Cộng đồng Kinh tế Tây Phi CEDEAO không loại trừ khả năng can thiệp quân sự vào Niger để tái lập trận tự hiến định. Quyết định được đưa ra trong cuộc họp ngày 02/08/2023 tại Abuja (Nigeria), nhưng « sẽ chỉ là biện pháp cuối cùng ». Tướng Abdourahamane Tiani, đứng đầu cuộc đảo chính, đã bác bỏ các biện pháp trừng phạt do CEDEAO áp đặt đối với Niger.
Đăng ngày: 03/08/2023
Ảnh minh họa : Đường phố Niamey, Niger, ngày 02/08/2023. REUTERS – STRINGER
Phát biểu trên đài truyền hình tối 02/08, tướng Tiani, tự xưng đứng đầu Hội đồng Cứu quốc Quốc gia đang cầm quyền, cáo buộc các biện pháp trừng phạt của CEDEAO là « phi pháp, bất công và vô nhân đạo » và « bác bỏ mọi can thiệp vào chuyên nội bộ của Niger » trước thềm lễ quốc khánh. Ông khẳng định Niger sẽ không khuất phục trước sức ép của quốc tế và trong vùng yêu cầu tái lập tổng thống Bazoum đã được bầu lên một cách dân chủ.
Sau khi Pháp, Mỹ và Liên Hiệp Châu Âu thông báo ngừng mọi khoản viện trợ cho Niger, đến lượt Ngân Hàng Thế Giới đình chỉ việc chi « cho tất cả các dự án » hướng đến Niger cho đến khi có lệnh mới. Trong thông cáo ngày 02/08, Ngân Hàng Thế Giới cũng cho biết « theo dõi sát sao tình hình » tại chỗ.
Các biện pháp trừng phạt của Cộng đồng Kinh tế Tây Phi cũng đã bắt đầu tác động đến đời sống người dân ở Niamey vì làm giao dịch ngân hàng chậm lại. Nigeria, nhà cung cấp đến 70% điện cho Niger, cũng áp dụng biện pháp trừng phạt của CEDEAO. Từ ngày 01/08, công ty điện lực Nigelec đã cắt đường điện cao thế cho nước láng giềng.
Về các chuyến bay giải cứu công dân Pháp, tướng Tiani dường như cáo buộc Paris làm quá khi cho rằng người Pháp « chưa bao giờ là đối tượng của bất kỳ đe dọa nào, dù là nhỏ nhất » và « không có lý do khách quan nào để rời Niger ». Tuy nhiên, ngoài Pháp, nhiều nước châu Âu cũng đã điều máy bay đến hồi hương kiều dân và công dân một số nước khác.
Theo AFP, Paris đã yêu cầu Niger « bảo đảm toàn bộ » an ninh cho đại sứ quán Pháp ở Niamey. Ngày 02/08, Hoa Kỳ và Anh thông báo « giảm tạm thời » và sơ tán một phần nhân sự, cũng như gia đình họ. Tổng thống Mỹ Joe Biden kêu gọi « trả tự do ngay lập tức » cho tổng thống Bazoum. Còn Nga kêu gọi « đối thoại » để « tránh làm tình hình xấu đi ».
