4 tháng 7 2023
Các nhà lãnh đạo của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) sẽ tham dự một hội nghị thượng đỉnh trực tuyến do Ấn Độ chủ trì vào hôm nay 4/7, theo Reuters.
Hội nghị nhằm tìm cách mở rộng sức ảnh hưởng của nhóm Âu Á (Eurasian) bằng cách chấp nhận cả Iran và mở đường gia nhập thành viên cho Belarus.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin sẽ tham gia hội nghị thượng đỉnh trực tuyến, đây sẽ là lần đầu tiên ông Putin tham dự ở một sự kiện quốc tế kể từ khi ông dẹp tan cuộc binh biến của nhóm lính đánh thuê Wagner vào cuối tháng 6.
Được thành lập vào năm 2001 bởi Trung Quốc và Nga, SCO có các quốc gia Trung Á thuộc Liên Xô cũ là thành viên và sau đó là Ấn Độ và Pakistan. Với tám thành viên, SCO là một nhóm chính trị và an ninh tìm cách chống lại ảnh hưởng của phương Tây ở Âu Á.
Trong khi Iran dự kiến sẽ được chấp nhận là thành viên, Belarus sẽ ký một biên bản ghi nhớ về nghĩa vụ để mở đường cho việc trở thành thành viên sau này. Khi cả hai nước, vốn có tư cách quan sát viên và có quan hệ chặt chẽ với Moscow, được chấp nhận là thành viên của SCO sẽ mở rộng sườn phía tây của nhóm ở cả châu Âu và châu Á.
Hội nghị thượng đỉnh diễn ra chỉ hai tuần sau khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi có chuyến công du đến Mỹ và được Tổng thống Joe Biden chào đón bằng nghi lễ cấp nhà nước. Hai nước tự gọi mình là \”trong số các đối tác thân thiết nhất trên thế giới\”.
Ấn Độ, quốc gia giữ cương vị chủ tịch SCO và G20 năm nay, đã thắt chặt quan hệ ngoại giao khi quan hệ giữa các quốc gia phương Tây và quan hệ đối tác Nga-Trung trở nên căng thẳng do Moscow xâm lược Ukraine vào năm ngoái và sự hiện diện ngày càng quyết đoán của Bắc Kinh trên chính trường địa chính trị toàn cầu.
Putin đã điện đàm với Modi vào tuần trước để thảo luận về hậu quả của cuộc binh biến của tập đoàn lính đánh thuê đã bị dập tắt. Trong cuộc thảo luận, ông Modi nhắc lại lời kêu gọi đối thoại và ngoại giao liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.
Năm ngoái, bên lề hội nghị thượng đỉnh ở Uzbekistan, ông Modi đã nói với ông Putin rằng đây không phải là kỷ nguyên chiến tranh, đây là lần gần nhất Ấn Độ đề cập trực tiếp vấn đề chiến tranh với nhà lãnh đạo Nga.
Dầu của Nga
Cả ông Putin lẫn ông Tập dự kiến sẽ đến thăm New Delhi vào tháng 9 khi Ấn Độ đăng cai tổ chức hội nghị thượng đỉnh G20, nơi ông Biden và các nhà lãnh đạo của các quốc gia thành viên khác cũng có thể sẽ xuất hiện.
Ấn Độ đã từ chối việc đổ lỗi cho Nga về cuộc chiến và tăng cường thương mại song phương chủ yếu bằng cách nâng lượng dầu mua từ Nga lên mức cao kỷ lục, điều này đã khiến một số nước phương Tây khó chịu.
Hội nghị thượng đỉnh hôm nay cũng sẽ chứng kiến lần đầu tiên ông Modi xuất hiện trực tuyến với ông Tập Cận Bình kể từ tháng 11 khi hai nhà lãnh đạo có mặt tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Indonesia.
Mối quan hệ giữa hai gã khổng lồ châu Á sở hữu vũ khí hạt nhân đã trở nên lạnh nhạt hơn trong ba năm nay khi đôi bên vướng vào một cuộc đối đầu liên tục ở biên giới Himalaya.
Hội nghị cũng sẽ giúp ông Modi đối thoại trực tuyến với người đồng cấp Pakistan Shehbaz Sharif, 10 tháng sau khi cả hai cùng tham dự hội nghị thượng đỉnh SCO ở Uzbekistan.
New Delhi đã thông báo vào tháng trước rằng hội nghị thượng đỉnh sẽ được tổ chức trực tuyến mà không đưa ra bất lời giải thích nào. Ấn Độ sẽ bàn giao chức chủ tịch của khối cho Kazakhstan tại hội nghị thượng đỉnh.
Các quốc gia thành viên SCO dự kiến sẽ thảo luận về Afghanistan, khủng bố, an ninh khu vực, biến đổi khí hậu và hòa nhập kỹ thuật số, cùng các chủ đề khác.
Bộ trưởng Ngoại giao của các thành viên SCO đã gặp nhau tại Goa của Ấn Độ vào tháng 5, khép lại bằng màn tấn công lẫn nhau giữa hai nước láng giềng từng có thâm thù – Ấn Độ và Pakistan về Kashmir, chủ nghĩa khủng bố và mối quan hệ song phương ngày càng xấu đi.