Lính trinh sát Mỹ Travis King từ Nam Hàn chạy sang Bắc Hàn

• Tác giả,Jean Mackenzie từ Seoul và Emily McGarvey từ London
• Vai trò,BBC News

Một lính Mỹ bị bắt giữ tại Bắc Hàn sau khi vượt biên không phép từ Nam Hàn sang, quân đội Hoa Kỳ xác nhận.

Vụ việc xảy ra vào thời điểm đang đặc biệt căng thẳng với Bắc Hàn, một trong những quốc gia cô lập nhất thế giới. Hoa Kỳ yêu cầu các công dân nước mình không tới đó.

Dưới đây là những gì chúng ta đã biết cho tới nay về vụ việc.

Điều gì xảy ra tại khu vực biên giới?

Binh nhì Travis King, 23 tuổi, vượt tuyến từ Nam Hàn sang Bắc Hàn sau khi tham gia một tour tham quan Khu Phi Quân Sự (DMZ).

Khi đó, người này đang bị áp tải trở lại Mỹ, bị cho là để đối diện với một hình thức kỷ luật, nhưng có vẻ như đã lẩn thoát khỏi người áp tải ở khu vực hải quan Sân bay Incheon thay vì lên máy bay.

Sau đó, người lính này ra khỏi nhà ga tới khu vực cửa khẩu biên giới, cách sân bay khoảng 54km.

Một nhân chứng có mặt trong cùng chuyến tham quan đó miêu tả rằng mình đã nghe thấy người lính cười vang trước khi bỏ chạy.

Bộ Tư lệnh Liên Hiệp Quốc, cơ quan điều hành DMZ, nói rằng họ tin là người lính hiện đang bị Bắc Hàn giam giữ.

Một chỉ huy cấp cao của Hoa Kỳ cho biết đã không có liên lạc nào với người lính và vụ việc đang được Lực lượng Hoa Kỳ tại Hàn Quốc điều tra.

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin cho biết mối quan tâm chính của Lầu Năm Góc là tình trạng an ổn của người lính.

Chúng ta biết gì về người lính?

Binh nhì King nhập ngũ từ tháng 1/2021. Là lính trinh sát – chuyên nhiệm vụ do thám – King ban đầu được đưa vào Sư đoàn Thiết giáp số 1 trong đợt luân chuyển quân của quân đội Hoa Kỳ tại Hàn Quốc.

Trevis King đang phải đối mặt với việc bị kỷ luật sau khi bị giam giữ ở Hàn Quốc vì tội hành hung, hãng tin Associated Press dẫn lời các quan chức Hoa Kỳ tường thuật.

Một tuần trước, anh ta được đưa đến Trại Humphreys – một căn cứ quân sự ở Hàn Quốc – để xử lý.

Một quan chức quốc phòng Hoa Kỳ xác nhận binh nhì King chuẩn bị đến Fort Bliss ở Texas, nơi anh ta sẽ bị đưa ra khỏi quân ngũ về mặt hành chính.

Một quan chức quốc phòng cho biết người lính đã \”cố tình\” vượt biên.

Người lính đã lên kế hoạch sẵn?

Có vẻ như động thái của anh ta thực sự đã được lên kế hoạch trước.

Người dẫn chương trình podcast về Bắc Hàn, Jacco Zwetsloot, từng làm việc cho một công ty du lịch vào năm 2012. Ông nói rằng \”không cách nào người này có thể trốn khỏi sân bay vào một ngày nào đó và đặt chỗ cho một trong những chuyến tham quan này vào ngày hôm sau được\”.

Ông giải thích rằng thường phải mất ba ngày để được phép tham gia một trong những chuyến đi này. Bạn cần gửi số hộ chiếu và căn cước quân nhân của mình cho Bộ Tư lệnh Liên Hợp Quốc, cơ quan điều hành khu vực.

\”Khi tôi đưa các tour du lịch, chúng tôi phải đổi thời gian cần để xét duyệt hồ sơ từ 48 giờ thành 72 giờ vì có quá nhiều lỗi,\” ông nói.

Ngoài ra, kể từ sau đại dịch, việc tham gia các chuyến tham quan này trở nên khó khăn hơn nhiều. Các tour này chỉ mới khởi động lại trong thời gian gần đây và có vẻ như chỉ có hai công ty cung cấp các tour du lịch cho người nước ngoài. Để đặt chỗ, khách tham quan sẽ cần nghiên cứu và lập kế hoạch.

Vì sao chuyện này gây khó xử cho Hoa Kỳ?

Những căng thẳng leo thang gần đây trên bán đảo Triều Tiên ngày càng trở thành một ưu tiên trong chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Vụ việc xảy ra vào ngày một tàu ngầm tên lửa hạt nhân của Hoa Kỳ cập cảng Busan của Hàn Quốc – một sự phô trương rõ ràng sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ, khiến Bắc Hàn tức giận.

Động thái này là phản ứng của Hoa Kỳ đối với hơn một trăm vụ thử tên lửa mới của Bắc Hàn trong vài năm qua.

Người lính có khả năng trở thành con bài thương lượng mới của Bắc Hàn khi đối phó với Mỹ.

Điều gì đã xảy ra với những người Mỹ bị Bắc Hàn giam giữ trước đây?

Đã từng có nhiều công dân Mỹ bị giam giữ ở nước này kể từ năm 1996. Họ bao gồm các du khách, học giả và nhà báo.

Vào tháng 7/2017, chính phủ Hoa Kỳ đã cấm công dân Mỹ đến thăm đất nước này – một động thái đã được gia hạn cho đến ít nhất là tháng Tám năm nay.

Các tù nhân Mỹ thường bị đối xử tàn bạo trong các nhà tù của Bắc Hàn.

Năm 2018, Bắc Hàn trả tự do cho sinh viên đại học người Mỹ Otto Warmbier, người đã bị bỏ tù vì ăn trộm một tấm biển trong khách sạn. Anh trở về Mỹ trong tình trạng hôn mê và sau đó qua đời.