày đầu thượng đỉnh, báo chí Mỹ đã tiết lộ thông tin tổng thống Ukraina sẽ hiện diện tại Hiroshima do một sự dàn xếp rất tỉ mỉ. Sau hội nghị của Liên Đoàn Ả Rập tại Ả Rập Xê Út, máy bay chở tổng thống Volodymyr Zelensky đã đáp xuống phi trường Hiroshima và sự kiện này thu hút chú ý của tất cả các phương tiện truyền thông.

Chương trình nghị sự của thượng đỉnh G7 và thượng đỉnh G7 mở rộng đã rất dày đặt, các phái đoàn đã thực sự phải cân nhắc từng chút để tổ chức các cuộc họp song phương bên cạnh các cuộc họp chung. Chẳng hạn, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và đồng cấp Indonesia được dự trù họp trong vòng 45 phút, nhưng vào giờ chót, cuộc trao đổi đã bị rút ngắn xuống chỉ còn 15 phút, do tổng thống Ukraina muốn gặp riêng tất cả các đối tác có mặt tại đây trong hai ngày Thứ Bảy và Chủ Nhật vừa qua trước khi ra về.

Ngay cả khi ông Zelensky chưa đến Hiroshima, Ukraina đã lấn át hẳn mọi hồ sơ khác. Các bên đã thảo luận về những biện pháp mới trừng phạt Nga xâm chiếm Ukraina, hay về khả năng cung cấp chiến đấu cơ hiện đại nhất của Hoa Kỳ F-16 cho quân đội Ukraina.

Chẳng mấy ai chú ý đến cảnh cáo của G7 gần như là trực tiếp nhắm vào Trung Quốc, lên án Bắc Kinh dùng đòn kinh tế uy hiếp nhiều quốc gia trên thế giới. Kế hoạch hành động chống biến đổi khí hậu, vốn được coi là một trọng tâm của thượng đỉnh, đã gần như hoàn toàn bị lãng quên ».   

Họp báo chiều qua, tổng thống Biden nhấn mạnh hai điểm : Một là Kiev cam kết không sử dụng chiến đấu cơ F-16 của Mỹ « trên lãnh thổ Nga », và hai là tổng thống Nga không thể phá vỡ quyết tâm của G7 yểm trợ Ukraina. Nhưng đối với Matxcơva, việc ông Zelensky đến Nhật Bản lần này chứng tỏ « sự kiện tại Hiroshima là một màn trình diễn mang nặng màu sắc tuyên truyền ».