- Tác giả,Nguyễn Mạnh Hà
- Vai trò,Gửi tới BBC từ Hà Nội
- 16 tháng 9 2023
Lê Khoa vừa công bố sáng tác ‘I won’t give up’ không chỉ nói về niềm tự hào là chính mình trên đất Mỹ mà còn khẳng định bản thân sẽ là “người Việt đầu tiên giành giải Grammy”.
Dù sao thì anh đã có trong tay 2 bằng về Biểu diễn thanh nhạc và Sáng tác ca khúc và đang tiếp tục học lên Đại học tại bang Kansas, đã có giải thưởng ở Mỹ và phát hành sản phẩm cả ở Mỹ và Việt Nam.
Lê Khoa được đánh giá là có một giọng hát thuộc loại hiếm trải dài 3 quãng tám (từ G2 đến C6) mang màu sắc rock. Tại đêm thi thứ 10 của Vietnam Idol, khách mời Siu Black qua sóng truyền hình trực tiếp không ngần ngại bày tỏ cảm tình với Lê Khoa: “Không nghe hát gì tại bạn hát không rõ chữ nhưng tôi thích phong cách của bạn” và “Đang đi qua nhìn xa nam hay nữ tôi không biết nhưng khi biết rồi thì tôi thấy cũng có một cái gì đó rất ấn tượng và tôi cảm thấy Idol năm nay mới có một khởi sắc như vây. Đó là điều rất quan trọng. Vì các bạn thí sinh xưa rất đơn giản, các bạn bây giờ rất có đầu tư”.
Giá trị của nhạc Việt
Lê Khoa cũng chính là thí sinh mang phong cách phi giới tính đầu tiên lọt top 10 Vietnam Idol. Anh trang điểm đậm và đi guốc cao khi trình diễn và coi sự khác biệt của bản thân là một lợi thế: “Trong thị trường âm nhạc thế giới, điều cần thiết để một nghệ sĩ có thể nổi bật là sự khác biệt để không bị trộn lẫn hòa tan. Tuy nhiên, tôi cũng hiểu cảm thụ của khán giả đại chúng tại Việt Nam có đặc thù riêng, đó cũng có thể là một thử thách cho tôi trong giai đoạn đầu. Nhưng tôi tin với sự chân thành, hết lòng cống hiến của mình sẽ đến lúc khán giả đồng cảm với mình nhiều hơn”.
Nhìn lại hành trình của Lê Khoa phải nói là may mắn khi sang Mỹ vào năm 20 tuổi theo diện đoàn tụ gia đình. Dù thời gian đầu phải làm nhiều công việc chân tay mà chính anh cũng không muốn nhắc lại, nhưng đổi lại anh được hưởng một nền giáo dục “khai phóng và vô cùng năng động” như anh nhận xét: “Sinh viên được cho rất nhiều cơ hội để thực hành. Lắm lúc phải thực hành nhiều đến mức bị stress và vô cùng mệt mỏi, nhưng nó lại đem lại những kinh nghiệm vô cùng quý báu để khiến sinh viên vô cùng tự tin với khả năng của mình khi ra khỏi trường, và đạt đến mức tiệm cận một người làm nghề chuyên nghiệp”.
Lê Khoa kể anh đạt học bổng toàn phần trong suốt thời gian học tại một trong những ngôi trường có khoa nghệ thuật tốt nhất tại tiểu bang mình ở. Yêu cầu phải hát bài một bài nước ngoài khi thi học kỳ đối với Khoa lại thành một lợi thế. “Với kho tàng nhạc Việt phong phú, những phần trình bày của Khoa bằng tiếng Việt luôn khiến các giảng viên ngạc nhiên, thích thú và cho nhiều lời khen ngợi,” anh kể.
Khi tôi muốn biết điều gì Khoa cảm thấy có giá trị với bản thân hơn cả trong quá tình học ở Mỹ”, Khoa trả lời: “Tôi nhận được rất nhiều giá trị quý báu cho bản thân. Mà giá trị lớn nhất chính là sự nhận thức rằng văn hóa Việt Nam còn rất nhiều tầng sâu quý báu cần được khai thác và tìm hiểu nhiều hơn và cần được đưa ra cho thế giới chiêm ngưỡng nhiều hơn. Càng học, càng tiến xa, tôi càng cảm thấy quá đỗi tự hào về văn hóa dân tộc”.
Dù đã ra mắt các sản phẩm tiếng Anh kết hợp với cộng sự Mỹ, Khoa cho hay vẫn luôn nung nấu ý định tiếp cận và chinh phục thị trường trong nước. Đó là lý do khi vừa mớt tốt nghiệp Cao đẳng ở Mỹ, anh đã tìm cách liên hệ với nhạc sĩ Lê Minh Sơn để làm album. Dù phải làm thêm và vay mượn để có đủ kinh phí. Trong khi đang tính ra tiếp album tiếng Việt thứ hai, đã nhắm tới các nhà sản xuất Võ Thiện Thanh và nhóm DTAP, thì Vietnam Idol thông báo tuyển sinh sau 7 năm im ắng. “Lúc đấy có một thôi thúc khiến tôi ngay lập tức muốn tham gia. Và sau khi nhận vé vàng về Việt Nam thì quá đỗi bất ngờ khi biết rằng giám đốc âm nhạc lần này của VietNam Idol chính là DTAP. Tôi cảm đây như một mối duyên lành và vô cùng biết ơn mọi điều đã và đang diễn ra,” Khoa nói với tôi.
“Không bỏ cuộc”
Ở đêm thi thứ 9, Khoa là thí sinh trình diễn cuối. Và anh đã chọn sân khấu Vietnam Idol để công diễn sáng tác mới ‘I won’t give up’. Bài hát có đoạn: “Tôi mang giày cao gót, đội vương miện vì tôi là Nữ hoàng/ Tôi chiếm lĩnh ngai vàng, làm chủ cuộc chơi bạn đặt cho tôi/ Tôi đang thấy rất ổn, quyền lực này sẽ kéo dài mãi/ Tôi đang thấy rất ổn, liệu điều này có làm bạn khó ở?” (tạm dịch từ nguyên bản: “I put my high heels on, put my crown on cause I’m a Queen/ I took over the throne, mastered the game you named for me!/ I’m feeling so good, this power will last forever/ I’m feeling so good, ain’t it make you feel so bad?”
Tại sân khấu, Khoa còn rap thêm (nửa Việt nửa Anh): “Họ luôn nói người châu Á chúng ta phải hiền hòa, khiêm nhường và làm việc chăm chỉ. Nhưng tôi ồn ào và tự hào là người châu Á. Tôi tự hào về bản thân và nơi tôi sinh ra. Tôi là người Việt Nam và người Việt Nam không bao giờ bỏ cuộc. Nói thêm, tôi sẽ là người Việt Nam đầu tiên giành giải Grammy. Và bạn biết không, hãy chấp nhận đi, tôi độc nhất, không có người thứ hai…”
Khi được hỏi về khả năng đoạt Grammy, Khoa cười: “Thật khó xác định chính xác được bao nhiêu phần trăm vào thời điểm này. Nhưng là một người Việt với tinh thần chăm chỉ, không khuất phục, cộng với một niềm tin mãnh liệt – tôi tin rằng mình sẽ đạt được thành công. Với câu hát đó, tôi muốn truyền cảm hứng cho các bạn trẻ, cho cộng đồng châu Á nói chung và người Việt nói riêng: Dù có như thế nào, bạn hãy chấp nhận chính mình, yêu thương bản thân, hãy ngẩng cao đầu và dám ước mơ lớn”.
Khoa bắt đầu bắt đầu sáng tác từ năm 18 tuổi nhưng hầu hết các bài hát đều ở dạng phôi thai. “Cho đến năm 20 tuổi, khi chuẩn bị sang Mỹ, vào một buổi trưa đang ngủ chập chờn, tôi mơ thấy những giai điệu và hòa âm… Tỉnh dậy tôi lao ngay vào đàn chơi lại. Đó là ca khúc Hope, nằm trong album Humanity phát hành năm ngoái,” Khoa kể. Hope viết về nỗi đau của những người bị kỳ thị và chứng trầm cảm- là những trải nghiệm mà mãi đến khi sang Mỹ Khoa mới thực sự thấm.
Khác với những người viết trẻ quan tâm nhiều đến tình yêu, Khoa lại cảm thấy thôi thúc trước những đề tài xã hội. Như nạn phân biệt kỳ thị- Hope, khao khát vượt lên định kiến để được là chính mình- Fireheart, nạn nạo phá thai- A child, tàn phá môi trường- What have we done to our world?, bất đồng về tôn giáo- Take me to river… Tuy nhiên anh cũng hé lộ đang sáng tác loạt ca khúc mới với những đề tài nhẹ nhàng, sôi nổi và truyền cảm hứng tới nhiều khán giả hơn.
Đôi nét về Lê Khoa:
Lê Khoa sinh trưởng tại TP.HCM trong gia đình có truyền thống làm nghề giáo. Ông nội, ông ngoại, bà ngọai đều là hiệu trưởng, hiệu phó các trường trung học và đại học. Bố mẹ Khoa cũng là giáo viên. Chị gái Khoa dành được học bổng du học Mỹ và được mời ở lại làm việc tại một bệnh viện của quân đội Mỹ. Từ đó bảo lãnh được cho gia đình sang Mỹ năm 2015, khi Khoa đang học năm thứ Nhất Thanh nhạc tại CĐ Văn hóa Nghệ thuật TP. Hiện bố Khoa làm thợ tiện cho hãng máy bay còn mẹ phát thuốc cho người già ở trại điều dưỡng.
Nếu có một điều bạn muốn thay đổi về bản thân thì đó là…?
Lê Khoa: Tôi luôn tin rằng, những gì mình đã trải qua sẽ hình thành nên con người độc bản của mình hiện tại. Trong hiện tại tôi cảm thấy đầy năng lượng, biết yêu quý bản thân hơn, hạnh phúc và biết ơn với những gì mình đang có nên tạm thời tôi không nghĩ mình muốn thay đổi điều gì. Có chăng tôi chỉ mong được khán giả Việt Nam đón nhận nhiều hơn và cho phép Khoa được chính là con người Khoa.
