- Tác giả,Emily McGarvey
- Vai trò,BBC News
- 22 tháng 8 2023
Người đứng đầu tập đoàn quân sự Wagner, Yevgeny Prigozhin, đã xuất hiện trong bài phát biểu trên video đầu tiên kể từ cuộc binh biến bất thành của ông ở Nga, cho thấy ông đang ở châu Phi.
BBC chưa thể xác minh video này được quay ở đâu.
Đoạn video được đăng trên các kênh Telegram có liên kết với nhóm lính đánh thuê Wagner. Trong video này, ông Prigozhin mặc trang bị chiến đấu, nói rằng Wagner đang làm cho châu Phi “tự do hơn”.
Wagner được cho là đang triển khai hàng ngàn binh lính ở châu Phi, nơi tập đoàn này có lợi ích kinh doanh béo bở.
Những tay súng của ông Prigozhin được đưa vào các quốc gia bao gồm Mali và Cộng hòa Trung Phi (CAR) – nơi các nhóm nhân quyền và Liên Hợp Quốc cáo buộc họ phạm phải tội ác chiến tranh.
Vương quốc Anh tháng trước đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với hai người đứng đầu các hoạt động của Wagner tại CAR, cáo buộc họ tra tấn và giết hại thường dân.
Các chiến binh Wagner cũng bị Mỹ cáo buộc tư lợi cho bản thân bằng việc mua bán vàng bất hợp pháp trên lục địa này.
Trong video, ông Prigozhin cho biết Wagner đang thăm dò khoáng sản cũng như chiến đấu với phiến quân Hồi giáo và các tội phạm khác.
“Chúng tôi đang làm việc. Nhiệt độ là trên 50 độ C – mọi thứ theo ý muốn của chúng tôi. Wagner PMC tiến hành các hoạt động trinh sát và thăm dò, làm cho nước Nga vĩ đại hơn trên tất cả các châu lục và khiến châu Phi càng tự do hơn”, Prigozhin nói.
“Công lý và hạnh phúc – đối với người dân châu Phi, chúng tôi đang biến cuộc sống thành cơn ác mộng cho ISIS (Nhà nước Hồi giáo) và Al-Qaeda cũng như những phiến quân khác khác.”
Ông chủ Wagner cho biết tập đoàn này đang tuyển quân và sẽ “tiếp tục hoàn thành các nhiệm vụ đã đặt ra – chúng tôi đã hứa rằng mình sẽ thành công”.
Ông Prigozhin đã xuất hiện trong các bức ảnh chụp ở St Petersburg trong hội nghị thượng đỉnh Châu Phi-Nga vào tháng trước, bắt tay với Đại sứ Freddy Mapouka, cố vấn tổng thống trong CAR.
Trước đó, ông đã không xuất hiện trước công chúng kể từ khi tiến hành cuộc binh biến ngắn ngủi chỉ kéo dài 24 giờ hồi tháng 6.
Khoảng 5.000 quân Wagner đã giành quyền kiểm soát thành phố Rostov-on-Don ở miền nam nước Nga và tiến về Moscow, với mục đích đã nêu là loại bỏ giới lãnh đạo quân sự.
Tuy nhiên, ông Prigozhin đã dừng bước tiến sau các cuộc đàm phán với Điện Kremlin, do nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian.
Theo một thỏa thuận chấm dứt cuộc binh biến, các cáo buộc chống lại Prigozhin đã được bãi bỏ và ông này được đề nghị chuyển đến Belarus.
Đã có cuộc đấu đá nội bộ rất công khai giữa Wagner và Bộ Quốc phòng Nga về việc vận hành cuộc chiến. Prigozhin liên tục cáo buộc Bộ Quốc phòng không cung cấp đạn dược cho nhóm lính đánh thuê của ông.
Prigozhin cho biết ông thành lập tập đoàn Wagner vào năm 2014. Là một doanh nhân giàu có và từng có tiền án, Prigozhin được biết đến với biệt danh “đầu bếp của Putin” vì sở hữu các công ty cung cấp dịch vụ ăn uống cho Điện Kremlin.
Năm 2014, Wagner bắt đầu ủng hộ lực lượng ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine và được cho là đã giúp Nga sáp nhập Crimea.
Trước cuộc chiến Ukraine, Wagner có khoảng 5.000 binh sĩ – chủ yếu là cựu chiến binh của các trung đoàn tinh nhuệ và lực lượng đặc biệt của Nga.
Tuy nhiên, ông Prigozhin cho biết vào tháng 6/2022 rằng quân số của lực lượng này đã tăng lên 25.000 tay súng kể từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu.