- Tác giả,Dearbail Jordan
- Vai trò,BBC News
- 9 tháng 9 2023
Tỷ phú công nghệ Elon Musk cho biết ông từ chối cấp cho Kyiv quyền truy cập vào vệ tinh Starlink của mình trên bán đảo Crimea để tránh đồng lõa với một “hành động chiến tranh lớn”.
Ông Musk cho biết Kyiv đã gửi yêu cầu khẩn cấp kích hoạt kết nối internet qua Starlink tới Sevastopol, nơi có cảng hải quân lớn của Nga.
Bình luận này được đưa ra sau khi một cuốn sách cáo buộc ông đã ngắt kết nối Starlink để ngăn chặn một cuộc tấn công bằng drone của Ukraine vào các tàu Nga.
Một quan chức cấp cao của Ukraine nói rằng hành động này đã tạo điều kiện cho các cuộc tấn công của Nga và cáo buộc ông Musk “phạm vào tội ác”.
Quan chức này cho biết các tàu hải quân Nga đã thực hiện những cuộc tấn công chết chóc nhằm vào dân thường.
“Việc ngăn drone của Ukraine tiêu diệt một phần hạm đội quân sự của Nga thông qua sự hỗ trợ của Starlink, Elon Musk đã cho phép hạm đội này bắn tên lửa Kalibr vào các thành phố của Ukraine”, Cố vấn Tổng thống Ukraine Mikhail Podoliak bình luận trên Twitter.
“Tại sao một số người lại hết sức muốn bảo vệ tội phạm chiến tranh và mong muốn giết người của chúng? Và bây giờ họ có nhận ra rằng họ đang phạm tội và tiếp tay tội ác không?” ông nói thêm.
Tranh cãi nổ ra sau khi tác giả Walter Isaacson công bố cuốn tiểu sử về tỷ phú người Mỹ, trong đó cáo buộc rằng ông Musk đã ngắt quyền truy cập của Ukraine với Starlink vì ông sợ rằng một cuộc tập kích của Ukraine vào hạm đội hải quân Nga ở Crimea có thể gây ra phản ứng hạt nhân từ Điện Kremlin.
Ông Isaacson viết trong cuốn sách: Ukraine nhắm mục tiêu vào các tàu Nga ở Sevastopol bằng các tàu ngầm tự hành mang theo chất nổ nhưng chúng mất kết nối với Starlink và “dạt vào bờ một cách vô hại”.
Thiết bị đầu cuối cung cấp internet từ Starlink kết nối với các vệ tinh SpaceX trên quỹ đạo và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kết nối Internet và liên lạc ở Ukraine vì xung đột đã làm gián đoạn cơ sở hạ tầng của đất nước này.
SpaceX, công ty mà ông Musk là cổ đông lớn nhất, đã bắt đầu cung cấp hàng ngàn đĩa vệ tinh Starlink cho Ukraine ngay sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công toàn diện vào nước láng giềng vào tháng 2/2022.
Đáp lại thông tin từ cuốn sách, ông Musk nói trên X (trước đây là Twitter) rằng SpaceX “không hủy kích hoạt bất cứ thứ gì” vì ngay từ đầu vùng phủ sóng của dịch vụ Starlink đã không được kích hoạt ở những khu vực đó.
Ông nói: “Có yêu cầu khẩn cấp từ các cơ quan chính phủ về việc kích hoạt Starlink ở khu vực đến Sevastopol. Mục đích rõ ràng là đánh chìm phần lớn hạm đội Nga đang neo đậu”.
“Nếu tôi đồng ý với yêu cầu của họ, thì SpaceX rõ ràng sẽ đồng lõa với một hành động leo thang chiến tranh và xung đột nghiêm trọng.”
Cưu thủ tướng Nga Dmitry Medvedev viết trên Twitter: “Nếu những gì Isaacson viết trong cuốn sách là sự thật thì có vẻ như Musk là bộ óc tỉnh táo cuối cùng ở Bắc Mỹ”.
Nga sáp nhập Crimea không hợp pháp vào năm 2014, 8 năm trước khi Moscow tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.
Trước đây, ông Musk từng nói rằng mặc dù hệ thống này đã “trở thành xương sống kết nối của Ukraine cho đến tận tiền tuyến”, nhưng “chúng tôi không cho phép sử dụng Starlink cho các cuộc tấn công tầm xa bằng drone”.
Nhắc lại quan điểm với ông Isaacson, ông Musk hỏi: “Tôi là thế nào trong cuộc chiến này? Starlink không có ý định tham gia vào các cuộc chiến tranh. Nó là để mọi người có thể xem Netflix, thư giãn, học online và làm những điều tốt đẹp trong hòa bình, chứ không phải các cuộc tấn công bằng drone.”
Ông Musk cũng đưa ra quan điểm cá nhân, kêu gọi đình chiến và nói rằng những người Ukraine và Nga đang ngã xuống “để được và mất những mảnh đất nhỏ” và điều này không đáng giá bằng mạng sống của họ.
Tỉ phú công nghệ đã gây phẫn nộ vào năm ngoái khi đề xuất kế hoạch chấm dứt chiến tranh, trong đó đề nghị thế giới chính thức công nhận Crimea là một phần của Nga và yêu cầu người dân ở các khu vực bị Nga chiếm đóng vào năm ngoái bỏ phiếu xem họ muốn trở thành một phần của quốc gia nào.
Đại kiện tướng cờ vua người Nga Garry Kasparov cho rằng kế hoạch đó thể hiện “sự ngu ngốc về mặt đạo đức”.
