Kiểm duyệt Trung Quốc nhắm vào AirDrop và Bluetooth

• Tác giả,Kelly Ng
• Vai trò,BBC News
• 9 tháng 6 2023

Trung Quốc muốn hạn chế việc sử dụng các tính năng chia sẻ tệp tin di động như AirDrop và Bluetooth trong một động thái nhằm mở rộng bộ máy kiểm duyệt.

Cơ quan quản lý internet Trung Quốc hôm 6/6 đã mở một cuộc tham vấn cộng đồng kéo dài một tháng về các đề xuất này.

Họ muốn các nhà cung cấp dịch vụ ngăn chặn việc truyền bá thông tin bất hợp pháp và \”không mong muốn\”, cùng với nhiều nội dung khác.

Các nhà hoạt động lo sợ rằng điều này sẽ cản trở khả năng vận động người dân hoặc chia sẻ thông tin của họ.

Bluetooth, AirDrop và các dịch vụ chia sẻ tệp tin như vậy là những công cụ quan trọng ở Trung Quốc, nơi cái gọi là \”Vạn lý tường lửa\” đã dẫn đến một trong những chế độ internet được kiểm soát chặt chẽ nhất.

Trong những năm gần đây, những người biểu tình chống chính phủ thường sử dụng AirDrop để tổ chức và chia sẻ các yêu sách chính trị của họ. Ví dụ, một số nhà hoạt động đã chia sẻ các áp phích chống Tập Cận Bình bằng công cụ này trên tàu điện ngầm ở Thượng Hải vào tháng 10 năm ngoái – ngay khi chủ tịch Trung Quốc đang chờ đợi nhiệm kỳ thứ ba lịch sử với tư cách là nhà lãnh đạo đất nước.

AirDrop đặc biệt phổ biến đối với giới hoạt động vì nó dựa trên kết nối Bluetooth giữa các thiết bị ở cự ly gần, cho phép họ chia sẻ thông tin với người lạ mà không tiết lộ thông tin cá nhân hoặc thông qua mạng lưới tập trung có thể bị theo dõi.

Nhưng ngay sau khi ông Tập đắc cử nhiệm kỳ thứ ba, Apple đã phát hành một phiên bản mới của tính năng này tại Trung Quốc, giới hạn phạm vi của AirDrop.

Giờ đây, người dùng iPhone và các thiết bị Apple khác của Trung Quốc bị giới hạn chỉ mở nhận hay chia sẻ cho người không trong danh bạ trong vòng 10 phút. Sau 10 phút, người dùng chỉ có thể nhận tệp từ danh bạ đã lưu.

Apple không giải thích lý do tại sao bản cập nhật được giới thiệu lần đầu tiên ở Trung Quốc, nhưng trong những năm qua, gã khổng lồ công nghệ đã bị chỉ trích về việc xoa dịu Bắc Kinh.

Các nhà hoạt động cho biết động thái mới nhất ngăn chặn một số công cụ chia sẻ tệp mà họ vốn tùy ý sử dụng, dù rằng Trung Quốc đã biện minh cho các quy định này dưới danh nghĩa an ninh quốc gia và lợi ích cộng đồng.

Các đề xuất được Cục quản lý không gian mạng Trung Quốc công bố hôm 6/6 yêu cầu người dùng \”ngăn chặn và kháng cự việc sản xuất, sao chép và phân phối thông tin không mong muốn\”. Những người không tuân thủ phải bị báo lên chính quyền, dự thảo viết.

Người dùng cũng phải đăng ký bằng tên thật của mình trước khi có thể sử dụng các dịch vụ chia sẻ tệp này và dịch vụ này phải được tắt theo mặc định.

“Các nhà chức trách đang cố gắng bịt các lỗ hổng trên Internet để dẹp im những tiếng nói đối lập”, nhà hoạt động nhân quyền Lin Shengliang ở Hà Lan cho biết.

Ông Lin rời Trung Quốc sau khi bị giam giữ một thời gian ngắn ở Thâm Quyến vì in áo phông có trích dẫn lời của một doanh nhân và nhà hoạt động chính trị Trung Quốc lưu vong.

“Đây là Trung Quốc đang tiến tới năm 1984,” ông nói, đề cập đến câu chuyện cảnh báo của George Orwell về chủ nghĩa toàn trị.

Một kỹ sư phần mềm muốn giấu tên cho biết các nhà phát triển điện thoại và ứng dụng muốn tiếp tục hoạt động ở Trung Quốc sẽ phải tuân thủ các quy tắc mới – hoặc bị loại khỏi các kho ứng dụng.

\”Giống như WeChat, các nhà phát triển sẽ phải cung cấp khả năng kiểm duyệt và phải tuân thủ lệnh gỡ bài. Những quy tắc mới này có thể là điểm dừng cho các ứng dụng không phải của Trung Quốc\”, người này nói.

Các quy định mới hạn chế chính những tính năng mà các nhà hoạt động thấy hữu ích khi chia sẻ tệp – chẳng hạn như có thể chia sẻ nội dung với người lạ mà không cần đợi họ chấp nhận; hoặc quyền của họ để ghép nối thiết bị.

Các quy định bao gồm một tính năng cho phép người dùng đưa danh bạ cụ thể vào \”danh sách đen\”, tính năng này cho phép họ chặn một số thiết bị nhất định khỏi việc chia sẻ tệp một cách hiệu quả. Ngoài ra còn có một điều khoản cho người dùng đăng ký khiếu nại.

Các nhà kiểm duyệt đã không ngừng xóa các hình ảnh, đoạn phim và bình luận trực tuyến, trong khi vẫn duy trì danh sách các từ ngữ bị cấm ngày càng tăng.

Các nhà hoạt động giỏi ứng biến đã và đang tìm ra những cách mới để giải quyết vấn đề này nhưng ngay cả những vết nứt nhỏ trong Vạn lý tường lửa – như AirDrop – hiện đang dần bị chặn lấp.

Mặc dù người dùng vẫn có thể bỏ qua những hạn chế như vậy bằng cách sử dụng mạng riêng ảo hoặc VPN, nhưng các nhà hoạt động lo ngại rằng con số này quá nhỏ để tạo ra tác động.

Tuy nhiên, ông Lin tin rằng làn sóng phản đối gần đây ở Trung Quốc, được khơi mào bởi các biện pháp Zero Covid, đánh dấu một sự thức tỉnh chính trị mới mà sẽ không dễ dàng dập tắt.

\”Chúng tôi sẽ tìm ra những cách mới để lên tiếng,\” ông nói. \”Nếu chúng ta dũng cảm và sát cánh cùng nhau, chúng ta sẽ không bị bịt miệng.\”