Nga tiếp tục triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus

26 tháng 5 2023

Hôm thứ Năm 26/5, Nga đã xúc tiến kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus, theo Reuters.

Lãnh đạo hai nước cho biết các đầu đạn đã sẵn sàng di chuyển, đây là lần đầu tiên Điện Kremlin triển khai những quả bom như vậy bên ngoài nước Nga kể từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã lên án kế hoạch trên, nhưng cho biết Washington không có ý định thay đổi quan điểm của mình về vũ khí hạt nhân chiến lược hoặc nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân.

Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng Hoa Kỳ và các đồng minh đang tiến hành một cuộc chiến tranh ủy nhiệm mở rộng, nhắm vào Nga sau khi người đứng đầu Điện Kremlin đưa quân vào Ukraine 15 tháng trước.

Kế hoạch triển khai hạt nhân đã được Putin công bố trong một cuộc phỏng vấn với truyền hình nhà nước vào ngày 25 tháng 3.

\”Tập thể Phương Tây về cơ bản đang tiến hành một cuộc chiến tranh không tuyên bố nhắm vào đất nước của chúng ta\”, Bộ trưởng Quốc phòng của Putin, Sergei Shoigu, cho biết trong cuộc gặp với người đồng cấp Belarus ở Minsk, theo Bộ Quốc phòng Nga.

Ông Shoigu nói rằng phương Tây đang làm tất cả những gì có thể để \”kéo dài và leo thang xung đột vũ trang ở Ukraine.\”

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nói rằng vũ khí hạt nhân chiến thuật đã được triển khai theo lệnh do Putin ký, dù Điện Kremlin không lên tiếng xác nhận.

\”Việc chuyển vũ khí hạt nhân đã bắt đầu,\” Lukashenko nói với các phóng viên ở Moscow, nơi ông đang tham dự các cuộc hội đàm với các nhà lãnh đạo khác của các quốc gia thuộc Liên Xô cũ.

Khi được hỏi liệu vũ khí đã đến Belarus chưa, ông nói: \”Có thể. Khi quay lại, tôi sẽ kiểm tra.\”

Dự trữ vũ khí hạt nhân

Shoigu cho biết các tài liệu mà ông đang ký tại Minsk liên quan đến quá trình dự trữ vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus.

Tại Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Matthew Miller đã mô tả các kế hoạch này là \”ví dụ mới nhất về hành vi vô trách nhiệm mà chúng tôi đã thấy từ Nga kể từ cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine hơn một năm trước\”.

Miller lặp lại lời cảnh báo của Washington rằng việc sử dụng vũ khí hóa học, sinh học hoặc hạt nhân trong cuộc xung đột sẽ dẫn đến \”những hậu quả nghiêm trọng\”, nhưng không chỉ rõ những hậu quả đó.

Miller nói với các phóng viên: “Tôi chỉ nói thêm rằng chúng tôi không thấy có lý do gì để điều chỉnh tình thế hạt nhân chiến lược của mình hoặc bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga đang chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân”.

Putin đã nhiều lần cảnh báo rằng Nga, quốc gia sở hữu nhiều vũ khí hạt nhân hơn bất kỳ quốc gia nào khác, sẽ sử dụng mọi biện pháp để tự vệ, và ông coi cuộc chiến Ukraine là cuộc chiến sống còn của Nga trước một phương Tây gây hấn.

Hoa Kỳ và các đồng minh nói rằng họ muốn Ukraine đánh bại các lực lượng Nga trên chiến trường, nhưng phủ nhận việc họ muốn tiêu diệt Nga – và phủ nhận rằng cuộc chiến Ukraine có liên quan đến việc mở rộng NATO thời hậu Xô Viết.

Belarus có biên giới với ba thành viên NATO – Ba Lan, Litva và Latvia. Nga sẽ vẫn nắm kiểm soát vũ khí.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga

Vũ khí hạt nhân chiến thuật được sử dụng để đạt được lợi ích chiến thuật trên chiến trường và thường đạt được ít hơn so với vũ khí hạt nhân chiến lược được thiết kế để phá hủy các thành phố của Mỹ hoặc Nga.

Nga có ưu thế vượt trội về số lượng so với Hoa Kỳ và liên minh quân sự NATO khi nói đến vũ khí hạt nhân chiến thuật: Hoa Kỳ tin rằng Nga có khoảng 2.000 đầu đạn chiến thuật đang hoạt động.

Hoa Kỳ có khoảng 200 vũ khí hạt nhân chiến thuật, một nửa trong số đó được đặt tại các căn cứ ở châu Âu.

Shoigu cho biết tên lửa Iskander-M, có thể mang đầu đạn thông thường hoặc hạt nhân, đã được bàn giao cho lực lượng vũ trang Belarus và một số máy bay Su-25 đã được biến đổi để có thể sử dụng vũ khí hạt nhân.

\”Lính Belarus đã được đào tạo cần thiết,\” Shoigu được Bộ của ông dẫn lời.

Hoa Kỳ cho biết thế giới phải đối mặt với mối nguy hiểm hạt nhân nghiêm trọng nhất kể từ Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962 vì những phát biểu của Putin trong cuộc xung đột Ukraine, nhưng Moscow nói rằng quan điểm của họ đã bị diễn dịch sai.

Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân do Liên Xô ký kết nói rằng không một cường quốc hạt nhân nào có thể chuyển vũ khí hạt nhân hoặc công nghệ cho một cường quốc phi hạt nhân, nhưng nó cho phép vũ khí được triển khai bên ngoài biên giới của mình nhưng nằm dưới sự kiểm soát của nước đó.