Mỹ ngừng một số viện trợ cho Campuchia sau khi ông Hun Sen tuyên bố chiến thắng áp đảo

 Bình luậnAldgra Fredly 

Chính quyền Biden cho biết họ đang tạm dừng một số chương trình hỗ trợ ở Campuchia sau khi Đảng Nhân dân Campuchia (CPP), do Thủ tướng Hun Sen lãnh đạo, tuyên bố giành chiến thắng vang dội trong cuộc tổng tuyển cử ngày 23/07 vừa qua.

CPP giành được 125 ghế, trong khi Đảng Bảo hoàng FUNCINPEC chỉ giành được 5 ghế, theo kết quả sơ bộ từ Ủy ban Bầu cử Quốc gia Campuchia. FUNCINPEC là một trong 18 đảng tham gia cuộc chạy đua năm nay, theo RFA. Tuy nhiên, một số nhà quan sát nước ngoài cho rằng CPP không phải đối mặt với bất kỳ thách thức nghiêm trọng nào, vì họ đã bóp nghẹt các tiếng nói chính trị đối lập bằng cách đe dọa hoặc sử dụng các thủ đoạn khác.

Đảng Ánh nến, đảng đối lập chính với tư cách là đối thủ duy nhất của CPP, đã bị ủy ban bầu cử – một ủy ban do CPP chỉ định – loại vào tháng 5 với lý do không nộp các tài liệu đăng ký “thích hợp”. Các quan chức của đảng cho biết đó là hành động có động cơ chính trị; Đảng Đại Dân tộc Thống nhất Khmer cũng bị loại.

Kết quả chính thức dự kiến sẽ được công bố trong khoảng thời gian từ ngày 09/08 đến ngày 04/09, theo truyền thông địa phương.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Matthew Miller tuyên bố rằng các cuộc bầu cử của Capuchia là \”không tự do và cũng không công bằng\”; và rằng phe đối lập chính trị, giới truyền thông và các tổ chức dân sự đã phải đối mặt với các mối đe dọa và quấy rối trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra.

“Những hành động như vậy đã tước đi tiếng nói và sự lựa chọn của người dân Campuchia trong việc xác định tương lai của đất nước họ\”, ông Miller nói trong một tuyên bố.

Ông Miller nói rằng Washington sẽ áp đặt các hạn chế về thị thực đối với những người Campuchia mà Mỹ tin rằng đã phá hoại nền dân chủ, nhưng ông không tiết lộ tên của bất kỳ cá nhân nào.

Ông kêu gọi CPP sử dụng chiến thắng của mình để cải thiện vị thế quốc tế của đất nước, bao gồm khôi phục nền dân chủ đa đảng, chấm dứt các phiên tòa có động cơ chính trị, đảo ngược bản án của những người chỉ trích chính phủ và cho phép các cơ quan báo chí độc lập hoạt động mà không bị can thiệp.

Ngoài Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và các nước phương Tây khác đã từ chối cử quan sát viên đến các điểm bỏ phiếu; trước ngày bầu cử, những nước này nói rằng cuộc bầu cử thiếu các điều kiện để được coi là tự do và công bằng. Thay vào đó, các quan chức quốc tế từ Nga, Trung Quốc và Guinea–Bissau đã cử quan sát viên đến theo dõi cuộc bầu cử.Thủ tướng Campuchia Hun Sen (giữa bên trái) bắt tay Thủ tướng Guinea-Bissau Nuno Gomes Nabiam sau khi ông Hun Sen bỏ phiếu tại một điểm bỏ phiếu ở tỉnh Kandal trong cuộc tổng tuyển cử ngày 23/07/2023. (Ảnh: TANG CHHIN SOTHY/AFP qua Getty Images)

Cựu lãnh đạo phe đối lập đang sống lưu vong Sam Rainsy, người đồng sáng lập Đảng Cứu quốc Campuchia (CNRP), đã mô tả cuộc bầu cử vừa rồi là “trò hề”. Ông lưu ý rằng Campuchia chỉ có một cuộc bầu cử công bằng kể từ năm 1975; đó là cuộc bầu cử do Liên Hợp Quốc giám sát vào năm 1993, khi đó, CPP đã thất bại.

Trong một bài đăng trên Twitter vào ngày 23/07, ông kêu gọi cộng đồng quốc tế chú ý đến số lượng phiếu bầu bị loại trong cuộc bầu cử. Ông nói rằng nhiều người dân địa phương đang kêu gọi Liên Hợp Quốc hành động để bảo vệ các lá phiếu của họ.

Ông Rainsy sống lưu vong ở Pháp từ năm 2015 để tránh phải ngồi tù vì nhiều tội danh phỉ báng. Một phiên tòa đã giải tán đảng CNRP của ông vào năm 2017 sau khi đảng này bị cáo buộc có âm mưu lật đổ chính quyền Hun Sen. Ông Rainsy bị kết án 25 năm tù vào năm 2021.

Đảng Ánh nến là phiên bản cải cách của đảng của ông Sam Rainsy, trong đó có các cựu thành viên CNRP. Đảng này đã trở thành mục tiêu của nhiều cuộc tấn công ở Campuchia. Vào tháng 10/2022, một người ủng hộ Đảng Ánh nến được cho là đã bị một kẻ tấn công không rõ danh tính bắn chết giữa ban ngày.

Ông Hun Sen định để con trai kế vị

Ông Hun Sen, 70 tuổi, nổi tiếng là nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất ở châu Á với gần 4 thập kỷ cai trị Campuchia kể từ năm 1998. Ông từng nói với truyền thông nhà nước Trung Quốc rằng ông có kế hoạch chuyển giao chức vụ thủ tướng cho con trai cả của mình, ông Hun Manet, trong vòng 3 tuần sau khi tái đắc cử.

Ông Hun Manet, 45 tuổi, là tư lệnh quân đội Campuchia. Ông tốt nghiệp trường West Point của Mỹ, có bằng thạc sĩ của Đại học New York của Mỹ và bằng tiến sĩ của Đại học Bristol ở Vương quốc Anh.

Trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn địa phương Phnom Penh Post vào ngày 21/07, ông Hun Sen nói rằng ông sẽ đòi lại vị trí lãnh đạo đất nước nếu con trai ông không đáp ứng được kỳ vọng đặt ra cho vai trò này.

“Nếu con trai tôi không đáp ứng được kỳ vọng… tôi sẽ tiếp tục vai trò thủ tướng của mình\”.

Khi được hỏi liệu con trai ông có thể điều hành đất nước theo cách khác hay không, ông Hun Sen vừa cười vừa trả lời: “Theo cách nào? Bất kỳ sự khác biệt nào đều có nghĩa là phá vỡ hòa bình và hủy hoại những thành tựu của thế hệ trước\”.

Theo The Epoch Times

Xuân Hoa biên dịch